Ο Σι Τζινπίνγκ φαίνεται πως δεν θέλει να θυμάται ούτε ο ίδιος, αλλά ούτε και κανένας άλλος, ότι ο άλλοτε προστατευόμενός του Τσιν Γκανγκ βρέθηκε στην κεφαλή του υπουργείου Εξωτερικών, δρασκελίζοντας μάλιστα χάρη στην εύνοια που του επέδειξε πολλά σκαλοπάτια στην ιεραρχία. Αυτό είναι μάλλον και το μοναδικό συμπέρασμα που προκύπτει μέχρι στιγμής με βεβαιότητα αναφορικά με μία από τις πλέον δραματικές και μυστηριώδεις πτώσεις υψηλόβαθμου αξιωματούχου, ο οποίος πρώτα εξαφανίστηκε από προσώπου γης και στη συνέχεια ανακοινώθηκε πως αντικαταστάθηκε χωρίς να δοθεί καμία εξήγηση.
Ο 57χρονος Τσιν Γκανγκ αντήλλασσε μόλις πέντε εβδομάδες πριν χειραψία με τον Άντονι Μπλίνκεν στο Πεκίνο, στο πλαίσιο μιας κρίσιμης διπλωματικής αποστολής που είχε στόχο να βγάλει τις σινοαμερικανικές σχέσεις από τη… βαθιά κατάψυξη και να αμβλύνει τους φόβους ότι μπορεί να καταλήξει σε σύγκρουση ο αυξανόμενος ανταγωνισμός των δύο υπερδυνάμεων.
O 57χρονος διπλωμάτης καριέρας, έμπιστος του Σι Τζινπίνγκ και «πολεμιστής λύκος» της κινεζικής διπλωματίας, είχε αναλάβει τα ηνία του ΥΠΕΞ τον περασμένο Δεκέμβριο. Διατελέσασας προηγουμένως πρεσβευτής της Κίνας στην Ουάσινγκτον, ήταν το πρόσωπο που επέλεξε να βγάλει ο Σι «μπροστά» σε περίοδο κατά την οποία οι διμερείς σχέσεις έχουν χτυπήσει ιστορικό χαμηλό και το Πεκίνο εντείνει την εκστρατεία για να προβληθεί ως η εναλλακτική υπερδύναμη απέναντι στις ΗΠΑ.
Αν ανατρέξει ωστόσο σήμερα κάποιος στον δικτυακό τόπο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δεν θα βρει καμία αναφορά για την κρίσιμη συνάντηση του Ιουνίου μεταξύ των Τσιν Γκανγκ και Άντονι Μπλίνκεν, αλλά ούτε και αρχειακό υλικό για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, ομιλία ή ανακοίνωση του εξαφανισμένου -και επισήμως πλέον και αποπεμφθέντος- επικεφαλής της κινεζικής διπλωματίας. Ο Τσιν Γκανγκ είναι σαν μην υπήρξε…
Ο χρόνος έχει γυρίσει επτά μήνες πίσω και στο υπουργείο Εξωτερικών έχει επανέλθει ο βετεράνος 67χρονος Γουανγκ Γι, ο οποίος και αντικαθιστά τον Τσιν Γκανγκ τουλάχιστον μέχρι νεωτέρας, βάσει της λακωνικής ανακοίνωσης που εξέδωσε το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας. Ουδεμία εξήγηση δόθηκε για τους λόγους της αντικατάστασης του υπουργού Εξωτερικών, γεγονός που αναπόφευκτα ήλθε να εντείνει τη σεναριολογία.
Εικασίες επί εικασιών διατυπώνονται εδώ και εβδομάδες γύρω από την τύχη του Τσιν Γκανγκ. Η τελευταία δημόσια εμφάνισή του ήταν στις 25 Ιουνίου, μία εβδομάδα μετά τη συνάντηση με τον Άντονι Μπλίνκεν, όταν ο φακός τον είχε καταγράψει χαμογελαστό να περπατά πλάι-πλάι με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Αντρέι Ρουντένκο, ο οποίος επισκέφθηκε το Πεκίνο στη σκιά της ανταρσίας της Wagner. Έπειτα όμως δεν παρέστη ούτε στη σύνοδο της ASEAN στην Ινδονησία στα τέλη Ιουνίου (όπου τον αντικατέστησε ο Γουανγκ Γι), ούτε και στη ακόλουθη σύνοδο των BRICS.
Αρχικά το ΥΠΕΞ αναφέρθηκε σε αδιευκρίνιστους «λόγους υγείας» που δεν επέτρεψαν στον Τσιν Γκανγκ να παραστεί στη σύνοδο στην Ινδονησία. Έκτοτε όμως η κυβέρνηση τήρησε σιγή ιχθύος για τη συνεχιζόμενη απουσία του, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών αρνούνταν να απαντήσεις στις ερωτήσεις ξένων δημοσιογράφων, ο επικεφαλής διπλωματίας της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ ενημερώθηκε την τελευταία στιγμή ότι προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Τσιν Γκανγκ δεν θα πραγματοποιηθεί, ενώ στην επίσημη ανακοίνωση που εκδόθηκε την Τρίτη σχετικά με την αντικατάστασή του δεν υπάρχει καμία αναφορά ούτε σε λόγους υγείας, ούτε σε οτιδήποτε άλλο. Παραμένει άγνωστο πού βρίσκεται, γιατί απομακρύνθηκε και ποια θα είναι τελικά η τύχη του ως μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Οι πολιτικές ίντριγκες και οι ξαφνικές «εκκαθαρίσεις» δεν είναι ούτε νέο, ούτε ασυνήθιστο φαινόμενο, στο πολιτικό σύστημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας. Όμως, η υπόθεση του Τσιν Γκανγκ είναι εξαιρετικά περίεργη ακόμη και για δεδομένα ενός διαβόητα αδιαφανούς συστήματος έχοντας προσλάβει διαστάσεις πολιτικού σκανδάλου. Είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα πρόσωπα της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής, πρώην πρεσβευτής στις ΗΠΑ και ευρέως θεωρούμενος ως έμπιστος συνεργάτης και προστατευόμενος του ίδιου του Σι Τζινπίνγκ, που αναγκαστικά με την τροπή που έλαβε η υπόθεση «χρεώνεται» εσφαλμένη επιλογή. Και για να την «χρεωθεί» πολλοί εκτιμούν ότι τα αίτια της απομάκρυνσης πρέπει να είναι σοβαρά.
Ο Σι Τζινπίνγκ παραμέρισε διπλωμάτες με πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από τον Τσιν Γκανγκ για να τον διορίσει στο υπουργείο Εξωτερικών, γεγονός που ερμηνεύθηκε ως ένδειξη βαθιάς εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, κάτι που κατ’ επέκταση θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει αντιπαλότητες εντός του Πολιτικού Γραφείου και του κόμματος. Στην Κίνα, το υπουργείο Εξωτερικών εφαρμόζει πολιτική, δεν την χαράσσει, όμως και πάλι ο ρόλος του επικεφαλής διπλωματίας είναι εξαιρετικά σημαντικός.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η σεναριολογία εδώ και έναν μήνα έχει πάρει «φωτιά», με τους Κινέζους να αναρτούν φωτογραφίες του και να αναρωτιούνται αν μοιάζει άρρωστος, ποιοι μπορεί να είναι οι εχθροί του στα υψηλά κλιμάκια και πώς μπορεί να τον «έριξαν» ενώ φαινόταν ότι είχε τόσο ισχυρή στήριξη από τον Σι Τζινπίνγκ. Δεν λείπουν εικασίες αναφορικά με την προσωπική του ζωή και φήμες για εξωσυζυγικό δεσμό με τηλεπαρουσιάστρια, η οποία ήταν πολύ δραστήρια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και οι λογαριασμοί της «σίγησαν» την ίδια περίοδο με την εξαφάνιση Τσινγκ, και αφότου τού είχε πάρει συνέντευξη. Κατά τους αναλυτές αυτή δεν θα ήταν όμως επαρκής εξήγηση για να φθάσει να αγνοείται η τύχη του, όσο και αν αντίπαλοί του θα μπορούσαν ίσως να προβάλλουν ηθικό ζήτημα.
Υψηλόβαθμοι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν εξαφανιστεί και κατά το παρελθόν για να γνωστοποιηθεί τελικά μήνες αργότερα ότι τελούσαν υπό κράτηση στο πλαίσιο πειθαρχικής έρευνας. Υπογραμμίζοντας ακριβώς το γεγονός ότι έχει αφαιρεθεί κάθε αναφορά για τον Τσιν Γκανγκ από τους κυβερνητικούς ιστοτόπους, ο Τζέιμς Πάλμερ του Foreign Policy έρχεται να επισημάνει ότι η αιφνίδια απομάκρυνσή του, ακόμη και εάν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να θεωρηθεί έως και φυσιολογικό για τα κινεζικά δεδομένα, ίσως υποδεικνύει ότι τον έχει «ρουφήξει» το «shuanggui», το διαβόητο εξωδικαστικό σύστημα κράτησης και ανάκρισης για μέλη του ΚΚΚ που θεωρούνται «πολιτικά ύποπτα».
Τα hashtag στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που σχετίζονται με την απομάκρυνση του Τσιν Γκανγκ έχουν πλέον λογοκριθεί...
