Την Οδησσό του ουκρανικού Νότου και λιμάνια στον Δούναβη -μια ανάσα από τη Ρουμανία- σφυροκοπεί η Ρωσία επιδιώκοντας να εμποδίσει εξ ολοκλήρου τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών στις αγορές μετά τη μονομερή αναστολή της Συμφωνίας της Μαύρης Θάλασσας, η οποία και είχε αποτελέσει το μόνο διπλωματικό «φως» μέσα στο σκοτάδι της ρωσικής εισβολής. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν στοχεύει τώρα και τις εναλλακτικές διαδρομές εξαγωγών και η βαρβαρότητα φθάνει μέχρι το βομβαρδισμό καλλιεργειών και αποθηκών σιτηρών για να «ακρωτηριαστεί» η ουκρανική αγροτική παραγωγή.
Έχοντας επαναφέρει στο προσκήνιο της απειλή μίας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης με το «πάγωμα» της Πρωτοβουλίας της Μαύρης Θάλασσας, κίνηση με δυνάμει καταστροφικό αντίκτυπο ιδίως για την Αφρική, η Ρωσία «σκοτώνει» τα ουκρανικά σιτηρά και την ίδια στιγμή έρχεται να διαβεβαιώσει αφρικανικά κράτη (που ακριβώς λόγω της επισφάλειας που βιώνουν έχουν μείνει ευρέως ουδέτερα απέναντι στον επιθετικό πόλεμο) ότι εκείνη είναι «εδώ»…
«Η χώρα μας είναι σε θέση να αντικαταστήσει τα ουκρανικά σιτηρά, τόσο σε εμπορική βάση όσο και δωρεάν, καθώς αναμένουμε νέα σοδειά-ρεκόρ φέτος», λέει ο Βλαντιμίρ Πούτιν σε άρθρο του σε αφρικανικά μέσα ενημέρωσης -που αναρτήθηκε και στον δικτυακό τόπο του Κρεμλίνου-, και φέρει τον τίτλο «Ρωσία και Αφρική: Ενώνουμε τις προσπάθειες για την ειρήνη, την πρόοδο και ένα μέλλον με ευημερία». Μιλά για «ειρήνη» και «μέλλον με ευημερία» απευθυνόμενος σε λαούς στους οποίους ο ίδιος έρχεται να προσθέσει την οξεία επισιτιστική ανασφάλεια σε έναν συνδυασμό παραγόντων, από τις συγκρούσεις έως την ξηρασία και την κλιματική αλλαγή, που κάθε άλλο παρά εγγυώνται ένα μέλλον με ευημερία.
Σαν να είναι αμέτοχος σε όλα όσα συμβαίνουν, το μπλόκο στις εξαγωγές από την Ουκρανία και την καταστροφή της ίδιας της σοδειάς της, ο Ρώσος πρόεδρος έρχεται να βεβαιώσει πως «παρά τις κυρώσεις, η Ρωσία θα συνεχίσει τις ενεργητικές προσπάθειες για να εγγυηθεί τη διανομή των σιτηρών, διατροφικών προϊόντων, λιπασμάτων και άλλων αγαθών στην Αφρική». Η «δέσμευση» έρχεται λίγο πριν φιλοξενήσει την Πέμπτη στην Αγία Πετρούπολη τη δεύτερη Σύνοδο Ρωσίας-Αφρικής, και ενώ τα ιρανικής κατασκευής drone και οι ρωσικοί πύραυλοι έχουν καταστρέψει περισσότερους από 60.000 τόνους ουκρανικών σιτηρών από την περασμένη εβδομάδα.
Το 2022, η Ρωσία εξήγαγε 11,5 εκατ. τόνους σιτηρών στην Αφρική και το πρώτο εξάμηνο φέτος σχεδόν 10 εκατ. τόνους.
O επιτετραμμένος της ρωσικής πρεσβείας στο Λονδίνο, Αλεξάντερ Γκουσάροφ, ανέλαβε επίσης εν όψει της Συνόδου να διαβεβαιώσει ότι στη νέα αντίληψη εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας η αλληλεγγύη προς την Αφρική έχει κυρίαρχη θέση, και ζητούμενο είναι η δημιουργία μίας «στενότερης εταιρικής σχέσης» και η «αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων» με τις αφρικανικές χώρες. Δρομολογείται η εγκαθίδρυση περισσότερων διπλωματικών και προξενικών γραφείων σε όλη την Αφρική, μία ήπειρο στην οποία η Μόσχα έχει σταθερά και μεθοδικά τα τελευταία έτη διεισδύσει με ποικίλα μέσα, περιλαμβανομένων των μισθοφόρων της Wagner.
Στο ουκρανικό μέτωπο, ο κυβερνήτης της Οδησσού δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Ρωσία επιδιώκει «να κάνει τον κόσμο να λιμοκτονήσει» μετά το μπαράζ επιδρομών κατά υποδομών και αποθηκών σιτηρών στα λιμάνια του Δούναβη -ενόσω, εν τω μεταξύ, πλήττεται και το ιστορικό κέντρο της Οδησσού με δεκάδες αρχιτεκτονικά μνημεία να καταστρέφονται δίχως να γλιτώνει ούτε ο Καθεδρικός Ναός της Μεταμορφώσεως.
Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας δημοσίευσε τη Δευτέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες με κατεστραμμένες αποθήκες σιτηρών σε λιμάνια στον Δούναβη, λέγοντας ότι οι «Ρώσοι τρομοκράτες συνεχίζουν τον πόλεμό τους κατά των σιτηρών».
russian terrorists continue their war on grain. Last night, they attacked the grain infrastructure on the Danube River with Shaheds. Three drones were shot down by air defense. Unfortunately, as a result of the attack, six people were injured and a grain hangar and cargo storage… pic.twitter.com/TY7S0IOvtq
— Defense of Ukraine (@DefenceU) July 24, 2023
Μεταξύ των υποδομών σε λιμάνια του Δούναβη, που σύμφωνα με τοπικούς αξιωματούχους χτυπήθηκαν από ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, βρίσκονται και αποθήκες σιτηρών ακριβώς απέναντι από τη Ρουμανία. Στρατιώτες στην απέναντι όχθη άκουγαν τον ήχο των drones να προσεγγίζουν και τις ακόλουθες εκρήξεις, ενώ δημοσιογράφοι μίλησαν για το πλησιέστερο χτύπημα στη ρουμανική επικράτεια (που είναι ΝΑΤΟϊκή επικράτεια) από την έναρξη του πολέμου. Το ουκρανικό λιμάνι Ρένι απέχει περίπου 200 μέτρα από τη Ρουμανία κατά μήκος του Δούναβη.
Μια ακόμη αποθήκη σιτηρών καταστράφηκε επίσης τα ξημερώματα της Δευτέρας στην Οδησσό, η οποία βρίσκεται πλέον σχεδόν κάθε νύχτα στο στόχαστρο ρωσικών αεροπορικών επιδρομών.
Ο Δούναβης, καθώς και οδικές και σιδηροδρομικές διαδρομές από την Ουκρανία προς την Πολωνία και τη Ρουμανία, έχουν καταστεί βασικοί δίοδοι εξαγωγών σιτηρών για το Κίεβο μετά την έναρξη του πολέμου, και αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία αφότου η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία για τα σιτηρά, η οποία υπεγράφη τον Ιούλιο του 2022 στην Κωνσταντινούπολη υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Για την επιστροφή της η Μόσχα απαιτεί χαλάρωση των δυτικών κυρώσεων εις βάρος της ώστε να μπορεί να εξάγει απεριόριστες ποσότητες των δικών της σιτηρών και λιπασμάτων.
Δύο εκατομμύρια τόνοι σιτηρών εξήχθησαν μέσω του Δούναβη το περασμένο έτος, σε σύγκριση με 600.000 το 2021. Πρόκειται όμως για μία πολύ πιο δύσκολη και δαπανηρή από υλικοτεχνικής άποψης διαδρομή συγκριτικά με τη μεταφορά των σιτηρών διά θαλάσσης.
Εδώ και μία εβδομάδα η Ουκρανία δεν μπορεί πλέον να εξάγει σιτάρι, καλαμπόκι και άλλα προϊόντα μέσω της Μαύρης Θάλασσας, ενώ για το Κρεμλίνο οποιοδήποτε πλοίο κινηθεί προς την περιοχή θα θεωρείται δυνητικός στρατιωτικός στόχος. Οι παγκόσμιες αγορές «είδαν» την τιμή των σιτηρών να αυξάνεται κατά 8% μόλις εντός ενός 24ώρου, την 17η Ιουλίου, ενώ αυξήθηκαν περαιτέρω μετά τα πλήγματα σε λιμάνια στον Δούναβη.
Η συμφωνία είχε επιτρέψει την εξαγωγή 33 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών από την Ουκρανία μέσα σε ένα έτος, κυρίως καλαμποκιού και σιταριού, γεγονός που συνέβαλε στη σταθεροποίηση των τιμών των τροφίμων σε παγκόσμια κλίμακα και απέτρεψε τον κίνδυνο ελλείψεων. Υπό το φως της αναστολής της, ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει αιτηθεί τη σύγκληση του νεοσυσταθέντος Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας.
Διαβάστε επίσης
Πούτιν: Θα εξασφαλίσουμε στην Αφρική τα σιτηρά που έχασε από την Ουκρανία
Συμφωνία για τα σιτηρά: Ο Ζελένσκι ζήτησε την σύγκληση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας
Ο «γρίφος» της Wagner στην Αφρική μετά την ανταρσία Πριγκόζιν