Του Γιώργου Παυλόπουλου
Σημαντικές μειώσεις των φορολογικών επιβαρύνσεων, ειδικά για τα μεσαία στρώματα, υποσχέθηκε την Πέμπτη ο Εμανουέλ Μακρόν, στο αναμενόμενο διάγγελμά του που είχε αναβληθεί εξαιτίας της καταστροφικής πυρκαγιάς στην Παναγία των Παρισίων. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι δεσμεύτηκε να περιορίσει το εξαιρετικά γενναιόδωρο (κατ'' άλλους σπάταλο) κοινωνικό κράτος της Γαλλίας και συνολικά τις δημόσιες δαπάνες. Άλλωστε, μαθηματικά δεν υφίσταται άλλη λύση στην εξίσωση: Όταν μειώνονται τα έσοδα του κράτους που προέρχονται κυρίως από τους φόρους – σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Γαλλία είναι πρώτη ανάμεσα στα κράτη-μέλη όσον αφορά το μερίδιο των φόρων στο ΑΕΠ, με ποσοστό 46,2% το 2018, έναντι μέσου όρου 34,2% – είναι αναγκαστικό ότι θα πρέπει να περικοπούν αντιστοίχως και τα έξοδά του.
Υπάρχουν, βεβαίως, και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η εξίωση μπορεί πάραυτα να βγει ακόμη κι αν οι συντελεστές μειωθούν, υπό την προϋπόθεση ότι τα έσοδα θα μείνουν ίδια – μέσω της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής ή της επιβάρυνσης των πιο εύπορων στρωμάτων και των επιχειρήσεων. Τίποτε από τα δύο δεν πρόκειται, όμως, να συμβεί στην Γαλλία του Μακρόν, καθώς ο νυν πρόεδρος έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν σκοπεύει να αυξήσει τους φόρους στους πλούσιους και να γίνει Μιτεράν, Ολάντ ή, πολύ περισσότερο, Μελανσόν – ενώ όσον αφορά τη φοροδιαφυγή, είναι γνωστό ότι πολλοί την... εμίσησαν, όμως ουδείς κατόρθωσε να την τιθασεύσει.
Πρακτικά, ο πρόεδρος της Γαλλίας έδειξε πρόθεση να υιοθετήσει το μοντέλο Τραμπ, ο οποίος προχώρησε σε γενναία μείωση της φορολογίας, ύψους αρκετών τρισ. δολαρίων. Ελπίζοντας, φυσικά, να έχει ανάλογο όφελος και σε επίπεδο οικονομίας, καθώς βλέπει τους δείκτες (οικονομικούς και χρηματιστηριακούς) στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού να συνεχίζουν την «πτήση» τους και μάλιστα σε μεγάλο υψόμετρο. Διότι εάν αυτό συμβεί, όπως εκτιμά, τότε σε ελάχιστους θα λείψουν οι κοινωνικές παροχές που θα περικοπούν, καθώς και νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν και τα εισοδήματα θα αυξηθούν, ώστε οι Γάλλοι να είναι δυνατό να στραφούν στον ιδιωτικό τομέα, έστω και συμπληρωματικά.
Το μεγάλο στοίχημα
Προφανώς, ο χρόνος θα δείξει εάν και κατά πόσο ο Μακρόν θα δικαιωθεί στις εκτιμήσεις του – εξάλλου, το παράδειγμα των ΗΠΑ μοιάζει με δίκοπο μαχαίρι, μιας και είναι πολλοί οι αναλυτές που επιμένουν ότι το μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και θα οδηγήσει, αργά ή γρήγορα, σε ένα νέο μεγάλο κραχ. Σε κάθε περίπτωση, από τις εξαγγελίες του ένα είναι πλέον σίγουρο: Στόχος του δεν ήταν να ικανοποιήσει τα αιτήματα των «Κίτρινων Γιλέκων», που συμπληρώνουν 24 εβδομάδες κινητοποιήσεων, αλλά να τους τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια. Να πείσει, δηλαδή, εκατομμύρια Γάλλους ότι δεν έχουν κοινά συμφέροντα μαζί τους και κατά συνέπεια, δεν έχουν κανένα λόγο να στηρίζουν ή έστω να ανέχονται τις ενέργειές τους.
Αυτό φάνηκε σε όλη σχεδόν την έκταση των μέτρων που ανακοίνωσε ή προανήγγειλε: Η αποκέντρωση και η διευκόλυνση των δημοψηφισμάτων ελάχιστη σχέση έχουν με το είδος της άμεσης δημοκρατίας που πρεσβεύουν και ζητούν όσοι συμμετέχουν στις διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα και σε άλλες πόλεις. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τις αλλαγές στη φορολογία, αλλά και με τις μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση και, κυρίως, στην αγορά εργασίας. Ο ίδιος, εξάλλου, δήλωσε ρητά και κατηγορηματικά ότι η κατεύθυνση την οποία έχει ακολουθήσει τα δύο προηγούμενα χρόνια είναι ορθή και δεν προτίθεται να την αλλάξει.
Το στοίχημα για τον Μακρόν είναι ανοιχτό. Στις ευρωεκλογές θα κάνει ένα πρώτο συνολικό πολιτικό ταμείο. Και στις κοινωνικές αναμετρήσεις που θα συνεχιστούν το δεύτερο. Είναι δε βέβαιο ότι το αποτέλεσμα δεν αφορά μόνο τη Γαλλία, την κοινωνία και τον πρόεδρό της, αλλά ολόκληρη την ΕΕ. Άλλωστε, τι είναι η Ευρώπη χωρίς τη Γαλλία;
AP Photo/Michel Euler