Μεγάλος αριθμός Ουκρανών κρατουμένων που κρατούνται σε πρόχειρα κέντρα κράτησης στην κατεχόμενη από τη Ρωσία νότια Ουκρανία βασανίστηκαν και υπέστησαν σεξουαλική βία, ανέφερε σήμερα Τετάρτη ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων, συνοψίζοντας τα τελευταία ευρημάτά της.
Η Κινητή Ομάδα Δικαιοσύνης, η οποία συστάθηκε από την εταιρεία διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου Global Rights Compliance, συνεργάστηκε με Ουκρανούς εισαγγελείς για εγκλήματα πολέμου στην περιοχή της Χερσώνας από τότε που ανακτήθηκε τον Νοέμβριο μετά από περισσότερους από οκτώ μήνες υπό ρωσικό έλεγχο.
Οι ουκρανικές αρχές εξετάζουν περισσότερες από 97.000 αναφορές για εγκλήματα πολέμου και έχουν απαγγείλει κατηγορίες κατά 220 υπόπτων σε εγχώρια δικαστήρια. Οι υψηλόβαθμοι δράστες θα μπορούσαν να δικαστούν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) της Χάγης, το οποίο έχει ήδη ζητήσει τη σύλληψη του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το Κρεμλίνο αρνείται σταθερά τους ισχυρισμούς για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία από δυνάμεις που συμμετείχαν σε μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», η οποία, όπως λέει, ξεκίνησε για να «αποναζιστικοποιήσει» τον γείτονά του και να προστατεύσει τη Ρωσία.
Η τελευταία έκθεση της Mobile Justice Team, η οποία χρηματοδοτήθηκε από τη Βρετανία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανέλυσε 320 υποθέσεις και μαρτυρίες μαρτύρων σε 35 τοποθεσίες στην περιοχή της Χερσώνας. Από τις μαρτυρίες των θυμάτων που εξετάστηκαν «το 43% αναφέρθηκε ρητά σε πρακτικές βασανιστηρίων στα κέντρα κράτησης, αναφέροντας τη σεξουαλική βία ως κοινή τακτική που τους επιβλήθηκε από τους Ρώσους φύλακες», αναφέρεται σε ανακοίνωση.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό των ευρημάτων της έκθεσης.
Τον Ιούνιο, οι Ουκρανοί εισαγγελείς άσκησαν την πρώτη τους δίωξη σχετικά με την υποτιθέμενη απέλαση δεκάδων ορφανών παιδιών από τη Χερσώνα, κατηγορώντας έναν Ρώσο πολιτικό και δύο ύποπτους συνεργάτες της Ουκρανίας για εγκλήματα πολέμου. Δεν παρείχαν κανένα άμεσο σχόλιο για τα τελευταία ευρήματα σχετικά με τα βασανιστήρια.
Ηλεκτροσόκ και ασφυξία
Το Reuters ανέφερε τον Ιανουάριο σχετικά με την κλίμακα των φερόμενων βασανιστηρίων στη Χερσώνα. Οι ουκρανικές αρχές ανέφεραν τότε ότι περίπου 200 άτομα φέρονται να κρατούνταν παράνομα. Επιζώντες μίλησαν στο Reuters για τακτικές, όπως ηλεκτροσόκ και ασφυξία.
Εκείνη την εποχή, το Κρεμλίνο και το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν απάντησαν στις ερωτήσεις του Reuters, μεταξύ άλλων για τα φερόμενα βασανιστήρια και τις παράνομες κρατήσεις.
«Η πραγματική κλίμακα των εγκλημάτων πολέμου της Ρωσίας παραμένει άγνωστη», δήλωσε η Άννα Μικιτένκο, ανώτερη νομική σύμβουλος της Global Rights Compliance, σχετικά με τα τελευταία ευρήματα για τα βασανιστήρια. «Αλλά αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι οι ψυχολογικές συνέπειες αυτών των σκληρών εγκλημάτων για τον ουκρανικό λαό θα μείνουν χαραγμένες στο μυαλό του για τα επόμενα χρόνια».
Τουλάχιστον 36 θύματα που ερωτήθηκαν από τους εισαγγελείς ανέφεραν τη χρήση ηλεκτροσόκ κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων, συχνά ηλεκτροσόκ στα γεννητικά όργανα, καθώς και απειλές για ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων. Ένα θύμα αναγκάστηκε να γίνει μάρτυρας του βιασμού ενός άλλου κρατούμενου, αναφέρει η έκθεση.
Οι κρατούμενοι που ήταν πιο πιθανό να υποβληθούν σε βασανιστήρια ήταν στρατιωτικό προσωπικό αλλά και αστυνομικοί, εθελοντές, ακτιβιστές, κοινοτικοί ηγέτες, ιατρικό προσωπικό και εκπαιδευτικοί. Οι τεχνικές βασανιστηρίων που χρησιμοποιούνταν συχνότερα ήταν η ασφυξία, το waterboarding, οι σκληροί ξυλοδαρμοί και οι απειλές βιασμού, όπως διαπιστώθηκε. Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς.
Συνολικά, τα στοιχεία από τα απελευθερωμένα κέντρα κράτησης «υποδηλώνουν ότι το σχέδιο του Πούτιν για την εξάλειψη της ουκρανικής ταυτότητας περιλαμβάνει μια σειρά εγκλημάτων που παραπέμπουν σε γενοκτονία», δήλωσε ο Βρετανός δικηγόρος Γουέιν Τζόρντας, επικεφαλής της ομάδας.
