H κατάσταση στην Ουκρανία, η χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, οι τουρκικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η οικονομία είναι τα βασικά ζητήματα που θα συζητηθούν σήμερα και αύριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που ξεκινά στις 4 μ.μ. (ώρα Ελλάδας) στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με το Reuters, oι Ευρωπαίοι ηγέτες θα δεχτούν επισήμως την Ουκρανία ως υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ την Πέμπτη, σε μια τολμηρή γεωπολιτική κίνηση που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά και μια υπενθύμιση ότι το μπλοκ των 27 θα χρειαστεί αναμόρφωση καθώς φαίνεται πως οδεύει προς διεύρυνση.
«Σήμερα η ΕΕ στέλνει ένα μήνυμα αλληλεγγύης στον λαό της Ουκρανίας ότι ανήκετε στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ότι ανήκετε στην ΕΕ», δήλωσε ο Ιρλανδός πρωθυπουργός M. Μάρτιν κατά την άφιξή του για τη σύνοδο κορυφής. Όπως αναφέρει το ειδησεογραφικό πρακτορείο, το βήμα αυτό θα σηματοδοτήσει την πιο φιλόδοξη επέκταση της ΕΕ από τότε που υποδέχτηκε στους κόλπους της τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου
Ενώ, όμως, Ουκρανία και Μολδαβία αναμένεται να δουν την... αίθουσα αναμονής της ΕΕ , η Γεωργία θα λάβει «μια ευρωπαϊκή προοπτική», αλλά θα διευκρινιστεί ότι πρέπει να εκπληρώσει συγκεκριμένους όρους πριν κερδίσει το καθεστώς υποψήφιας χώρας. Όπως αναφέρει το Reuters, υπάρχει ανησυχία εντός της ΕΕ για το πώς το μπλοκ μπορεί να παραμείνει συνεκτικό και ενωμένο καθώς συνεχίζει να διευρύνεται.
Σε αυτό το πλαίσιο η επιφυλακτικότητα σχετικά με τη διεύρυνση του μπλοκ έχει επιβραδύνει την πρόοδο για ένταξη της ΕΕ της Αλβανίας, της Βοσνίας, του Κοσόβου, του Μαυροβουνίου, της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας, οι ηγέτες των οποίων συναντήθηκαν με τους ομολόγους τους της ΕΕ στις Βρυξέλλες το πρωί.
Προσχέδιο της δήλωσης της συνόδου κορυφής αναφέρει ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα δώσουν και πάλι «πλήρη και ξεκάθαρη δέσμευση για την προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ».
«Όσο η ΕΕ δεν δίνει ένα ενιαίο και σαφές σημάδι στα Δυτικά Βαλκάνια, τόσο περισσότεροι άλλοι παράγοντες θα χρησιμοποιούν αυτό το κενό», δήλωσε η πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου Βιόσα Οσμάνι.
Ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανέφερε μέσα στην εβδομάδα ότι η ΕΕ πρέπει να «μεταρρυθμίσει τις εσωτερικές της διαδικασίες» για να προετοιμαστεί για την ένταξη νέων μελών, επισημαίνοντας την ανάγκη τα βασικά ζητήματα να συμφωνηθούν με ειδική πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ η συζήτηση για την Τουρκία αναμένεται να γίνει κατά τη διάρκεια του δείπνου των Ευρωπαίων ηγετών, όπου ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας. Το μήνυμα των Ευρωπαίων ηγετών κατά της Άγκυρας θα είναι αυστηρό. Σύμφωνα με το προσχέδιο των συμπερασμάτων οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίζουν τα εξής:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για τις πρόσφατες επανειλημμένες ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας. Η Τουρκία πρέπει να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του και τη δήλωση του στις 25 Μαρτίου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προωθήσει τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο.»
Τη δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, στις 24 Ιουνίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ανταλλάξουν απόψεις για τη μακροοικονομική κατάσταση στην Ευρώπη και τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, κυρίως της μείωσης των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ.
«Η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί μια εις βάθος συζήτηση», τονίζει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή πρόσκλησής του προς τους «27».
Η συζήτηση θα γίνει παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ και θα τεθεί το θέμα της επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην ΕΕ, του πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών στην ενέργεια.
Στο θέμα της ενέργειας, ευρωπαϊκή πηγή ανέφερε ότι ορισμένες χώρες «πιέζουν για ισχυρότερα μέτρα παρέμβασης». Αρκετοί ηγέτες αναμένεται να τονίσουν την ανάγκη ευρωπαϊκής λύσης για την αντιμετώπηση του προβλήματος. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Ιταλός ομόλογός του, ο Μάριο Ντράγκι, συμφώνησαν χθες στη Ρώμη να θέσουν εκ νέου το ζήτημα της ανάγκης να τεθεί πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή έλαβε εντολή στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, να μελετήσει την καταλληλότητα του καθορισμού ανώτατου ορίου στις τιμές της ενέργειας. Ωστόσο, η πλειονότητα των κρατών μελών παραμένει επιφυλακτική όσον αφορά τον καθορισμό ανώτατων ορίων τιμών ενέργειας.