Η Ιστορία έχει την τάση να επαναλαμβάνεται, πολλές φορές, με γεγονότα που προσιδιάζουν σε συμβάντα παλαιότερων και μακρινών εποχών. Και από αυτόν τον – σχεδόν – αξιωματικό κανόνα δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η τωρινή κατάσταση της πολεμικής σύγκρουσης ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία.
Ουκρανικό αυτοκινούμενο πυροβόλο της 30ης ταξιαρχίας πυροβολεί προς ρωσική θέση στην περιοχή του Ντονέτσκ (Πηγή: AP)
Καθώς οι Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (UAF) συνεχίζουν την αντεπίθεσή τους στις νότιες περιοχές της χώρας και τα ρωσικά στρατεύματα επιτίθενται γύρω από το Κουπιάνσκ στο βορρά, δεν είναι πλέον λίγοι οι μελετητές που εκτιμούν πως τα πεδία των μαχών έχουν αρχίσει να θυμίζουν τα αντίστοιχα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918), όταν τα μαζικά πυρά πυροβολικού ήταν η κύρια τακτική απώθησης των εχθρικών δυνάμεων.
Αν και τα σημερινά κανόνια είναι πολύ πιο ακριβή και αξιόπιστα, η χρήση τους είναι παρόμοια με εκείνη πριν από έναν αιώνα, όταν οι δυνάμεις της «Εγκάρδιας Συνεννόησης» (L’ Entente Cordiale) πολεμούσαν ενάντια στις Κεντρικές Αυτοκρατορίες, σε αυτό που οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν αποκαλέσει «σφαγή του Δυτικού Μετώπου».
Στρατιώτες φορτώνουν ένα οβιδοβόλο των 155 χιλιοστών κοντά στο Meuse, Γαλλία, 1918 (Πηγή: The National WWI Museum and Memorial)
Όπως τότε, έτσι και τώρα τα πυρά του πυροβολικού χρησιμοποιούνται για να διαταράξουν και να υποβαθμίσουν τις αμυντικές θέσεις του εχθρού, όπως τα μεγάλα δίκτυα χαρακωμάτων που έχουν σκάψει οι Ρώσοι, καθώς και για να παρέχουν ακριβή και αποτελεσματικά πυρά αντιπυροβολικού για να καταστρέψουν το εχθρικό πυροβολικό που επιδιώκει να στοχεύσει τις προελαύνουσες δυνάμεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ουκρανικού Υπουργείου Άμυνας, η αντεπίθεση του Κιέβου στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας απαιτεί έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό πυρομαχικών. Ειδικότερα, υπολογίζεται ότι σε ημερήσια βάση του ουκρανικό πυροβολικό ρίχνει από 6.000 έως 8.500 βλήματα.
Πώς εξασφαλίζουν, όμως, οι Ουκρανοί αυτό το διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό πολεμοφοδίων, για να διατηρούν τον έλεγχο εδαφών που απειλούνται από τις ρωσικές δυνάμεις; Η απάντηση βρίσκεται στο λεγόμενο «Οπλοστάσιο της Δημοκρατίας» που έχει στη διάθεσή του το Κίεβο: πρόκειται για τεράστια αποθέματα πυρομαχικών πυροβολικού διαμετρήματος 155 χιλιοστών, τα οποία παρείχαν και εξακολουθούν να προμηθεύουν το Κίεβο οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες δυτικές δυνάμεις.
Οι αριθμοί προξενούν δέος: Υπολογίζεται ότι μόνο οι ΗΠΑ έχουν στείλει στην Ουκρανία πάνω από 2 εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού, ενώ έχουν δεσμευτεί να παράσχουν ακόμη περισσότερα μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου, ταξίαρχος Πατ Ράιντερ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ θα εξακολουθήσει να προμηθεύει την Ουκρανία με μεγάλο αριθμό πολεμοφοδίων. Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι ΗΠΑ παράγουν περίπου 24.000 βλήματα των 155 χιλιοστών μηνιαίως, από 14.000 που παρήγαν, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο. Το σχέδιο, ωστόσο, είναι να παράγουν πάνω από 80.000 το μήνα κατά το επόμενο έτος».
Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, οι αμερικανικές αμυντικές βιομηχανίες στήνουν εντελώς νέες γραμμές παραγωγής για την κατεργασία των μεταλλικών βλημάτων, τη συσκευασία τους με εκρηκτικά πυρομαχικά, καθώς και τη μαζική κατασκευή προωθητικού υλικού για την εκτόξευση των ολοκληρωμένων όπλων.
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η Ουκρανία διεξάγει τις αντεπιθέσεις της στο νότιο και ανατολικό τμήμα και όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, η συνεχής και αποτελεσματική χρήση των μέσων πυροβολικού θα είναι ζωτικής σημασίας.
Πέρα από τις τακτικές εκτιμήσεις για τη μετάβαση από αμυντική σε επιθετική στάση, οι Ουκρανοί επιτελάρχες πρέπει επίσης να έχουν υπόψη τους τις υλικοτεχνικές προκλήσεις. Η εκμετάλλευση των πόρων τους, όπως τα πυρομαχικά, είναι ένα τέτοιο ζήτημα - ακόμη και αν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι είναι σε θέση να επιμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα εφοδιασμού. Πέρα από τα βλήματα, οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις πρέπει να προσέχουν και τα ίδια τα πυροβόλα, των οποίων οι κάννες έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής και, σε περίπτωση υπέρβασης αυτής της διάρκειας ζωής, μπορούν να εκραγούν με καταστροφικές συνέπειες.
Όπως εκτιμούν έμπειροι στρατιωτικοί αναλυτές, εάν οι ΗΠΑ είναι σε θέση να αυξήσουν την παραγωγή όπως έχει προγραμματιστεί και να διατηρήσουν την προμήθεια στην Ουκρανία, και εάν οι επιτελείς των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων ξεπεράσουν τις δυσκολίες που παρουσιάζονται στην αποστολή αυτών των βλημάτων στο μέτωπο, τότε το ουκρανικό πυροβολικό θα μπορεί ακόμη να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη του τύπου της αποφασιστικής νίκης που τόσο επιθυμεί το Υπουργείο Άμυνας. Ανεξάρτητα από αυτό, τα όπλα στην Ουκρανία δεν θα σιωπήσουν.
Η ουκρανική αντεπίθεση με drones κατά της Ρωσίας
Την ίδια στιγμή, η Ρωσία βρίσκεται αντιμέτωπη - και μάλιστα σε καθημερινή βάση πλέον - με ένα μπαράζ βομβαρδισμών και εναέριων επιθέσεων από ουκρανικά drones.
Ειδικότερα, σύμφωνα το Associated Press, η Ρωσία απέτρεψε μια επίθεση από 20 ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη με στόχο την Κριμαία που ανήκει στη Μόσχα κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας το Σάββατο.
«Δεκατέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν από τη ρωσική αεράμυνα και άλλα έξι μπλοκαρίστηκαν ηλεκτρονικά», ανέφερε το υπουργείο σε ανάρτηση στο Telegram. Δεν αναφέρθηκαν θύματα ή ζημιές. Αξιωματούχοι του Κιέβου δεν επιβεβαίωσαν ούτε διέψευσαν την εμπλοκή της Ουκρανίας στις επιθέσεις.
Καθώς το Σάββατο κυκλοφόρησαν βίντεο στα ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης που εμφανίζονταν να δείχνουν καπνό να υψώνεται πάνω από μια γέφυρα που συνδέει τη Ρωσία με την Κριμαία, ο διορισμένος από τη Μόσχα κυβερνήτης της προσαρτημένης χερσονήσου, Σεργκέι Αξιόνοφ, ανέφερε ότι η ρωσική αεράμυνα απέτρεψε επίσης μια επίθεση εκεί καταρρίπτοντας δύο ουκρανικούς πυραύλους.
Η γέφυρα δεν υπέστη ζημιές, είπε, αν και η κυκλοφορία διακόπηκε για λίγο. Ένας σύμβουλος του Αξιόνοφ, ο Όλεγκ Κριούτσκοφ, υποστήριξε ότι «ένα προπέτασμα καπνού στήθηκε από τις ειδικές υπηρεσίες».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας καταδίκασε έντονα την απόπειρα επίθεσης στη γέφυρα της Κριμαίας. Το υπουργείο ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «τέτοιες "βάρβαρες ενέργειες από τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας δεν θα μείνουν αναπάντητες».
Λίγο μετά την αναφορά της κατάρριψης των δύο ουκρανικών πυραύλων, ο Αξιόνοφ δήλωσε ότι η ρωσική αεράμυνα κατέρριψε έναν άλλο πύραυλο πάνω από τα στενά του Κερτς.
Οι απόπειρες επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους ακολουθούν τρεις συνεχόμενες ημέρες επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη ρωσική πρωτεύουσα, τη Μόσχα. Η εκτόξευση μη επανδρωμένων αεροσκαφών κατά της Ρωσίας, μετά από περισσότερους από 17 μήνες πολέμου, έχει μικρή προφανή στρατιωτική αξία για την Ουκρανία, αλλά η στρατηγική αυτή έχει χρησιμεύσει για να αναστατώσει τους Ρώσους και να τους φέρει στο προσκήνιο τις συνέπειες της σύγκρουσης.
Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες τόσο στη Μόσχα όσο και στην Κριμαία, την οποία η Ρωσία προσάρτησε από την Ουκρανία το 2014 - μια κίνηση που ο περισσότερος κόσμος θεωρούσε παράνομη.
Με πληροφορίες από Associated Press, Reuters, Guardian, CNN, 19fortyfive