Ήδη έχει περάσει περισσότερο από μια εβδομάδα από την ουκρανική αντεπίθεση στη ρωσική περιοχή Κουρσκ και τα κέρδη που αποκομίστηκαν από την εν λόγω επέλαση, όπως αναφέρει το CNBC, ξεπερνούν τις προσδοκίες και του πιο αισιόδοξου στο Κίεβο.
Όπως δήλωσε την Τρίτη (13/08) ο αρχιστράτηγος της Ουκρανίας, στρατηγός Ολεξάντρ Σίρσκι, οι ουκρανικές δυνάμεις κατέχουν πλέον περισσότερα από 1.000 τ. χλμ. ρωσικού εδάφους και έχουν καταλάβει 74 οικισμούς. Μάλιστα, την Τετάρτη (14/08), ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι οι δυνάμεις της χώρας του προχώρησαν ακόμη περισσότερο μέσα στη Ρωσία, σημειώνοντας κέρδη 1-2 χιλιομέτρων και συλλαμβάνοντας περισσότερους από 100 Ρώσους στρατιώτες από την αρχή της ημέρας.
Η Ουκρανία φάνηκε να εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη νέα επιθετική της δυναμική, εξαπολύοντας την Πέμπτη τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε ρωσικά στρατιωτικά αεροδρόμια, καταστρέφοντας ένα ρωσικό αεροσκάφος Su-34 που χρησιμοποιείται για την εκτόξευση βομβών ολίσθησης σε ουκρανικές θέσεις και πόλεις της πρώτης γραμμής, σύμφωνα με όσα ανέφερε το Γενικό Επιτελείο της Ουκρανίας. Το CNBC δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει τους ουκρανικούς ισχυρισμούς.
Όπως ήταν λογικό, η Ρωσία δεν είδε με καλό μάτι τις εν λόγω ενέργειες, τις οποίες θεωρεί μια απόπειρα αποσταθεροποίησής της και τερματισμού της κυλιόμενης επίθεσή της στην ανατολική Ουκρανία.
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν υποσχέθηκε «αντάξια» αντίποινα σε αυτό που αρχικά περιέγραψε ως «μεγάλης κλίμακας πρόκληση». Παρόλα αυτά η Ρωσία δεν έχει κατορθώσει ακόμα να οργανώσει μια ισχυρή στρατιωτική απάντηση στην ουκρανική επέλαση. Σύμφωνα με γεωπολιτικούς και αμυντικούς αναλυτές, αυτή θα έρθει, επομένως το Κίεβο θα χρειαστεί ένα σχέδιο για το τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Οι ουκρανικές επιλογές
Η Ουκρανία θα πρέπει να λάβει γρήγορα μια απόφαση. Είτε να εδραιώσει τα εδαφικά της κέρδη στο Κουρσκ, να ενισχύσει τα στρατεύματά της και να συνεχίσει την προέλασή της - είτε να αποσύρει τις δυνάμεις της όσο είναι ακόμη καλά τα πράγματα, προκειμένου να διαφυλάξει ζωές, και ενόψει μιας πιθανής ρωσικής απάντησης.
«Η αρχική φάση της επίθεσης που είδε γρήγορες ουκρανικές προόδους και τη δημιουργία αμυντικών θέσεων στην περιοχή του Κουρσκ φαίνεται να φτάνει στο τέλος της», δήλωσε ο Άντριους Τούρσα, σύμβουλος Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης της εταιρείας συμβούλων κινδύνου Teneo, σε σημείωμά του την Τετάρτη (14/08).
«Ενώ η πρώτη εβδομάδα της επίθεσης φαίνεται να ήταν επιτυχής για το Κίεβο από στρατιωτική και πολιτική άποψη, αυτή εξακολουθεί να ενέχει σημαντικούς κινδύνους», σημείωσε, προσθέτοντας ότι είναι κρίσιμο να παρακολουθήσουμε αν οι ουκρανικές δυνάμεις «μπορούν να καταφέρουν να κρατήσουν το κατεχόμενο έδαφος και, αν χρειαστεί, να αποσύρουν στρατεύματα και εξοπλισμό με ελάχιστες απώλειες».
Σύμφωνα με τον Τούρσα, η επέλαση της Ουκρανίας φαίνεται να πραγματοποιείται από έμπειρα στρατεύματα με προηγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό που προμηθεύτηκε από τους δυτικούς της συμμάχους και αποσύρθηκαν από τις γραμμές του μετώπου στην Ουκρανία. «Η απώλειά τους θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στις αμυντικές δυνατότητες της χώρας και θα μπορούσε να αποβεί μοιραία πολιτικά, ειδικά αν το αποτέλεσμα της εισβολής θεωρηθεί ανάξιο των απωλειών», σημείωσε.
Ο αιφνιδιασμός και η απάντηση της Ρωσίας
Από την πλευρά της η Ρωσία φάνηκε να αιφνιδιάζεται από την ουκρανική επέλαση. Οι ρωσικές αρχές στο Κουρσκ και στο γειτονικό Μπέλγκοροντ ξεκίνησαν προγράμματα εκκένωσης, με περίπου 300.000 κατοίκους να υπόκεινται στα μέτρα.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ισχυρίζεται σε καθημερινές αναφορές ότι αποκρούει και ματαιώνει τις ουκρανικές προελάσεις, αν και έχει παραδεχθεί ότι ουκρανικές μονάδες έχουν προχωρήσει έως και 30 χιλιόμετρα μέσα στο ρωσικό έδαφος. Την Τετάρτη (14/08), το υπουργείο ανέφερε ότι αρκετές χερσαίες και αεροπορικές μονάδες, καθώς και πλήγματα πυροβολικού και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, «απέτρεψαν τις εχθρικές κινητές τεθωρακισμένες ομάδες να εισέλθουν στο βάθος του ρωσικού εδάφους».
Σύμφωνα με αναλυτές, η Ρωσία φαίνεται να βασίζεται, για το συγκεκριμένο μέτωπο, σε μεγάλο βαθμό σε Ρώσους στρατεύσιμους και σε ορισμένες τακτικές και παράτυπες στρατιωτικές μονάδες που έχουν αποσυρθεί από λιγότερο κρίσιμους τομείς της μετωπικής γραμμής στην ανατολική Ουκρανία. Προειδοποιούν, όμως, ότι μια πιο δυναμική απάντηση είναι πιθανότατα προ των πυλών.
«Τις επόμενες ημέρες, οι λεγόμενες αντιτρομοκρατικές δυνάμεις της Ρωσίας - που αποτελούνται από διάφορες εγχώριες μονάδες ασφαλείας - πιθανότατα θα εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απελευθέρωση των κατεχόμενων εδαφών. Αυτό πιθανότατα θα περιλαμβάνει την αντιμετώπιση του διλήμματος σχετικά με το αν η Ρωσία θα πρέπει να χρησιμοποιήσει βαρέα όπλα εντός της επικράτειάς της», σημείωσε ο Τούρσα.
Ο Μάθιου Σάβιλ, διευθυντής στρατιωτικών επιστημών στο αμυντικό think tank του Royal United Services Institute, δήλωσε την Τρίτη (13/08) ότι «η διατήρηση μιας δύναμης οποιουδήποτε μεγέθους στη Ρωσία και η άμυνα έναντι αντεπιθέσεων θα είναι δύσκολη, δεδομένων των περιορισμένων αποθεμάτων που διαθέτει η Ουκρανία. Επίσης, η ουκρανική επέλαση δεν έχει οδηγήσει -μέχρι στιγμής- τους Ρώσους να επιβραδύνουν τις προόδους τους γύρω από το Ντονμπάς, όπου οι καταστάσεις γύρω από το Τσάσιβ Γιαρ και προς το Ποβρόβσκ παραμένουν δύσκολες».
«Κατοχή» ή υποχώρηση;
Ουκρανοί αξιωματούχοι και αμυντικοί αναλυτές αναγνωρίζουν ότι η εισβολή στη Ρωσία έχει σχεδιαστεί για να δώσει στην Ουκρανία μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη σε τυχόν μελλοντικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Η χρονική συγκυρία είναι σημαντική, καθώς μια πιθανή δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ στην αμερικανική προεδρία, είναι πιθανό να οδηγήσει την Ουκρανία σε διαπραγματεύσεις και πιθανές εδαφικές παραχωρήσεις, προκειμένου να τερματιστεί ο πόλεμος. Επομένως, η Ουκρανία θέλει να χρησιμοποιήσει την παρούσα θέση της ως «μοχλό πίεσης» για να «επιτύχει μια δίκαιη ειρήνη, πιο γρήγορα», παραδέχτηκε Ουκρανός αξιωματούχος στο CNBC.
Ως εκ τούτου, η διατήρηση εδαφών στο Κουρσκ θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμο διαπραγματευτικό χαρτί, αν και αυτό θα μπορούσε να έχει υψηλό κόστος σε περίπτωση που η Ρωσία προχωρήσει σε μια ισχυρότερη και πιο οργανωμένη αντίδραση.
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για την πραγματοποίηση μιας μεγαλύτερης σε διάρκεια επιχείρησης στο Κουρσκ, λέγοντας την Τετάρτη (14/08) ότι πραγματοποίησε μια συνάντηση για την ασφάλεια και την ανθρωπιστική κατάσταση στην περιοχή και συζήτησε «την ασφάλεια, την ανθρωπιστική βοήθεια» και τη «δημιουργία στρατιωτικών διοικήσεων, εάν είναι απαραίτητο».
