Διεθνείς αντιδράσεις έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο με το λογισμικό κατασκοπείας Pegasus, που φέρεται να αποτελούσε το «δούρειο ίππο» για την παρακολούθηση εκατοντάδων προσωπικοτήτων από το δημοσιογραφικό, πολιτικό και ακτιβιστικό χώρο, από αυταρχικά καθεστώτα και κυβερνήσεις,
Σύμφωνα με τα διεθνή δημοσιεύματα, γινόταν εκτεταμένη και συνεχιζόμενη κατάχρηση του λογισμικού Pegasus της ισραηλινής εταιρείας NSO Group, από εταιρείες, αυταρχικά καθεστώτα και κυβερνήσεις, ενώ λομπίστες και δικηγόροι κέρδισαν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια από τις υπηρεσίες της NSO Group στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε χθες από μια κοινοπραξία 17 διεθνών ΜΜΕ, μεταξύ αυτών οι εφημερίδες Le Monde, Guardian και Washington Post, ακτιβιστές, δημοσιογράφοι και αντιφρονούντες από ολόκληρο τον κόσμο έπεσαν θύματα κατασκοπείας με τη βοήθεια του λογισμικού Pegasus, που έχει αναπτύξει η ισραηλινή εταιρεία NSO Group.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα και με το διεθνές πρακτορείο Reuters το spyware της ισραηλινής εταιρείας χρησιμοποιήθηκε σε επιτυχημένες παραβιάσεις smartphone που ανήκαν σε δημοσιογράφους, κυβερνητικούς αξιωματούχους και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο.
Μάλιστα, ανέφερε πέρυσι ότι οι πράκτορες του FBI ερευνούσαν τον ρόλο της NSO σχετικά με τη στοχοποίηση Αμερικανών, αν και το FBI δεν έχει επιβεβαιώσει αυτήν την αναφορά.
Η αμερικανική εφημερίδα, The Washington Post, δήλωσε ότι το λογισμικό υποκλοπής Pegasus με άδεια από το NSO Group που εδρεύει στο Ισραήλ χρησιμοποιήθηκε επίσης για τη στόχευση τηλεφώνων που ανήκαν σε δύο γυναίκες κοντά στον Τζαμάλ Κασόγκι, αρθρογράφο της Post που δολοφονήθηκε στο Σαουδικό προξενείο στην Τουρκία το 2018, πριν από το θάνατό του.
Ο Guardian, στο δημοσίευμά του σημειώνει ότι η έρευνα κατέδειξε «εκτεταμένη και συνεχιζόμενη κατάχρηση» του λογισμικού hacking της NSO, το οποίο περιγράφεται ως κακόβουλο λογισμικό που μολύνει smartphone για να υποκλέψει μηνύματα, φωτογραφίες και email. Επίσης είχε τη δυνατότητα να καταγράφει συνομιλίες από κλήσεις, ενώ μπορούσε να ενεργοποιεί κρυφά και τα μικρόφωνα. Η έρευνα, την οποία επιβεβαίωσε πηγή στο Reuters, δεν αποκάλυψε ποιος επιχείρησε τις παραβιάσεις ή γιατί.
Η NSO, σύμφωνα με το πρακτορείο, υποστήριξε ότι το προϊόν της προορίζεται μόνο για χρήση από κυβερνητικές υπηρεσίες πληροφοριών και υπηρεσίες επιβολής του νόμου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εγκλήματος. Η εταιρεία εξέδωσε δήλωση στον ιστότοπό της, αρνούμενη τις καταγγελίες που έγιναν από τους 17 δημοσιογραφικούς οργανισμούς με επικεφαλής τη μη κερδοσκοπική Forbidden Stories.
«Η έκθεση του Forbidden Stories είναι γεμάτη από λανθασμένες παραδοχές και ασυνεχείς θεωρίες που εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία και τα συμφέροντα των πηγών. Φαίνεται ότι οι "άγνωστες πηγές "έχουν παράσχει πληροφορίες που δεν έχουν καμία πραγματική βάση και απέχουν πολύ από την πραγματικότητα» δήλωσε η εταιρεία. «Αφού ελέγξαμε τους ισχυρισμούς τους, τους αρνούμαστε κατηγορηματικά», ανέφερε στη δήλωσή της
Επίσης ισχυρίστηκε ότι η τεχνολογία της δεν συνδέθηκε καθόλου με τη δολοφονία του δημοσιογράφου Κασόγκι. Οι εκπρόσωποι της NSO δεν ήταν άμεσα διαθέσιμοι για την παροχή πρόσθετων πληροφοριών στο Reuters την Κυριακή, ανέφερε σε νέο δημοσίευμά του το εν λόγω πρακτορείο ειδήσεων.
«Μέχρις ότου αυτή η εταιρεία (NSO) και η βιομηχανία στο σύνολό της δείξουν ότι είναι σε θέση να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, πρέπει να υπάρχει άμεσο μορατόριουμ για την εξαγωγή, πώληση, μεταφορά και χρήση τεχνολογίας παρακολούθησης», ανέφερε η Διεθνής Αμνηστία
Δημοσιογράφοι εντόπισαν περισσότερα από 1.000 άτομα που έπεσαν θύματα σε περισσότερες από 50 χώρες, ανέφερε η Washington Post. Περιλάμβαναν αρκετά μέλη της αραβικής βασιλικής οικογένειας, τουλάχιστον 65 στελέχη επιχειρήσεων, 85 ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 189 δημοσιογράφους και περισσότεροι από 600 πολιτικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι - συμπεριλαμβανομένων αρκετών αρχηγών κρατών και πρωθυπουργών.
Ο Guardian αναφέρει ότι οι αριθμοί περισσότερων από 180 άτομα περιλαμβάνονται στα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, εκδοτών και στελεχών στους Financial Times, CNN, New York Times, the Economist, Associated Press και Reuters, ενώ η Forbidden Stories κάνει λόγο για 50.000 τηλεφωνικούς αριθμούς που είχαν βάλει στο στόχαστρο πελάτες της NSO από το 2016 ώστε να παρακολουθούνται.
«Είμαστε βαθιά προβληματισμένοι που μαθαίνουμε ότι δύο δημοσιογράφοι της AP, μαζί με δημοσιογράφους από πολλούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς, συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που ενδέχεται να έχουν στοχευτεί από το λογισμικό υποκλοπής Pegasus», δήλωσε η διευθύντρια της AP Media Relations Lauren Easton.
«Έχουμε λάβει μέτρα για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των συσκευών των δημοσιογράφων μας και ερευνούμε», πρόσθεσε.
Ο εκπρόσωπος του Reuters Dave Moran δήλωσε ότι «πρέπει να επιτρέπεται στους δημοσιογράφους να αναφέρουν τις ειδήσεις προς το δημόσιο συμφέρον χωρίς φόβο παρενόχλησης, όπου κι αν βρίσκονται».
Αρνείται τις κατηγορίες το Μαρόκο
Το Μαρόκο διέψευσε κατηγορηματικά σήμερα την προσφυγή από τις υπηρεσίες ασφαλείας του στο ισραηλινό λογισμικό Pegasus, προκειμένου να κατασκοπεύσει δημοσιογράφους ή προσωπικότητες της χώρας ή άλλων χωρών, όπως το κατηγορούν διεθνή ΜΜΕ.
Η μαροκινή κυβέρνηση κατήγγειλε ως «αναληθείς» τις πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες οι υπηρεσίες ασφαλείας του βασιλείου «διείσδυσαν στα τηλέφωνα διαφόρων δημοσίων προσώπων της χώρας και άλλων χωρών και υπευθύνων διεθνών οργανώσεων μέσω ενός λογισμικού ηλεκτρονικού υπολογιστή».
Πρόκειται για «ψευδείς ισχυρισμούς, που είναι παντελώς αβάσιμοι. Το Μαρόκο είναι ένα κράτος δικαίου, που εγγυάται τον μυστικό χαρακτήρα των προσωπικών επικοινωνιών (…) στο σύνολο των πολιτών και των ξένων κατοίκων του Μαρόκου», τονίζεται στο δελτίο τύπου.
«Η κυβέρνηση δεν απέκτησε ποτέ λογισμικά πληροφορικής για να διεισδύσει σε μέσα επικοινωνίας, όπως και οι μαροκινές αρχές δεν έχουν ποτέ προσφύγει σε τέτοιου είδους ενέργειες», αναφέρει το δελτίο τύπου, όπου προστίθεται πως «η συλλογικότητα των ΜΜΕ (…) αδυνατεί να προσκομίσει αποδείξεις για να στηρίξει αυτούς τους ισχυρισμούς».
Φον ντερ Λάιεν: «Εντελώς απαράδεκτο»
«Εντελώς απαράδεκτο» χαρακτήρισε η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, το «σκάνδαλο Pegasus», με τη χρησιμοποίηση λογισμικού κατασκοπίας σε βάρος δημοσιογράφων, εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, ερωτηθείσα σχετικά κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχωρήθηκε στην Πράγα για την έγκριση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Τσεχίας.
«Πρέπει να επιβεβαιωθεί, εάν είναι έτσι, είναι εντελώς απαράδεκτο και εναντίον κάθε είδους κανόνα που έχουμε στην ΕΕ» υπογράμμισε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επισημαίνοντας ότι η ελευθεροτυπία αποτελεί πυρήνα των αξιών της ΕΕ.
ΟΗΕ: Καλύτερη «κανονιστική ρύθμιση» της τεχνολογίας
Η Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέ ζήτησε σήμερα καλύτερη "κανονιστική ρύθμιση" της μεταφοράς και των τεχνολογιών παρακολούθησης, όπως το λογισμικό Pegasus που χρησιμοποιήθηκε για να κατασκοπεύει δημοσιογράφους και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι αποκαλύψεις στον Τύπο για την κατάχρηση του λογισμικού Pegasus, της ισραηλινής εταιρίας NSO Group, "επιβεβαιώνει την επείγουσα ανάγκη να ρυθμιστεί καλύτερα η πώληση, η μεταφορά και η χρήση" αυτών των τεχνολογιών παρακολούθησης "και να εξασφαλιστεί ο αυστηρός έλεγχός τους και η άδεια".
"Χωρίς κανονιστικό πλαίσιο που να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπάρχουν πολύ απλά πάμπολλοι κίνδυνοι για την κατάχρηση αυτών των εργαλείων προκειμένου να εκφοβίσουν τις επικριτικές φωνές και να κάνουν να σωπάσουν αυτοί που αμφισβητούν", υπογράμμισε η Μπατσελέ.
"Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως να χρησιμοποιούν αυτές τις τεχνικές παρακολούθησης για να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και πρέπει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία από αυτές τις παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής με διατάξεις που διέπουν τη διανομή, τη χρήση και την εξαγωγή αυτών των τεχνολογιών παρακολούθησης που δημιουργήθηκαν από άλλους", πρόσθεσε.
