Του Γιώργου Παυλόπουλου
Τα χρόνια που η οικονομία αναπτυσσόταν με διψήφιους ή σχεδόν διψήφιους αριθμούς κάθε χρόνο, οδηγώντας την Κίνα να φτάσει... καλπάζοντας στη δεύτερη θέση πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μοιάζουν να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Το διαπίστωσε, άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας στην Λαϊκή Εθνοσυνέλευση που πραγματοποιείται αυτό το διάστημα, καλώντας τους περίπου 3.000 συνέδρους -και, μέσω αυτών, το 1,4 δισ. των πολιτών της χώρας- να προετοιμαστούν για τις δύσκολες ημέρες που έρχονται και για «σκληρή μάχη».
Πρόκειται για μία μάχη την οποία το μονοκομματικό καθεστώς γνωρίζει πολύ καλά ότι θα δοθεί σε δύο μέτωπα, δηλαδή εντός και εκτός συνόρων. Το δεύτερο είναι προφανές, ενώ θα αξιοποιηθεί και ως μέσο συσπείρωσης του κομματικού-κρατικού μηχανισμού και της κοινωνίας. Εκεί, αντίπαλοι είναι κυρίως οι Αμερικανοί και ο Ντόναλντ Τραμπ, που με τον προστατευτισμό του και τη συνολική του πολιτική αναγκάζει και άλλες χώρες να ακολουθούν τον ίδιο δρόμο, δημιουργώντας ένα σαφώς πιο δυσμενές περιβάλλον για τα κινεζικά προϊόντα. «Θα αντιμετωπίσουμε ένα πιο δύσκολο και περίπλοκο περιβάλλον, καθώς και περισσότερους και μεγαλύτερους κινδύνους και προκλήσεις», είπε χαρακτηριστικά ο Λι Κετσιάνγκ.
Εντός και εκτός συνόρων
Το πρώτο μέτωπο, όμως, είναι εξίσου αν όχι περισσότερο σημαντικό και έχει να κάνει με τις -ούτως ή άλλως εύθραυστες- ισορροπίες στην κοινωνία της Κίνας, η οποία έχει αλλάξει ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες. Πρόκειται για ισορροπίες οι οποίες, σε μεγάλο βαθμό, διατηρούνται εξαιτίας των ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης, που έβγαζαν εκατομμύρια ανθρώπους από την απόλυτη φτώχεια, διασφάλιζαν δουλειές και συνέβαλαν αποφασιστικά στη συγκρότηση μιας πολυάριθμης μεσαίας τάξης, η οποία με τη σειρά της λειτουργούσε ως «αμορτισέρ» ανάμεσα στους «κάτω» και τους «πάνω» -τα υψηλόβαθμα στελέχη του κράτους και του κόμματος, καθώς και την ευημερούσα και διαρκώς αυξανόμενη τάξη των επιχειρηματιών.
Από τη στιγμή, όμως, που αυτό το στοιχείο απειλείται με αλλοίωση -και απειλείται με το 6-6,5% της ανάπτυξης που προβλέπεται για φέτος και είναι το χαμηλότερο εδώ και τρεις δεκαετίες, αλλά και από το βουνό του χρέους- το όλο μοντέλο και η ισορροπία του τίθενται σε κίνδυνο. Το έχει αποδείξει, άλλωστε, ο πολλαπλασιασμός των δημόσιων εκδηλώσεων διαμαρτυρίας ή ακόμη και των απεργιών, που αναμφίβολα αποτελούν ασυνήθιστα φαινόμενα για την Κίνα. Το παραδέχθηκε και ο πρωθυπουργός, λέγοντας από το βήμα της Συνέλευσης: «Εξακολουθεί να υπάρχει λαϊκή δυσαρέσκεια σε πολλούς τομείς, όπως η εκπαίδευση, η υγεία, η μέριμνα των ηλικιωμένων, η ασφάλεια τροφίμων και ποτών και η διανομή του εισοδήματος».
Τι μέτρα παίρνει το καθεστώς
Φυσικά, το καθεστώς δεν πρόκειται να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια. Έτσι, ο Λι κατέθεσε ήδη ένα πακέτο προτάσεων που περιλαμβάνουν γενναίες φοροαπαλλαγές, συνολικου ύψους περίπου 300 δισ. δολαρίων, που αφορούν τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά. Επίσης, παρουσίασε κίνητρα για την τόνωση της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, αλλά και για την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, με βάση όλα τα παραπάνω, το 2019, έτος στο οποίο συμπληρώνονται 70 χρόνια από την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και 30 από την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου, αναμένεται να είναι κρίσιμο για την οικονομία και τις κοινωνικές ισορροπίες της πολυπληθέστερης χώρας του πλανήτη, η οποία ταυτόχρονα είναι και η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία πίσω από τις ΗΠΑ. Κι αυτό, σε μια στιγμή που και οι γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ασίας αυξάνονται επικίνδυνα.
AP Photo/Andy Wong
