Ποια χώρα θα φιλοξενήσει τη διεθνή σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, το επόμενο έτος; Το ερώτημα παραμένει μέχρι στιγμής αναπάντητο στη φετινή σύνοδο, θα έχει διευκρινιστεί έως τις 12 Δεκεμβρίου. Τις πρώτες ημέρες της διάσκεψης έγινε ελάχιστη αναφορά στην COP29, σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, όταν οι ομιλητές συνήθως αναφέρουν ονομαστικά την επόμενη προεδρία της COP για να δείξουν ότι η παγκόσμια στρατηγική για την καταπολέμηση του κλίματος έχει σχεδιαστεί για τα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το στάδιο, ο επόμενος οικοδεσπότης συνήθως σχεδιάζει τη σύνοδο κορυφής και θέτει τις διπλωματικές βάσεις για την προεδρία του.
Όπως αναφέρει το Reuters, σύμφωνα με τους κανόνες του ΟΗΕ, είναι η σειρά της ανατολικής Ευρώπης να φιλοξενήσει μια COP, και η απόφαση πρέπει να είναι ομόφωνη από όλες τις χώρες της περιοχής. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ωστόσο, έχει καταστήσει κάτι τέτοιο σχεδόν αδύνατο.
Η Ρωσία, στην οποία επιβάλλονται κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εισβολή στην Ουκρανία, έχει αντιταχθεί στη διεξαγωγή της COP29 σε κράτος μέλος της ΕΕ και εμποδίζει την υποψηφιότητα της Βουλγαρίας. Άλλοι δύο πιθανοί οικοδεσπότες, οι μακροχρόνιοι αντίπαλοι Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, αποκλείονται επειδή αρνούνται να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλον.
Μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί δημοσίως από καμία άλλη χώρα η υποψηφιότητα και η απουσία οικοδεσπότη δεν έχει περάσει απαρατήρητη. «Είναι πραγματικά απαραίτητο να γνωρίζουμε πού θα πάμε στη συνέχεια», δήλωσε η Carmen Roberta Taboada, εκπρόσωπος της Βραζιλίας, η οποία έχει ήδη υπογράψει για να φιλοξενήσει την COP30.
Η χώρα - οικοδεσπότης της ετήσιας COP, κάνει περισσότερα από το να παρέχει έναν χώρο και να φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Η προεδρία, η οποία ξεκινά ανεπίσημα τις εργασίες της με το πέρας της προηγούμενης COP, περιλαμβάνει 12 μήνες πίεσης προς τις παγκόσμιες κυβερνήσεις για να θέσει τις βάσεις για συμφωνίες. Όταν ξεκινά η σύνοδος κορυφής της COP, η προεδρία έχει τεράστια επιρροή στην ατζέντα και τα αποτελέσματά της.
Γι' αυτό, την περασμένη εβδομάδα, ο σημερινός πρόεδρος της COP28, Σουλτάν Αλ-Τζαμπέρ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, κάλεσε την ανατολική Ευρώπη να «επιταχύνει και να ολοκληρώσει» τις συζητήσεις σχετικά με το ποιος θα φιλοξενήσει την COP29 και ανέθεσε σε διαπραγματευτή να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης έως τις 12 Δεκεμβρίου, όταν πρόκειται να ολοκληρωθεί η παρούσα σύνοδος κορυφής.
Ο μη καθορισμός, ακόμη, της χώρας που θα φιλοξενήσει την COP 29 είναι «άλλη μια κρίσιμη στιγμή για την οικοδόμηση της παγκόσμιας φιλοδοξίας», όπως σημείωσε η Κριστιάνα Φιγκέρες, πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα.
Αντίθετα, η προεδρία των ΗΑΕ ανακοινώθηκε πριν από δύο χρόνια για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Η Βραζιλία δήλωσε πέρυσι ότι θα φιλοξενήσει την COP30 όταν η προεδρία μεταφερθεί στη Λατινική Αμερική το 2025, και η Ινδία προσφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα εθελοντικά για την COP33 το 2028.
Διευκρινίζεται ότι οι οικοδεσπότες χρειάζονται χρόνο για να προετοιμάσουν τόσο το διπλωματικό υπόβαθρο όσο και την υλικοτεχνική υποδομή της τεράστιας εκδήλωσης, η οποία φέτος προσέλκυσε ρεκόρ 97.000 εγγεγραμμένων αντιπροσώπων. Οι πρόεδροι των COP συνήθως περιοδεύουν σε όλο τον κόσμο πριν από τη σύνοδο κορυφής.
Πάλι τα ΗΑΕ;
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΗΕ, η χώρα υποδοχής θα πρέπει να εναλλάσσεται μεταξύ των πέντε παγκόσμιων περιφερειών, και οι χώρες της εν λόγω περιφέρειας πρέπει να συμφωνήσουν σχετικά με το ποιος θα την αναλάβει.
Οι αντιπρόσωποι σκέφτηκαν να αναλάβει μια χώρα την προεδρία, ενώ μια άλλη να διοργανώσει την εκδήλωση, μοιράζοντας ουσιαστικά το βάρος της καθοδήγησης και της φιλοξενίας των συνομιλιών.
Αυτό θα επέτρεπε σε μικρότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που ενδεχομένως δεν διαθέτουν υποδομές για μια μαζική σύνοδο κορυφής, να διεκδικήσουν την προεδρία. Η εκδήλωση θα μπορούσε στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί στην έδρα του οργανισμού του ΟΗΕ για το κλίμα στη Βόννη της Γερμανίας.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν δηλώσει ότι δεν έχουν πρόθεση να φιλοξενήσουν για δεύτερη φορά, αλλά παραμένει μια πιθανότητα. Εάν δεν μπορέσει να επιλεγεί οικοδεσπότης, η προεδρία θα μπορούσε να παραμείνει στα ΗΑΕ για δεύτερη χρονιά, αλλά με τη Γερμανία να διοργανώνει την εκδήλωση. Αυτή η επιλογή, η οποία θα σήμαινε άλλο ένα έτος διαπραγματεύσεων για το κλίμα υπό την ηγεσία ενός μέλους του ΟΠΕΚ, διχάζει.
Δεδομένων των πολλών εθελοντικών δεσμεύσεων που έχουν δοθεί από κυβερνήσεις και επιχειρήσεις στην COP28 μέχρι στιγμής, η επιστροφή στα ΗΑΕ θα μπορούσε να «είναι καλή για να γίνει μια σωστή αξιολόγηση» του κατά πόσον οι υποσχέσεις αυτές τηρούνται, δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ακτής Ελεφαντοστού, Mamadou Doumbia.
Άλλοι που ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στην προεδρία των πετρελαιοπαραγωγών ΗΑΕ αντιτίθενται σθεναρά. «Δεν μπορούμε να το ξανακάνουμε εδώ. Όσο άνετος και όμορφος κι αν είναι αυτός ο χώρος ... δεν είναι ηθικά και δεοντολογικά άνετο να φιλοξενήσουμε εδώ την COP29», δήλωσε ο Ντάλας Κόνιερς, ο οποίος συμμετείχε στην COP με την ομάδα εκστρατείας U.S. Climate Action Network.
