Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκειται να αρχίσουν να διαπραγματεύονται για τις κορυφαίες θέσεις στα θεσμικά όργανα της ΕΕ μετά τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που ολοκληρώθηκαν την Κυριακή, με κέρδη για την κεντροδεξιά και την ακροδεξιά.
Το Reuters αναλύει τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Η απερχόμενη Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στοχεύει σε μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ, το οποίο διατυπώνει νομοθετικές προτάσεις. Η θέση αυτή είναι η πιο ισχυρή στα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: Ο ρόλος αυτός περιλαμβάνει την προεδρία των συνόδων κορυφής των 27 εθνικών ηγετών της ΕΕ και τη συνεργασία μαζί τους για τον καθορισμό της στρατηγικής κατεύθυνσης του μπλοκ. Η θητεία του Σαρλ Μισέλ ολοκληρώνεται στα τέλη Νοεμβρίου.
Επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής ΕΕ: Ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας προεδρεύει στις συνεδριάσεις των υπουργών Εξωτερικών, Άμυνας και Ανάπτυξης της ΕΕ. Ο απερχόμενος Ζοζέπ Μπορέλ παραιτείται επίσης αργότερα φέτος.
Πώς θα αποφασιστούν οι θέσεις;
Οι ηγέτες της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν άτυπη συνάντηση στις 17 Ιουνίου, αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής της G7 στην Ιταλία, και στη συνέχεια θα συνέλθουν για σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 28-29 Ιουνίου.
Σε εκείνο το σημείο, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις τους και να έχουν καταλήξει σε τρεις υποψηφίους.
Οι υποψήφιοι χρειάζονται την υποστήριξη της ειδικής πλειοψηφίας, δηλαδή 15 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ, από χώρες που αντιπροσωπεύουν μαζί το 65% του πληθυσμού της ΕΕ.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απαιτεί επίσης την υποστήριξη της πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως και η 27μελής Επιτροπή στο σύνολό της.
Το νέο κοινοβούλιο θα συνέλθει για πρώτη φορά στις 16 Ιουλίου. Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ελπίζουν ότι θα εγκρίνει τον πρόεδρο της Επιτροπής εκείνη την εβδομάδα. Η επόμενη σύνοδος της ολομέλειας θα πραγματοποιηθεί την εβδομάδα από τις 16 Σεπτεμβρίου.
Οι ηγέτες της ΕΕ λαμβάνουν υπόψη τα αποτελέσματα των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την ανάγκη να επιτευχθεί γεωγραφική ισορροπία. Κατά τη συμφωνία για την ισορροπία του πακέτου ηγεσίας, λαμβάνουν επίσης υπόψη τους ποιος θα προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με τη σύμβαση, την προεδρία της Επιτροπής αναλαμβάνει το κόμμα που ήρθε πρώτο στις εκλογές για το Κοινοβούλιο. Αυτό φέρνει τη φον ντερ Λάιεν σε ισχυρή θέση, καθώς ήταν η υποψήφια του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο πρώτευσε στις δημοσκοπήσεις.
Η προεδρία του Συμβουλίου αναμένεται να ανατεθεί στους Σοσιαλιστές, που ήρθαν δεύτεροι στις εκλογές, και η θέση της εξωτερικής πολιτικής στο φιλελεύθερο στρατόπεδο Renew Europe, που ήρθε τρίτο.
Οι τρεις ομάδες έχουν πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, αλλά μειωμένη σε μόλις 400 από τις 720 έδρες.
Αυτό σημαίνει ότι η φον ντερ Λάιεν μπορεί επίσης να χρειαστεί να προσεγγίσει τους εξαντλημένους Πράσινους ή την εθνικίστρια πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι για να είναι σίγουρη ότι θα πάρει το πράσινο φως από το Κοινοβούλιο.
Τα φαβορί
Πρόεδρος Κομισιόν: Η Φον ντερ Λάιεν είναι το ξεκάθαρο φαβορί για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στην ηγεσία του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην τοποθέτησή της στη θέση αυτή το 2019, είχε προωθήσει άλλες επιλογές αυτή τη φορά, συμπεριλαμβανομένου του πρώην Ιταλού πρωθυπουργού και επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος, όπως είπε ο Μακρόν, θα πρέπει να «παίξει ρόλο».
Αλλά πηγές λένε ότι ο Μακρόν κλίνει προς την υποστήριξη της Φον ντερ Λάιεν. Μία από τις πηγές δήλωσε ότι δεν θέλει η αστάθεια στην ΕΕ να προστεθεί στην αστάθεια στη Γαλλία λόγω της απόφασής του να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα είναι ο επικρατέστερος υποψήφιος, σύμφωνα με διπλωμάτες.
Ο Σοσιαλιστής παραιτήθηκε τον Νοέμβριο λόγω έρευνας για φερόμενες παρανομίες στους χειρισμούς της κυβέρνησής του σε έργα πράσινης ενέργειας. Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε αδίκημα.
Ο νέος πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Λουίς Μαυροβούνιο, επικεφαλής ενός δεξιού συνασπισμού, δήλωσε ότι θα υποστήριζε τον Κόστα αν έθετε υποψηφιότητα.
Υπάρχουν λίγοι άλλοι προφανείς υποψήφιοι. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου είναι συνήθως ένας νυν ή πρώην πρωθυπουργός και το πεδίο των σοσιαλιστών πρωθυπουργών της ΕΕ είναι ισχνό.
Η πρωθυπουργός της Δανίας Mette Frederiksen και ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Enrico Letta έχουν αναφερθεί από διπλωμάτες τους τελευταίους μήνες, αλλά ο Κόστα φαίνεται να έχει ευρεία υποστήριξη.
Επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής ΕΕ: Η Εσθονή πρωθυπουργός Κάγια Κάλας φαίνεται να είναι ο επικρατέστερος, σύμφωνα με διπλωμάτες.
Κάποιοι είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικά «γερακίσια» στο θέμα της Ρωσίας για ορισμένες κυβερνήσεις της ΕΕ. Αλλά οι αμφιβολίες αυτές φαίνεται να έχουν διαλυθεί τις τελευταίες εβδομάδες.
Ως ανατολικοευρωπαία, θα προσέθετε γεωγραφική ισορροπία στην ηγεσία.
Ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ και ο Βέλγος Αλεξάντερ Ντε Κρο, ο οποίος είναι τώρα υπηρεσιακός πρωθυπουργός μετά την ήττα του κόμματός του στις εθνικές εκλογές, έχουν επίσης θεωρηθεί ως πιθανοί υποψήφιοι.