Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιδιώξει να επιβάλει νέες κυρώσεις στις μεγάλες εξαγωγές ποτάσας, καθώς και στον πετρελαϊκό και τον χρηματοπιστωτικό κλάδο της Λευκορωσίας ως τιμωρία για την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους της Ryanair προκειμένου να συλληφθεί δημοσιογράφος, είπαν υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ.
Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν χαρακτηρίσει κρατική πειρατεία το περιστατικό της Κυριακής, όπου το αεροσκάφος, που πραγματοποιούσε πτήση μεταξύ Ελλάδας και Λιθουανίας, εξαναγκάστηκε να προσγειωθεί στο Μινσκ και συνελήφθησαν ένας 26χρονος εξόριστος αντιφρονών και η 23χρονη σύντροφός του. Έχουν υποσχεθεί να επιβάλουν σοβαρές συνέπειες.
Οι υπουργοί Εξωτερικών που συνεδριάζουν στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας σήμερα δήλωσαν ότι εξετάζουν να στοχοποιήσουν κλάδους που έχουν κεντρικό ρόλο στην οικονομία της Λευκορωσίας, προκειμένου να επιφέρουν πραγματική τιμωρία στον πρόεδρο Αλεξάντρ Λουκασένκο.
«Η πειρατεία του αεροσκάφους και η σύλληψη των δύο επιβατών είναι απολύτως απαράδεκτη και θα αρχίσουμε να συζητάμε την εφαρμογή των κυρώσεων σε τομείς και στην οικονομία», δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ σε δημοσιογράφους πριν από την άτυπη συνεδρίαση στη Λισαβόνα.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Γιαν Ασελμπορν δήλωσε: «Η λέξη-κλειδί, νομίζω, είναι η ποτάσα. Ξέρουμε ότι η Λευκορωσία παράγει πολλή ποτάσα, είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές παγκοσμίως, και νομίζω ότι θα πλήξει ιδιαίτερα τον Λουκασένκο εάν καταφέρουμε κάτι σε αυτό τον τομέα».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει να στοχοποιήσει τον πετρελαϊκό κλάδο, ενώ ο Γερμανός Χάικο Μάας μίλησε για μέτρα που στοχεύουν τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές.
Οι εξαγωγές της ποτάσας είναι μια από τις βασικές πηγές ξένου συναλλάγματος για τη Λευκορωσία και η κρατική εταιρία Belaruskali λέει ότι παράγει το 20% της παγκόσμιας τροφοδοσίας.
Η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία είπε ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ εισήγαγε χημικά αξίας 1,2 δισεκ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της ποτάσας, από τη Λευκορωσία πέρυσι καθώς και αργό πετρέλαιο και συναφή προϊόντα, όπως καύσιμα και λιπαντικά, αξίας άνω του 1 δισεκ. ευρώ.
Αυτή την εβδομάδα, η Ευρώπη έχει ήδη προχωρήσει σε κινήσεις προκειμένου να απαγορεύσει στις αεροπορικές της εταιρίες να χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και να κρατήσει τα λευκορωσικά αεροσκάφη έξω από τους δικούς της αιθέρες. Ωστόσο η εύρεση ενός πακέτου κυρώσεων που θα αλλάξει τη συμπεριφορά του Λουκασένκσο έχει αποδειχθεί δύσκολη.
Υπουργοί στη Λισαβόνα είπαν ότι οι νέες κυρώσεις θα περιλαμβάνουν ένα τέταρτο γύρο με ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και ‘πάγωμα’ περιουσιακών στοιχείων. Στοχεύουν σε συμφωνία στις 21 Ιουνίου όταν συναντηθούν στο Λουξεμβούργο.