Ανώτατοι αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ και την ΕΕ συναντήθηκαν με τους Ρώσους ομολόγους τους για μυστικές επείγουσες συνομιλίες στην Τουρκία με σκοπό την επίλυση της αντιπαράθεσης για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, λίγες μέρες πριν το Αζερμπαϊτζάν εξαπολύσει στρατιωτική επίθεση τον περασμένο μήνα για την κατάληψη της αποσχισθείσας περιοχής από τον έλεγχο των Αρμενίων.
Αυτό μετέδωσε το Politico, το δημοσίευμα του οποίου επιβεβαίωσε σήμερα με δηλώσεις της και η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα λέγοντας ότι η Ρωσία είχε ανταλλάξει απόψεις με τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την κατάσταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του η έκτακτη συνάντηση σηματοδοτεί μια σπάνια -αν και τελικά αποτυχημένη- επαφή μεταξύ Μόσχας και Δύσης για ένα σημαντικό ζήτημα που αφορά στην ασφάλεια της περιοχής, μετά την εισβολή του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 που τερμάτισε κάθε διπλωματική επαφή.
Ανώτερος διπλωμάτης με γνώση των συζητήσεων είπε στο Politico ότι η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη ως μέρος των προσπαθειών να πιεστεί το Αζερμπαϊτζάν να τερματίσει τον αποκλεισμό των εννέα μηνών του θύλακα και να επιτρέψει σε νηοπομπές ανθρωπιστικής βοήθειας από την Αρμενία να εισέλθουν στην περιοχή. Σύμφωνα με τον απεσταλμένο, η συνάντηση επικεντρώθηκε στο «πώς να κινηθούν τα φορτηγά» και να διασφαλιστεί ότι οι προμήθειες τροφίμων και καυσίμων θα μπορούσαν να φτάσουν στους 100.000 κατοίκους της.
Οι ΗΠΑ εκπροσωπήθηκαν από τον Λούις Μπόνο, ανώτερο σύμβουλο της Ουάσιγκτον για τον Καύκασο, ενώ η ΕΕ απέστειλε τον Τόιβο Κλάαρ, εκπρόσωπό της για την περιοχή. Η Ρωσία, εν τω μεταξύ, έστειλε τον Ιγκόρ Χοβάεφ, ο οποίος υπηρετεί ως ειδικός απεσταλμένος του Πούτιν για τις σχέσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Τέτοιες διπλωματικές επαφές υψηλού επιπέδου είναι σπάνιες. Τον Μάρτιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο στο περιθώριο της συνάντησης της G20 στην Ινδία.
Σε δήλωση στο Politico, αξιωματούχος της ΕΕ είπε ότι «πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας με τους συνομιλητές για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις». Ο αξιωματούχος παρατήρησε επίσης ότι ο Κλααρ είχε προσπαθήσει να κρατήσει ανοιχτές τις γραμμές σε πολλά μέτωπα τα «προηγούμενα χρόνια», συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών με τον Χοβάεφ και τον Ρώσο υφυπουργό Εξωτερικών Μιχαήλ Γκαλούζιν.
Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ αρνήθηκε να σχολιάσει τη συνάντηση, λέγοντας μόνο ότι «δεν σχολιάζουμε ιδιωτικές διπλωματικές συζητήσεις». Ωστόσο, ένας Αμερικανός αξιωματούχος που γνωρίζει το θέμα, στον οποίο παραχωρήθηκε η ανωνυμία για να συζητήσει ευαίσθητα διπλωματικά θέματα, εξήγησε ότι οι συζητήσεις προέκυψαν από την κατανόηση ότι το Κρεμλίνο εξακολουθεί να κυριαρχεί στην περιοχή.