Σχέδιο υπονόμευσης της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, από τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, «βλέπει» το Politico, καθώς φαίνεται ότι ο Βέλγος πολιτικός έχει στρέψει τα βέλη του κατά της «νέμεσις του» στην ΕΕ. Οκτώ διπλωμάτες της ΕΕ και αξιωματούχοι κρατών μελών δήλωσαν στο Politico ότι φοβούνται ότι ο Μισέλ θέλει να ματαιώσει μια πιθανή δεύτερη θητεία της επικεφαλής της Επιτροπής.
«Τους τρελαίνει όλους, επειδή το παιχνίδι του είναι τόσο προφανές: να κάνει τη φον ντερ Λάιεν να σκοντάψει και να ονειρεύεται τη δική του κορυφαία θέση», δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ που δεν ήθελε να κατονομαστεί.
Στο παρασκήνιο, ο «πόλεμος εξουσίας» μεταξύ των δύο κορυφαίων αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαδραματίστηκε με ακυρωμένα γεύματα και στρατηγικά διατυπωμένες ανεπίσημες δηλώσεις. Οι τεταμένες μεταξύ τους σχέσεις κορυφώθηκαν δημοσιώς, όταν, σε μια επίσκεψη στην Άγκυρα το 2021, ο Μισέλ άρπαξε τη μοναδική διαθέσιμη καρέκλα δίπλα στον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφήνοντας τη φον ντερ Λάιεν σε έναν κοντινό καναπέ, σε αυτό που έγινε γνωστό ως Sofagate. Αργότερα η ίδια προέβη σε καταγγελίες για σεξισμό στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ορισμένοι εκτιμούν ότι ο Μισέλ διεκδικεί τον ρόλο του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, διαδεχόμενος τον Ζοζέπ Μπορέλ, με τον οποίο διατηρεί καλές σχέσεις. Η στρατηγική του θα είναι να «τραβήξει» τους αρχηγούς κρατών στην άκρη για τετ-α-τετ αντί να συζητήσει τις κορυφαίες θέσεις εργασίας μαζί με όλους τους παρόντες, όπως παραδοσιακά γίνονται αυτές οι συμφωνίες, είπαν κάποιοι από τους οκτώ διπλωμάτες και αξιωματούχους.
Για να περιπλέξει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, ο Mισέλ προεδρεύει της διαδικασίας διανομής των κορυφαίων θέσεων εργασίας που θα πραγματοποιηθεί μετά τις εκλογές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης των ηγετών της ΕΕ που θα μπορούσε να οδηγήσει στον διορισμό της φον ντερ Λάιεν για δεύτερη θητεία.
«Δεν είναι υποψήφιος. Όπως ανέφερε πολλές φορές ο πρόεδρος, είναι και θα είναι απόλυτα επικεντρωμένος στη δουλειά του ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στην ενοποίησή του για την επίτευξη ουσιαστικών αποφάσεων», δήλωσε η Ecaterina Casinge, εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
AP Photo/Andy Wong
«Ατζέντα εκδίκησης»
Τις τελευταίες εβδομάδες, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν γίνει όλο και πιο νευρικές σχετικά με την πραγματική ατζέντα του Μισέλ.
«Πολλά κράτη μέλη ανησυχούν ότι ο Σαρλ Μισέλ δεν θα διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο, αλλά θα επιδιώξει μια προσωπική ατζέντα εκδίκησης», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, αποτυπώνοντας το κλίμα που επικρατεί μεταξύ πολλών συναδέλφων του.
Καθώς οι αξιωματούχοι προετοιμάζουν μια συμφωνία μεταξύ των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων για τους επόμενους προέδρους της Κομισιόν, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και για τον επόμενο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης, ορισμένοι φοβούνται ότι ο Μισέλ χρησιμοποιεί τον ρόλο του για να υπονομέυσει την φον ντερ Λάιεν.
Στα χαρτιά, η 65χρονη φον ντερ Λάιεν είναι η υποψήφια για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Από τότε που ανέλαβε τη θέση το 2019, η φήμη της ως επικεφαλής στη διαχείριση κρίσεων έχει ανέβει κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ ο Μισέλ έχει γίνει αντικείμενο γκρίνιας, κριτικής και γελοιοποίησης, αναφέρει το Politico. Η αιφνιδιαστική απόφασή του να εγκαταλείψει πρόωρα τη θέση του για να θέσει υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτού κάνει γρήγορα πίσω, αύξησε την ενόχληση σε όλο το μπλοκ.
Η φον ντερ Λάιεν όχι μόνο είναι η νυν πρόεδρος, αλλά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το κόμμα της, προηγείται στις δημοσκοπήσεις, γεγονός που τους επιτρέπει να διατηρήσουν το πάνω χέρι. Είναι επίσης δύσκολο να δει κανείς ποιος άλλος υποψήφιος έχει πιθανότητες να την εκτοπίσει από την καρέκλα της.
Μόλις λήξει η θητεία του Μισέλ την 1η Δεκεμβρίου, δεν μπορεί να ανανεωθεί και ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου δεν έχει προφανή στρατηγική εξόδου. Επομένως, γράφει το δημοσίευμα, τίθεται το ερώτημα γιατί να μην διεκδικήσει έναν άλλο ρόλο υψηλού κύρους, σε επίπεδο ΕΕ;
Ο Σαρλ Μισέλ μπορεί να έχει αρκετούς επικριτές της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έτοιμους να «επιτεθούν» τις ημέρες που έχουν απομείνει για τις ευρωεκλογές.
Στις Βρυξέλλες, υπήρξε κάποια αντίδραση κατά της εξουσίας της φον ντερ Λάιεν και του συγκεντρωτικού στυλ ηγεσίας της. Η Γαλλία, της οποίας ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είναι μία από τις σημαντικότερες φωνές στο τραπέζι των ηγετών, έχει δηλώσει με επιφυλακτικότητα την υποστήριξή της, ενδεχομένως για να αποσπάσει παραχωρήσεις ή ως ευκαιρία για να αλλάξει το πολιτικό τοπίο στις Βρυξέλλες.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι σοσιαλιστές και οι φιλελεύθεροι, οι οποίοι συμμετέχουν στον άτυπο συνασπισμό του ΕΛΚ για τη στήριξη της Φον ντερ Λάιεν, επιτίθενται όλο και περισσότερο στην πιθανή συνεργασία της με δεξιούς ηγέτες και κόμματα, όπως η Μελόνι.
Από την άλλη οι ίδιοι διπλωμάτες της ΕΕ που είπαν ότι ο Μισέλ θέλει να πάρει εκδίκηση, αμέσως μετά απέρριψαν ως απίθανη την ικανότητά του να κατακτήσει μια άλλη κορυφαία θέση. Ο Μισέλ δεν θα είχε καμία πιθανότητα, είπαν.
Ωστόσο, το επικρατέστερο σενάριο αυτήν τη στιγμή, είναι ότι οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα παρακάμψουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον Μισέλ στη συζήτηση για τα κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ όταν συναντηθούν για τις πιο επίσημες συζητήσεις στις Βρυξέλλες στις 17 Ιουνίου και στις 27-28 Ιουνίου.
Ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ αναφέρθηκε σαρκαστικά σε μια φράση που χρησιμοποιεί μερικές φορές ο προσωπάρχης του Μισέλ για να απορρίψει μια πρόταση από τα κράτη μέλη: «Δεν υπάρχει καμία όρεξη μεταξύ των ηγετών της ΕΕ για αυτό το σενάριο».