Του Γιάννη Μαντζίκου
O Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απείλησε εκ νέου ότι θα μπορούσε να απαντήσει με το κλείσιμο της βάσης του Ινσιρλίκ, απαντώντας σε ενδεχόμενες κυρώσεις για την αγορά ρωσικών πυραύλων από την Άγκυρα και τη στρατιωτική της εκστρατεία στη βορειοανατολική Συρία, εν τούτοις πρόκειται για ενδεχόμενο για το οποίο οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προετοιμάζονται εδώ και καιρό.
«Εάν υπάρξει ανάγκη, μπορούμε να κλείσουμε το Ιντσιρλίκ και μπορούμε να κλείσουμε το Κιούρετσικ», είπε σε συνέντευξή του στο δίκτυο A Haber TV. «Εάν μας απειλούν με την επιβολή αυτών των κυρώσεων, φυσικά θα απαντήσουμε», προειδοποίησε ο Ερντογάν.
Οι Αμερικανοί ειδικοί και αλλά και το Πεντάγωνο έχουν προειδοποιήσει και προετοιμαστεί αντίστοιχα για όλα τα ενδεχόμενα. Ιστορικά, δεν θα ήταν η πρώτη φορά που η Άγκυρα προχωρά σε μια κίνηση «σφραγίσματος» Αμερικανικών βάσεων αφού το 1975, η Τουρκική κυβέρνηση έκλεισε όλες τις στρατιωτικές βάσεις που φιλοξενούσαν αμερικανικά στρατεύματα και μετέφερε τον έλεγχο στον τουρκικό στρατό, με την εξαίρεση της βάσης του Ιντσιρλίκ και της αεροπορικής βάσης της Σμύρνης, που παρέμειναν «αναγκαστικά» ανοικτές λόγω των συμφωνιών με το ΝΑΤΟ.
Σε δυο ακόμα περιπτώσεις οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας πέρασαν κρίση που αφορούσε και το Ιντσιρλικ. Τον Μάρτιο του 2003 η τουρκική Εθνοσυνέλευση απαγόρευσε στις αμερικανικές δυνάμεις να πατήσουν το έδαφος της χώρας και χρειάστηκαν έξι μήνες διαπραγματεύσεων για να υπερκεράσει η κυβέρνηση την ψήφο του Κοινοβουλίου και να επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να χρησιμοποιήσουν το Ιντσιρλίκ για να διευκολυνθεί ο ανεφοδιασμός των δυνάμεών τους. Το 2007 οι Τούρκοι απείλησαν ότι θα έκλειναν τη βάση αν το Κογκρέσο υιοθετούσε ένα κείμενο αναγνώρισης ως γενοκτονίας της σφαγής των Αρμενίων, ψήφος που τότε ανεβλήθη.
Παρά τη στρατηγική σημασία του Ιντσιρλικ για τα αμερικανικά στρατιωτικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή, η αποδέσμευση έχει ήδη ξεκινήσει-κατά κάποιον τρόπο, αφού το Πεντάγωνο διέθεσε πρόσφατα τουλάχιστον 200 εκατομμύρια για την αναβάθμιση της βάσης που διαθέτει η χώρα στην Ιορδανία. Εξάλλου, μετά το πραξικόπημα του 2016 στην Τουρκία και τους φόβους για τρομοκρατικό χτύπημα στην περιοχή, οι ΗΠΑ μετέφεραν μερικά στρατιωτικά μέσα και μείωσαν τον αριθμό των συγγενών των στρατιωτικών που διαμένουν εκεί.
Εν μέσω των απειλών της Άγκυρας για το κλείσιμο της βάσης εδώ και καιρό οι εμπειρογνώμονες έχουν σταθεί και στην ανάγκη να μεταφερθούν το συντομότερο δυνατόν, τα πυρηνικά που βρίσκονται εκεί. Προ μηνός ο Αμερικανός εν αποστρατεία πτέραρχος Τσακ Γουόλντ και πρώην αναπληρωτής διοικητής της EUCOM σε συνέντευξη του στο Bloomberg είπε χαρακτηριστικά «O Eρντογάν δεν είναι αξιόπιστος σύμμαχος και θα ήταν φρόνιμο να στείλουμε τα πυρηνικά που έχουμε στο Ιντσιρλίκ σε Ευρωπαϊκό έδαφος» είπε μεταξύ άλλων ο Γουόλντ. «Ιδανικά θα μπορούσαμε να επιλέξουμε την βάση Αβιάνο στην Ιταλία» πρόσθεσε ο πρώην υψηλόβαθμος στρατιωτικός αξιωματούχος.
Οι εν λόγω πύραυλοι δεν είναι διηπειρωτικού τύπου, αλλά «τακτικά» πυρηνικά όπλα τύπου Β61. Κάθε μία από τις βόμβες αυτές έχει ισχύ 340 κιλοτόνων, είναι δηλαδή 20 φορές ισχυρότερη από αυτήν που κατέστρεψε τη Χιροσίμα το 1945. Με άλλα λόγια, το ελάχιστο αυτό τμήμα του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου που βρίσκεται στη βάση Ιντσιρλίκ μπορεί να προκαλέσει από 1.000 μέχρι 1.800 «Χιροσίμες». Επίσης οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πέραν του γεγονότος ότι αυτά τα όπλα είναι παρωχημένα τεχνολογικά, δεδομένου ότι έχουν τεχνογνωσία του 1960, υφίσταται το ενδεχόμενο να «πέσουν σε λάθος χέρια».
