Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα έρθει αντιμέτωπος με διαδικασία ψήφου εμπιστοσύνης τη Δευτέρα, αφού περισσότερο από το 15% των εκλεγμένων Συντηρητικών βουλευτών απέσυρε την υποστήριξή του προς τον Βρετανό ηγέτη μετά το σκάνδαλο «partygate».
Ο Τζόνσον, ο οποίος βοήθησε τους Συντηρητικούς να κερδίσουν τη μεγάλη πλειοψηφία στις εκλογές του 2019, ζήτησε συγγνώμη, αλλά είπε ότι δε θα παραιτηθεί μετά από μια καταδικαστική επίσημη έκθεση που περιέγραφε μια σειρά παράνομων πάρτι στο γραφείο του στην Ντάουνινγκ Στριτ κατά τη διάρκεια του lockdown για τη COVID-19.
Δεκάδες συντηρητικοί βουλευτές έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για το εάν ο 57χρονος Τζόνσον έχει χάσει την αξιοπιστία του και την πολιτική ισχύ να κυβερνά τη Βρετανία, η οποία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο ύφεσης, αύξησης των τιμών των καυσίμων και των τροφίμων και το ταξιδιωτικό χάος που προκαλείται από την απεργία στην πρωτεύουσα Λονδίνο.
«Ο πρωθυπουργός θα απευθυνθεί στο κόμμα του αργότερα σήμερα το απόγευμα», δήλωσε ο εκπρόσωπός του σε δημοσιογράφους. «Ασφαλώς ο πρωθυπουργός είναι σταθερά της άποψης ότι δεν θα αποσπαστεί η προσοχή του από τα σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Βρετανία και ο κόσμος», πρόσθεσε.
Η διαδικασία θα διεξαχθεί μεταξύ 6 μ.μ. και 8 μ.μ. τοπική ώρα τη Δευτέρα. Οι συντηρητικοί βουλευτές αποφασίζουν για την τύχη του πρωθυπουργού με μυστική ψηφοφορία σε αίθουσα του κοινοβουλίου και το αποτέλεσμα ανακοινώνεται άμεσα.
Εάν 180 συντηρητικοί βουλευτές - μια απλή πλειοψηφία - καταψηφίσουν τον Τζόνσον, θα πάψει να είναι ηγέτης του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος και θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, λιγότερο από τρία χρόνια μετά τη συντριπτική νίκη στις γενικές εκλογές.
This has been sent to Conservative MPs in the last few minutes: https://t.co/CeXlVIVZBl pic.twitter.com/mkJvELGmY8
— Chris Mason (@ChrisMasonBBC) June 6, 2022
Το πρακτορείο Reuters αναλύει τι μπορεί να σηματοδοτήσει μια επικράτηση ή μία ήττα σε αυτήν τη διαδικασία.
Τι θα συμβεί αν ο Τζόνσον κερδίσει την ψήφο εμπιστοσύνης
Αν και ο Τζόνσον θεωρητικά θα ήταν ασφαλής στο πόστο του για ένα χρόνο, αυτός ο κανόνας θα μπορούσε να αλλάξει. Ερωτηθείς εάν αυτό το χρονικό πλαίσιο θα μπορούσε να συντομευθεί, ο πρόεδρος της επιτροπής που ανακοίνωσε τη διαδικασία, Γκράχαμ Μπράντι είπε: «Τεχνικά, είναι δυνατό να αλλάξουν οι κανόνες, αλλά ο κανόνας επί του παρόντος είναι ότι θα υπάρξει μια περίοδος χάριτος». Ακόμα κι αν ο Τζόνσον προστατεύεται από μια νέα ψήφο εμπιστοσύνης, μια σημαντική ανταρσία θα μπορούσε να καταστήσει την ηγεσία του μη βιώσιμη. Η προκάτοχός του Τζόνσον, Τερέζα Μέι, κέρδισε ψήφο εμπιστοσύνης στην ηγεσία της τον Δεκέμβριο του 2018, με 200 ψήφους υπέρ και 117 κατά, αλλά η πίεση που της ασκήθηκε να παραιτηθεί συνεχίστηκε αφού απέτυχε να πραγματοποιήσει την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαίρως και ανακοίνωσε την παραίτησή της λιγότερο από έξι μήνες αργότερα.
Τι θα γινόταν αν χάσει
Εάν ο Τζόνσον χάσει, θα υπάρξει κούρσα διαδοχής στην ηγεσία και ο αντικαταστάτης του θα γίνει πρωθυπουργός. Εάν εμφανιστούν αρκετοί υποψήφιοι, διεξάγεται μυστική ψηφοφορία μεταξύ των Συντηρητικών βουλευτών για να μειωθεί ο αριθμός τους. Ο υποψήφιος με τις λιγότερες ψήφους απομακρύνεται και διεξάγεται νέα ψηφοφορία μεταξύ των Συντηρητικών βουλευτών. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι να απομείνουν δύο υποψήφιοι, με τις ψηφοφορίες να διεξάγονται συνήθως με διαφορά αρκετών ημερών (πραγματοποιούνται Τρίτες και Πέμπτες). Οι δύο τελευταίοι υποψήφιοι τίθενται στη συνέχεια σε ταχυδρομική ψηφοφορία του ευρύτερου Συντηρητικού Κόμματος, με τον νικητή να ορίζεται ο νέος αρχηγός. Οι ψηφοφόροι πρέπει να είναι μέλη του κόμματος για περισσότερο από τρεις μήνες.
«Ευκαιρία»
Η ψήφος εμπιστοσύνης θα δώσει την ευκαιρία να τερματιστούν οι πολύμηνες εικασίες σχετικά με την ηγεσία του, δήλωσε εκπρόσωπος του Τζόνσον.
«Απόψε είναι μια ευκαιρία να τερματιστούν οι μήνες εικασιών και να επιτραπεί στην κυβέρνηση να χαράξει μια γραμμή και να προχωρήσει», ανέφερε ο εκπρόσωπος σε δήλωση.
«Ο Πρωθυπουργός χαιρετίζει την ευκαιρία να παρουσιάσει την υπόθεσή του στους βουλευτές (μέλη του κοινοβουλίου) και θα τους υπενθυμίσει ότι όταν είναι ενωμένοι και επικεντρωμένοι στα ζητήματα που έχουν σημασία για τους ψηφοφόρους δεν υπάρχει πιο τρομερή πολιτική δύναμη».
Δηλώσεις στήριξης υπουργών
Η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Λιζ Τρας δήλωσε ότι σε αυτήν την διααδικασία θα στηρίξει τον Τζόνσον, όπως και ο Υπουργός Οικονομικών, Ρίσι Σουνάκ, δύο στελέχη της κυβέρνησης που από πολλούς θεωρούνται και μελλοντικοί ηγέτες της των Συντηρητικών.
«Ο Πρωθυπουργός έχει την στήριξή μου 100% στη σημερινή ψηφοφορία και ενθαρρύνω θερμά τους συναδέλφους να τον στηρίξουν», έγραψε η Τρας στο Twitter.
"Έχει φέρει εις πέρας την ανάκαμψη από την COVID και υποστηρίζει την Ουκρανία ενόψει της ρωσικής επιθετικότητας. Ζήτησε συγγνώμη για τα λάθη που έγιναν. Πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε στην οικονομική ανάπτυξη." Η Τρας θεωρείται πιθανός διάδοχος του Τζόνσον.
The Prime Minister has my 100% backing in today's vote and I strongly encourage colleagues to support him.
— Liz Truss (@trussliz) June 6, 2022
He has delivered on covid recovery and supporting Ukraine in the face of Russian aggression. He has apologised for mistakes made.
We must now focus on economic growth.
. «Από την κυκλοφορία του εμβολίου μέχρι την απάντησή μας στη ρωσική επιθετικότητα, ο πρωθυπουργός έδειξε την ισχυρή ηγεσία που χρειάζεται η χώρα μας», έγραψε από την πλευρά του ο Σουνάκ στο Twitter.
«Τον στηρίζω σήμερα και θα συνεχίσω να τον υποστηρίζω καθώς εστιάζουμε στην ανάπτυξη της οικονομίας, στην αντιμετώπιση του κόστους ζωής και στην εκκαθάριση των εκκρεμοτήτων της Covid».
