Η αιματηρή τρομοκρατική επίθεση στη Βιέννη μας αναδεικνύει με τον πλέον οδυνηρό τρόπο πως η απειλή της ισλαμιστικής τρομοκρατίας είναι ξανά ισχυρή για την Ευρώπη. Για όσους έσπευσαν να κατηγορήσουν τα μέτρα και την αντίδραση του Προέδρου Μακρόν για τις επιθέσεις στη Νίκαια και στη Λυών, η επίθεση στη Βιέννη δίνει μία ξεκάθαρη απάντηση πως δεν είναι μόνο η Γαλλία, αλλά συνολικά η Ευρώπη.
Ο στόχος των Ισλαμιστών τρομοκρατών είναι οι φιλελεύθερες δημοκρατίες, η κανονικότητα των πολιτών και οι ανοικτές κοινωνίες. Ο τρομοκράτης, νέος άνθρωπος, μετανάστης δεύτερης γενιάς, με καταγωγή από τα Δυτικά Βαλκάνια, έντονα ριζοσπαστικοποιημένος, ο οποίος είχε προσπαθήσει να ταξιδέψει για την Συρία και για αυτό το λόγο είχε συλληφθεί. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ως τώρα πληροφορίες, οι Αρχές της Αυστρίας θεωρούσαν πως δεν θα έφτανε στο σημείο να πραγματοποιήσει επίθεση.
Αυτό είναι πλέον το μεγάλο δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι Αρχές ασφάλειας και πληροφοριών στην Ευρώπη. Πόσοι και ποιοι ριζοσπαστικοποημένοι είναι πιθανό να προχωρήσουν σε επιθέσεις. Αυτή είναι η αρνητική κληρονομιά που μας άφησε η έντονη κινητοποίηση της Daesh στο διαδίκτυο, ο μεγάλος αριθμός ριζοσπαστικοποημένων ανθρώπων. Σε προχωρημένο στάδιο στο μονοπάτι που οδηγεί στη βία βρίσκονται αυτοί που είχαν προσπαθήσει να αναχωρήσουν για τη Συρία, όπως ο δράστης, αλλά οι αρχές τους απέτρεψαν. Δεν είναι όμως πάντα εύκολο να εντοπίσεις εγκαίρως πότε και πως μπορεί να σχεδιαστεί και να πραγματοποιηθεί μία επίθεση. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη δυσκολία με τις επιθέσεις των μοναχικών δρώντων.
Αυτές τις εβδομάδες όμως παρακολουθούμε μία ακόμη διαδικασία που μπορεί να προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στην ισλαμιστική ριζοσπαστικοποίηση. Η εμπλοκή της Τουρκίας και προσωπικά του Προέδρου Ερντογάν σε μία λογική σύγκρουσης με τη Δύση και κυρίως με τον Πρόεδρο Μακρόν δημιουργεί νένα δεδομένα. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αντιμετωπίζει κατηγορίες πως υποστηρίζει τον ισλαμιστικό εξτρεμισμό ή και τρομοκρατικές οργανώσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως εδώ και χρόνια υπάρχει μία ξεκάθαρη ισλαμιστική στροφή στην Τουρκία και παράλληλα μία συντηρητική προσέγγιση του Ισλάμ. Οι κοσμικές δικλείδες του Κεμαλικού παραδείγματος δεν υπάρχουν πια. Ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν κρύβει άλλωστε την προσπάθεια του να εμφανίζεται ως ο εκπρόσωπος- ηγέτης του Μουσουλμανικού κόσμου.
Υπάρχει όμως μια ουσιώδης διαφορά. Αυτή τη φορά οι παρεμβάσεις και η ρητορική έντασης του Ερντογάν έρχονται σε μία στιγμή που ο Πρόεδρος Μακρόν προωθεί πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του αποσχιστικού ισλαμισμού, η οποία συνδέεται και με τη ριζοσπαστικοποίηση που οδηγεί στη βία. Αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν μπει στο στόχαστρο υπεσυντηρητικών μουσουλμάνων, κρατών όπως το Πακιστάν, αλλά και των εξτρεμιστικών και τρομοκρατικών οργανώσεων. Η ρητορική και η πολιτική έντασης που επιδιώκει η Τουρκία εναντίον της Γαλλίας με αφορμή τις πρωτοβουλίες για τον Ισλαμισμό έχουν επιπτώσεις. Αφενός κινητοποιούν ριζοσπαστικοποιημένους σε ευρωπαϊκές χώρες και αφετέρου μπορούν να οδηγήσουν σε μία αλλαγή που μπορεί να επηρεάσει ριζικά και αρνητικά την ισλαμιστική ριζοσπαστικοποίηση. Αυτή η αλλαγή είναι η ενδεχόμενη ριζοσπαστικοποίηση Τουρκικών κοινοτήτων που υπάρχουν σε πολλές χώρες της Ε.Ε.
Μέχρι τώρα δεν είχε υπάρξει, τουλάχιστον σε ανησυχητικό και μαζικό βαθμό ριζοσπαστικοποίηση Τούρκων μεταναστών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Μολενμπέεκ, του προαστίου των Βρυξελλών που είχε χαρακτηριστεί ως το μέρος με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ριζοσπαστικοποιημένων στην Ευρώπη, μιας και από εκεί υπήρξε συμμετοχή στις επιθέσεις σε Γαλλία και Βέλγιο. Οι δύο μεγαλύτερες μεταναστευτικές κοινότητες στο Μολενμπέεκ είναι από το Μαγρέμπ και την Τουρκία. Όλες οι συλλήψεις που έχουν γίνει αφορούσαν μετανάστες από τη χώρα του Μαγρέμπ, καθώς η Τουρκική κοινότητα δεν είχε ριζοσπαστικοποιηθεί.
Μία ενδεχόμενη τάση ριζοσπαστικοποίησης Τούρκων σε χώρες της Ε.Ε. μπορεί να δημιουργήσει νέα και αρνητικά δεδομένα για τον ισλαμιστικό εξτρεμισμό.
