Για τον «αγαπημένο φίλο» Πούτιν ο Σι Τζινπίνγκ έστρωσε το «κόκκινο χαλί» στο Πεκίνο, επιδεικνύοντας την εμβάθυνση της συμμαχίας τους σε στιγμή παγκόσμιας αναταραχής και παραθέτοντας το «όραμα» που μοιράζονται για τους τίτλους τέλους της υφιστάμενης παγκόσμιας τάξης. Από τη στιγμή που το γεωπολιτικό σκηνικό άρχισε να μεταβάλλεται ραγδαία μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έως την ανάφλεξη που πυροδότησε στη Μέση Ανατολή η τρομοκρατία της Χαμάς, οι διαχωριστικές γραμμές μόνο βαθαίνουν. Όπως και η πίεση προς τις χώρες να επιλέξουν πλευρά.
Κίνα, Ρωσία, Ιράν και Βόρεια Κορέα από τη μία, Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ και τον Ειρηνικό από την άλλη. Και στο μέσον, πολλές χώρες του αποκαλούμενου Παγκόσμιου Νότου που διστάζουν να πάρουν θέση.
Στα όσα έχουν ακολουθήσει σε πολιτικό επίπεδο τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ «καθρεφτίζεται» πόσο έχει αναδιαταχθεί το παγκόσμιο τοπίο μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Καθώς ο Τζο Μπάιντεν επισκεπτόταν την Τετάρτη το Ισραήλ κομίζοντας τη σταθερή αμερικανική υποστήριξη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν βρισκόταν στο Πεκίνο «διαφημίζοντας» την «δίχως όρια» φιλία του με τον Σι Τζινπίνγκ.
Ρωσία, Κίνα και Ιράν διαμόρφωναν ήδη έναν νέο άξονα εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία σε διπλωματικό, οικονομικό, στρατηγικό, ακόμη και ιδεολογικό επίπεδο. Η Ρωσία βασίζεται σε όπλα από το Ιράν και διπλωματική υποστήριξη από την Κίνα για να πολεμήσει στην Ουκρανία. Το απομονωμένο Ιράν απολαμβάνει το γεγονός ότι έχει αποκτήσει νέους εμπορικούς εταίρους και κάποια πηγή διεθνούς «νομιμοποίησης». Η Κίνα, της οποίας η οικονομία νοσεί, έχει εξοικονομήσει δισεκατομμύρια δολάρια εισάγοντας ποσότητες-ρεκόρ πετρελαίου από χώρες που υπόκεινται σε δυτικές κυρώσεις, όπως η Ρωσία και το Ιράν.
Από κοινού βρίσκουν έναν κοινό ιδεολογικό σκοπό στο να καταγγέλλουν και να προκαλούν τις Ηνωμένες Πολιτείες στο «όνομα» της ανατροπής της υφιστάμενης διεθνούς τάξης πραγμάτων που κυριαρχείται από τη Δύση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έρχεται να σημειώσει από την Ιερουσαλήμ ο επικεφαλής διπλωματικός ανταποκριτής των New York Times στην Ευρώπη Στίβεν Ερλάνγκερ.
Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς έχει καταδείξει τις διευρυνόμενες διαφορές μεταξύ της Δύσης από τη μία πλευρά και της Ρωσίας και της Κίνας από την άλλη. Οι διαφορές αυτές δεν αφορούν μόνο το ποιος ευθύνεται για την κλιμάκωση της βίας στη Μέση Ανατολή ή το χτύπημα στο νοσοκομείο της Γάζας. Αφορούν επίσης τις ανταγωνιστικές απόψεις για τους κανόνες που διέπουν τις παγκόσμιες σχέσεις -και ποιος θα τους καθορίσει.
«Πρόκειται για άλλη μια σύγκρουση που οδηγεί στην πόλωση μεταξύ των δυτικών δημοκρατιών και του αυταρχικού στρατοπέδου της Ρωσίας, της Κίνας και του Ιράν», δηλώνει ο Γερμανός αναλυτής Ούλριχ Σπεκ. «Πρόκειται για άλλη μια στιγμή γεωπολιτικής αποσαφήνισης, όπως η Ουκρανία, όπου οι χώρες πρέπει να τοποθετηθούν», αναφέρει.
Και η Ρωσία και η Κίνα έχουν τοποθετηθεί. Ενώ οι ηγέτες της Δύσης έχουν υποστηρίξει σθεναρά το Ισραήλ, η Ρωσία και η Κίνα έχουν αποφύγει οποιαδήποτε αναφορά στη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση, με τον Βλαντιμίρ Πούτιν να επιρρίπτει αποκλειστικά και μόνο την ευθύνη για όσα συνέβησαν στην «αποτυχημένη πολιτική» των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή.
Μαζί με τον Σι επιτίθεται κατά των Ηνωμένων Πολιτειών και αυτοπροβάλλονται ως οι «οδηγοί» ενός «δικαιότερου πολυπολικού κόσμου». Ο Κινέζος πρόεδρος χρησιμοποίησε το βήμα της συνόδου για τους νέους Δρόμους του Μεταξιού για να εκθέσει εκ νέου τις φιλοδοξίες του να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη και πρόβαλε εκ νέου την Κίνα ως την «εναλλακτική λύση» στην ηγεσία των ΗΠΑ για να υπογραμμίζει επίσης πόσο κεντρική είναι η σχέση του με τον Πούτιν στην εκπλήρωση του οράματός του.
Για τον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος απομονώνεται όλο και περισσότερο εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, το ταξίδι στο Πεκίνο ήταν μία σημαντική στιγμή για να προβάλει την εικόνα ενός ηγέτη με ισχυρούς φίλους. «Αυτή η σχέση είναι στην πράξη βαθύτερη και πιο ισχυρή τώρα, δύο χρόνια μετά τον πόλεμο, απ' ό,τι ήταν πριν. Και συμβαίνει πολύ περισσότερο με κινεζικούς όρους», λέει στην Washington Post o Αλεξάντερ Γκαμπούεφ, ειδικός σε θέματα Κίνας και Ρωσίας, και διευθυντής στο Carnegie Russia Eurasia Center.
Τα προβλήματα Πούτιν με τον πόλεμο στην Ουκρανία και οικονομικές δυσκολίες της Κίνας τους ενώνουν καθώς αμφότεροι αντιπαρατίθενται με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στη Βόρεια Κορέα ο Λαβρόφ με ευχαριστίες
Στο «τραπέζι» της αντιδυτικής συμμαχίας η Ρωσία επιφυλάσσει στη Βόρεια Κορέα περίοπτη θέση, όπως επιβεβαιώθηκε εκ νέου με την επίσκεψη του επικεφαλής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ στην Πιονγιάνγκ. Η Κίνα στην πράξη συμβαδίζει, «βλέποντας» μάλλον περισσότερα οφέλη παρά κινδύνους στον αναδυόμενο άξονα. Οφέλη που πρωτίστως σχετίζονται με τον σκληρό ανταγωνισμό της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ενόσω η Δύση φοβάται τη στρατιωτική συνεργασία Μόσχας-Πιονγιάνγκ που ολοένα εντείνεται στο μέτωπο της Ουκρανίας, η Κίνα -η μεγαλύτερη σανίδα οικονομικής σωτηρίας για αμφότερα τα καθεστώτα Κιμ και Πούτιν- διαφαίνεται πως ούτε αντιτάσσεται, ούτε κάνει κάποια προσπάθεια να περιορίσει τη σύμπραξη Πούτιν με τον επίσης διεθνώς απομονωμένο Κιμ Γιονγκ-ουν που διακηρύσσει σε κάθε ευκαιρία πως είναι «οριστική και αμετάκλητο» το καθεστώς της Βόρειας Κορέας ως πυρηνική δύναμη.
Αν και δεν είναι σαφές πόσα γνωρίζει το Πεκίνο για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις Ρωσίας-Βόρειας Κορέας, αναλυτές που έχουν μιλήσει στο δίκτυο CNN θεωρούν απίθανο να είχε πραγματοποιηθεί η πρόσφατη επίσκεψη του Κιμ Γιονγκ-ουν στη Ρωσία και η συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν δίχως να είχαν ληφθεί υπόψη οι σχέσεις τους με την Κίνα.
Δεδομένης της υποστήριξης που παρέχει, φυσικά και η Κίνα προβάλλει στο παρασκήνιο κάθε συνάντησης, σημειώνει ο Αλεξάντερ Κορόλεφ, ανώτερος λέκτορας Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία. «Η Κίνα είναι πολύ σημαντική τόσο για τη Βόρεια Κορέα όσο και για τη Ρωσία, οπότε γι' αυτούς θα ήταν ανόητο να κάνουν κάτι πίσω από την πλάτη της Κίνας που δεν θα της άρεσε. Ο παράγοντας Κίνα είναι εκεί», σημειώνει.
Όπως άλλωστε «ήταν εκεί» και κατά τις συνομιλίες και τις θερμές χειραψίες του Σεργκέι Λαβρόφ με τον Κιμ Γιονγκ-ουν, στην πρώτη επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών στην Πιονγιάνγκ από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία προκειμένου να εξασφαλίσει προφανώς περισσότερα όπλα για τον ρωσικό στρατό και να προετοιμάσει το έδαφος για την άφιξη του ίδιου του Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βόρεια Κορέα εν ευθέτω χρόνω.
Αφού ευχαρίστησε τον Κιμ για τον «αταλάντευτη» υποστήριξη στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, ο Λαβρόφ είπε ότι «παρομοίως η Ρωσική Ομοσπονδία εκφράζει την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη της προς τις φιλοδοξίες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας», και προσκάλεσε τον Κιμ σε τακτικές συνομιλίες για ζητήματα ασφαλείας με τη Ρωσία και την Κίνα για την αντιμετώπιση, όπως είπε, αυξανόμενων περιφερειακών στρατιωτικών απειλών εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας. Κατά τα λεγόμενα Λαβρόφ, Βόρεια Κορέα, Κίνα και Ρωσία ακολουθούν μία πολιτική που επιδιώκει την άμβλυνση των περιφερειακών εντάσεων…
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών έφθασε στην Πιονγιάνγκ από το Πεκίνο, όπου παρέστη μαζί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη σύνοδο ηγετών που φιλοξένησε ο Σι Τζινπίνγκ για τη δέκατη επέτειο της «Πρωτοβουλίας ‘Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (Belt and Road Initiative, BRI), το υπερ-φιλόδοξο σχέδιο που φέρει την «υπογραφή του» και στοχεύει στην επέκταση της επιρροής και του εμπορικού αποτυπώματος της Κίνας σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική μέσω μαζικών έργων υποδομών και επενδύσεων.
Το ρωσικό Tass είχε προαναγγείλει ότι θα ενημερώσει τη βορειοκορεατική ηγεσία για την έκβαση της επίσκεψης Πούτιν στην Κίνα, αναφορά που από μόνη της αποκαλύπτει τον αναβαθμισμένο ρόλο που έχει προσδώσει στη Βόρεια Κορέα μία Ρωσία-διεθνής παρίας που έχει ανάγκη από όπλα για να συνεχίσει ένα επιθετικό και απρόκλητο πόλεμο εναντίον κυρίαρχου κράτους.
Οι διπλωματικοί και στρατιωτικοί δεσμοί που «ανθίζουν» υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο τα συμφέροντα Ρωσίας και Βόρειας ευθυγραμμίζονται μπροστά στις ξεχωριστές, εντεινόμενες αντιπαραθέσεις τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες -Η μεν για το πυρηνικό της πρόγραμμα που ραγδαία εξελίσσει, και η Ρωσία για το μέτωπο στην Ουκρανία.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι η Βόρεια Κορέα είχε μεταφέρει πυρομαχικά στη Ρωσία, κατά παράβαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που απαγορεύουν οποιαδήποτε εμπορία όπλων με τη συμμετοχή της, ενώ η επίσκεψη Λαβρόφ στην Πιονγιάνγκ καταδεικνύει πως η τελευταία παρτίδα των εμπορευματοκιβωτίων που πιθανότατα περιείχαν όπλα, δεν θα είναι και η τελευταία.
