Κίεβο του 2013 και τις απαρχές της «εξέγερσης της Μαϊντάν» θυμίζουν οι εικόνες που φθάνουν από την Τιφλίδα της Γεωργίας, με τις σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κυματίζουν στα χέρια χιλιάδων διαδηλωτών προς υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας κόντρα στον κίνδυνο διολίσθησης προς τον απολυταρχισμό και εγγύτερα στη Μόσχα.
Η απειλή δημοκρατικής οπισθοχώρησης προβάλλει πίσω από το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο περί «πρακτόρων ξένης επιρροής» που προωθεί η κυβέρνηση του Ιρακλί Γκαριμπασβίλι, «αντιγράφοντας» αντίστοιχους νόμους και πρακτικές του Βλαντιμίρ Πούτιν για την καταστολή της διαφωνίας, τη φίμωση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και τον εκφοβισμό της κοινωνίας των πολιτών.
Αν και ο κυβερνητικός συνασπισμός υπό το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο κέρδισε τις εκλογές στη βάση πλατφόρμας υπέρ της Δύσης, ο Ιρακλί Γκαριμπασβίλι αποπειράται σήμερα απροκάλυπτα να ωθήσει τη Γεωργία πιο κοντά στη Ρωσία. Παρά τη συντριπτική υποστήριξη των Γεωργιανών πολιτών στην εμπόλεμη Ουκρανία, η κυβέρνηση δεν έχει ακολουθήσει τη Δύση στην επιβολή κυρώσεων κατά της Μόσχας, ενώ μέσω του νέου νόμου φέρνει στην πραγματικότητα τη χώρα πιο κοντά στα συμφέροντα και την πολιτική ατζέντα του Κρεμλίνου από ποτέ.
Ο ρωσικής «έμπνευσης» νόμος -που η ίδια η πρόεδρος της Γεωργίας Σαλομέ Ζουραμπισβίλι καταγγέλλει ότι εισήχθη στη Βουλή «καθ’ υπαγόρευση» της Μόσχας- υποχρεώνει τα μέσα ενημέρωσης και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που λαμβάνουν πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους από πηγές στο εξωτερικό να εγγράφονται σε δημόσιο μητρώο ως «οργανισμοί ξένης επιρροής». Θα τελούν υπό επιτήρηση από το υπουργείο Δικαιοσύνης και οι αρμόδιες κυβερνητικές αρχές θα μπορούν να συγκεντρώνουν και να επεξεργάζονται δεδομένα όχι μόνο για τα ίδια τα μέλη τους αλλά και για τα πρόσωπα με τα οποία διατηρούν στενές σχέσεις. Εάν τα μέσα ενημέρωσης και οι ΜΚΟ δεν συμμορφωθούν θα τιμωρούνται με βαριά πρόστιμα.
Ο νόμος που εφαρμόζεται… επιτυχώς στη Ρωσία από το 2012, και πρόσφατα διευρύνθηκε για να φιμώσει και τη διαφωνία για την απρόκλητη εισβολή στο ουκρανικό έδαφος, πασιφανώς αντιβαίνει στις αρχές ενός σύγχρονου δημοκρατικού κράτους και αναπόφευκτα «τορπιλίζει» την ευρωπαϊκή προοπτική της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας των 3,6 εκατομμυρίων κατοίκων που βρίσκεται σε στρατηγική θέση στον Καύκασο, περιοχή που έχει υπάρξει επί αιώνες «αρένα» γεωπολιτικής διελκυστίνδας μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας, κρατών της Δύσης και Ιράν.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε ήδη επιδεινώσει την πόλωση στην εσωτερική πολιτική σκηνή, και η εισαγωγή του επίμαχου νομοσχεδίου οδηγεί πλέον σε ανάφλεξη. Επί δύο ημέρες χιλιάδες διαδηλωτές κατακλύζουν το κέντρο της πρωτεύουσας και τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαμηνύουν ότι δεν θα υπαναχωρήσουν. Στα χέρια τους πολίτες κρατούν σημαίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ουκρανίας και της χώρας τους φωνάζοντας συνθήματα κατά του «ρωσικού νόμου». Δεκάδες είναι οι συλλήψεις στα επεισόδια που έχουν ξεσπάσει μεταξύ των διαδηλωτών και των δυνάμεων καταστολής που κάνουν χρήση αντλιών νερού και δακρυγόνων κατά του πλήθους.
Οι σκηνές με τους χιλιάδες Γεωργιανούς που υψώνουν τη σημαία της ΕΕ φέρνει στη μνήμη ανάλογες εικόνες από το Κίεβο και την εξέγερση της πλατείας Μαΐντάν που πυροδότησε το 2013 η απόφαση του τότε προσκείμενου στη Μόσχα προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς να αναστείλει τις συνομιλίες για τη σύμφωνα σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας. Η Γεωργία ζήτησε, αλλά δεν έλαβε, το καλοκαίρι του 2022 καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην ΕΕ· παραμένει στον «προθάλαμο» της Ένωσης, καθώς εκκρεμεί σειρά πολιτικών και δικαστικών μεταρρυθμίσεων για να ανοίξει ο δρόμος προς την ΕΕ, ενώ δέχεται παράλληλα έντονη πίεση να αποφυλακίσει τον πρώην Γεωργιανό πρόεδρο Μιχαήλ Σαακασβίλι, ο οποίος κρατείται στην Τιφλίδα εδώ και πάνω από έναν χρόνο.
Οι τελευταίες μετρήσεις καταδεικνύουν πως η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών της της Γεωργίας (85%) στηρίζει την ένταξη στο ευρωπαϊκό μπλοκ, την οποία ακριβώς με αυτό το νόμο η κυβέρνηση έρχεται να φράξει. Το κόμμα βρίσκεται στην εξουσία από το 2012· ο ιδρυτής του, δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας και πρώην πρωθυπουργός, Μπιτζίνα Ιβανισβίλι, διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Ρωσία, όπου και «έχτισε» την περιουσία του τη δεκαετία του 1990. Δεν μετέχει πλέον ενεργά στην πολιτική, όμως θεωρείται ότι εξακολουθεί να κινεί τα νήματα (και θεωρείται υπαίτιος και για την φυλάκιση Σαακασβίλι).
H καταδίκη του νέου νόμου από δυτικές κυβερνήσεις και οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ομόθυμη, με την αμερικανική πρεσβεία στην Τιφλίδα να εκδίδει ανακοίνωση στην οποία κάνει λόγο για νομοσχέδιο «εμπνευσμένο από το Κρεμλίνο», το οποίο και «θα επιφέρει ζημία στις σχέσεις της Γεωργίας με τους στρατηγικούς εταίρους της».
Εκ μέρους της ευρωπαϊκής ένωσης ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, προειδοποιεί ότι το νομοσχέδιο «αντιβαίνει στις αρχές και τους κανόνες» της Ένωσης, η οποία καλεί τη γεωργιανή κυβέρνηση «να σεβαστεί τη δέσμευσή της για την προώθηση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υπενθυμίζει το δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν ειρηνικά».
Το «ρωσικό νομοσχέδιο» περί «ξένων πρακτόρων» έχει εγκριθεί σε πρώτη ανάγνωση στο γεωργιανό Κοινοβούλιο· εκκρεμούν άλλες δύο ψηφοφορίες, όμως η υιοθέτησή του θεωρείται βέβαιη δεδομένου ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός διαθέτει άνετη πλειοψηφία. Η πρόεδρος Σαλομέ Ζουραμπισβίλι έχει προαναγγείλει ότι θα ασκήσει βέτο. «Η Γεωργία που βλέπει το μέλλον της στην Ευρώπη δεν θα επιτρέψει σε κανέναν να της στερήσει αυτό το μέλλον», δήλωσε καταγγέλλοντας κινήσεις που έχουν «υπαγορευτεί» από τη Μόσχα. Όμως ο ρόλος της είναι κυρίως εθιμοτυπικός, και η Βουλή έχει τη δυνατότητα να παρακάμψει το βέτο.
Στον πενθήμερο πόλεμο του 2008, το Κρεμλίνο απέσπασε το στρατιωτικό έλεγχο του ενός πέμπτου της επικράτειας της Γεωργίας, διατηρώντας έως και σήμερα τα ρωσικά στρατεύματα στις αποσχισθείσες επαρχίες της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας. Μέλη της γεωργιανής αντιπολίτευσης τονίζουν ότι η Τιφλίδα μπορεί να κάνει περισσότερα γα να υποστηρίξει την Ουκρανία στην απόκρουση του πολέμου επιλογής που εξαπέλυσε εναντίον της ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ωστόσο η κυβέρνηση έχει αποφύγει να προχωρήσει σε κυρώσεις κατά της Μόσχας, γεγονός που έχει προβάλλει ως στρατηγική προς αποφυγή πολέμου επί του δικού της εδάφους.
Διαβάστε επίσης:
Γεωργία: Αποσύρεται το νομοσχέδιο που χαρακτηρίστηκε «ρωσικός νόμος»
