Του Νίκου Μελέτη
Στον κρίσιμο παράγοντα, που μπορεί να κρίνει την έκβαση των εκλογών, στερώντας την πλειοψηφία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση από το κυβερνών κόμμα και δυσκολεύοντας την επικράτηση του ιδίου του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές, αναδεικνύεται ο κουρδικός παράγοντας που αποτελεί περισσότερο από το 20% του πληθυσμού της χώρας.
Οι Κούρδοι δεν είναι ένα ομοιογενές σύνολο: άλλοι είναι συντηρητικοί Σουνίτες με προτεραιότητα τη θρησκευτική ταυτότητα, υπάρχουν κοσμικοί Κούρδοι, κεντροαριστεροί καθώς και οπαδοί της ριζοσπαστικής αριστεράς που δίνουν προτεραιότητα στην εθνική ταυτότητα… Οι Κούρδοι ψηφοφόροι δεν είναι πια περιορισμένοι μόνο στις νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας, ενώ παρά την πρόσδεση τους τα τελευταία χρόνια στο κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, το κουρδικό προοδευτικό κόμμα HDP έχει αναδειχθεί την τελευταία πενταετία στο ισχυρό αντίπαλο δέος του ΑΚΡ στη διεκδίκηση της κουρδικής ψήφου.
Το HDP στις τελευταίες εκλογές κατόρθωσε να περάσει το πλαφόν του 10% και με 59 έδρες στην Εθνοσυνέλευση και αναδείχθηκε σε μια ισχυρή πολιτική δύναμη. Εάν το HDP καταφέρει να περάσει και πάλι το όριο του 10% τότε με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια το AKP δεν θα μπορέσει να κερδίσει πλειοψηφία στην Βουλή, ενώ θα στερήσει σημαντική εκλογική μάζα από τον Ερντογάν, απομακρύνοντας το ενδεχόμενο εκλογής του από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Όμως ένα ενισχυμένο HDP που στον δεύτερο γύρο κατευθύνει τους ψηφοφόρους του στο κοινό μέτωπο της αντιπολίτευσης Ιντσε-Ασκενερ,θα συμβάλει ώστε η εκλογή του κ. Ερντογάν κάθε άλλο παρά να είναι εύκολη υπόθεση.
Ο κ. Ερντογάν φρόντισε εγκαίρως να διαμορφώσει την πολιτική αντιμετώπισης του HDP. Ο ηγέτης του κόμματος και υποψήφιος για την προεδρία της χώρας Σ. Ντεμιρτάς βρίσκεται στην φυλακή χωρίς ακόμη να έχει δικασθεί με κατηγορίες για συνεργασία με το ΠΚΚ και τον μισό ποινικό κώδικα. Η μισή κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος και περισσότερα από 5000 στελέχη του είναι στην φυλακή και προφανώς ισχύει ο πλήρης αποκλεισμός από τους μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς για τους υποψηφίους του HDP.
Το ΑΚΡ και το HDP δίνουν μάχη στις νοτιοανατολικές επαρχίες για να κερδίσουν την κουρδική ψήφο, με την μάχη να δίνεται υπό άνισους όρους.
Μια δημοσκόπηση που έγινε από το ίδρυμα YORSAM με δείγμα 1302 ατόμων από το Ντιγιαρμπακιρ, το Μαρντιν και το Μπατμαν στην νοτιοανατολική Τουρκία είχε ενδιαφέροντα αποτελέσματα: το 31,1% στηρίζει Ερντογάν και το 55,6% στηρίζει τον Ντεμιρτάς, ενώ ο υποψήφιος του CHP Μ. Ιντσε συγκεντρώνει μόλις 3,5%. Εάν όπως όλα δείχνουν η προεδρική εκλογή κριθεί στον δεύτερο γύρο, τότε οι ψηφοφόροι που στηρίζουν τον Ντεμιρτας είτε θα απέχουν είτε θα ψηφίσουν τον αντίπαλο του Ερντογάν, στερώντας πολύτιμες ψήφους από τον Τούρκο ηγέτη.
Οι Κούρδοι είναι επιφυλακτικοί για τους εθνικιστές του MHP που συνεργάζονται με τον Ερντογάν, αλλά και με την Ακσενέρ, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι ποτέ τα τελευταία χρόνια το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα CHP δεν μπόρεσε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Κούρδων
Ο Ερντογάν διατηρεί ισχυρή πρόσβαση στο κουρδικό στοιχείο λόγω συντηρητισμού και προσήλωσης στην θρησκεία. Ενώ στα μέσα της θητείας του η ειρηνευτική πρωτοβουλία που εκδηλώθηκε από την κυβέρνηση του για την συμφιλίωση με τους Κούρδους (που έφθασε ακόμη και στο σημείο του διαλόγου με τον Οτσαλάν) του προσέφερε ακόμη μεγαλύτερες συμπάθειες στο κουρδικό στοιχείο.
Η κατάρρευση της διαδικασίας αυτής και η επανάληψη του ενόπλου αγώνα από το ΠΚΚ, καθώς και οι πρόσφατες επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων της Συρίας και του Ιράκ, αλλά και η γενικευμένη επιχείρηση καταστολής στην Νοτιοανατολική Τουρκία, έχει βαρύνει το κλίμα εις βάρος του ΑΚΡ και του ίδιου του Ερντογάν.
Το όπλο του, εναντίον του Ντεμιρτάς είναι ότι το HDP αποτελεί την πολιτική πτέρυγα του ΠΚΚ που έχει αιματοκυλίσει την Τουρκία και ότι απομάκρυνε το κόμμα από την κουρδική μουσουλμανική παράδοση, δίνοντας του φιλελεύθερο χαρακτήρα.
Ο Σ. Ντεμιρτάς σε μια πραγματική στροφή λίγο πριν τις προηγούμενες εκλογές επεδίωξε να ανοίξει το HDP και στην Αριστερά, που δεν είχε πολιτικό χώρο έκφρασης και έτσι να προσεγγίσει και ψηφοφόρους μη κουρδικής καταγωγής στις δυτικές επαρχίες και στις μεγάλες πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Σμύρνη.
Μένει να αποδειχθεί εάν το HDP θα αντέξει την ανελέητη επίθεση που δέχεται από τον Ερντογάν, που γίνεται όλο και πιο σκληρή όσο πλησιάζουν οι εκλογές και ο Τούρκος ηγέτης δίνει πια την μάχη και για την τελευταία ψήφο και τα εκατομμύρια των Κούρδων ψηφοφόρων, μπορούν να τον στείλουν από την μια στιγμή στην άλλη στον «παράδεισο» η στην «κόλαση». Αν και το πιθανότερο είναι το καθεστώς Ερντογάν να έχει κάνει σχεδιασμούς και για το χειρότερο σενάριο.
