Συμφωνία επετεύχθη στους δύο βασικούς πυλώνες της μεταρρύθμισης ασύλου και μετανάστευσης της ΕΕ, σήμερα στο Συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο.
Μετά από μια μακρά και δύσκολη διαπραγμάτευση, η σουηδική προεδρία της ΕΕ ανακοίνωσε πριν από λίγο: «Οι υπουργοί μόλις συμφώνησαν σε μια γενική προσέγγιση σχετικά με τον κανονισμό για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης και τον κανονισμό για τη διαδικασία ασύλου.
Αυτοί οι φάκελοι αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες της μεταρρύθμισης του συστήματος ασύλου της ΕΕ και είναι το κλειδί για μια καλή ισορροπία μεταξύ ευθύνης και αλληλεγγύης. Η σκληρή δουλειά κατά τη διάρκεια πολλών προεδριών συνέβαλε στο αποτέλεσμα που επιτύχαμε σήμερα».
Σημειώνεται ότι βάσει της συμφωνίας που επετεύχθη, για πρώτη φορά δημιουργείται ένας υποχρεωτικός μηχανισμός αλληλεγγύης, κάτι που παραδοσιακά ζητούσαν τα κράτη - μέλη της πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα.
Σε ανακοίνωσή του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου αναφέρεται ότι το νέο κείμενο «δημιουργεί υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης, εξασφαλίζει διαρκή αποσυμφόρηση στα σύνορα και προσαρμόζει τις δεσμεύσεις του Κανονισμού Δουβλίνου στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των χωρών πρώτης γραμμής όπως η Ελλάδα».
«Στηρίζει δε την έννοια των ασφαλών τρίτων χωρών. Επιπλέον, η συμφωνία καθιερώνει μια ετήσια πολιτική συζήτηση, σε υπουργικό επίπεδο, η οποία θα θέτει επί τάπητος τη μεταναστευτική κατάσταση και τις ανάγκες που υπάρχουν σε όρους αλληλεγγύης. Είναι κάτι που παραδοσιακά έθετε η χώρα μας», σημειώνει.
«Την ίδια στιγμή έγινε μια ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση του τρόπου με τον οποίο επιμερίζεται η ευθύνη, μέσα από τον Κανονισμό του Δουβλίνου. Η Ελλάδα αγωνίστηκε για να συμπεριληφθεί στο νέο Κανονισμό ένα νέο κριτήριο, το οποίο προβλέπει ότι η ευθύνη για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου θα τερματίζεται σε 18 μήνες, από τα 10 χρόνια που ήταν έως σήμερα, όταν η αίτηση αυτή απορρίπτεται σε συνοριακές διαδικασίες ασύλου».
Σύμφωνα με το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, είναι οι διαδικασίες που η χώρα μας εφαρμόζει με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα προκειμένου να ξεχωρίσει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη προστασίας από αυτούς που καταχρώνται το σύστημα ασύλου και υπονομεύουν τη βιωσιμότητά του.
Προβλέφθηκε επίσης, νέα, ειδική κατηγορία για τους διασωθέντες από επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. Συνολικά, πάντως, το νέο σύστημα ανταποκρίνεται καλύτερα στα δεδομένα με τα οποία είναι αντιμέτωπη η χώρα μας.
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό σημείο είναι ότι η Ελλάδα εξασφάλισε πρόνοιες που αποτρέπουν το ενδεχόμενο υπερφόρτωσης των συνοριακών περιοχών της χώρας από πιέσεις που σχετίζονται με διαδικασίες ασύλου και κατοχύρωσε ότι θα λαμβάνεται υπόψη η παράμετρος της εθνικής ασφάλειας κατά το σχεδιασμό και την ανάπτυξη υποδομών, που σχετίζονται με αυτές τις διαδικασίες.
Η συμφωνία είναι μόνο ένα βήμα στην προσπάθεια να φτάσουμε στο τέλος της διαδρομής, που είναι η υιοθέτηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που αποτελείται από 11 νομοθετήματα.
Το Συμβούλιο έδωσε την εντολή στην Ισπανία, την επόμενη ευρωπαϊκή Προεδρία να διαπραγματευτεί την ολοκλήρωση δύο κρίσιμων Κανονισμών, που αφορούν την αλληλεγγύη, τον επιμερισμό της ευθύνης και την ενίσχυση των ελέγχων στα σύνορά της ΕΕ.
Τη χώρα μας εκπροσώπησε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δανιήλ Εσδράς και ο γενικός γραμματέας Μεταναστευτικής Πολιτικής Πάτροκλος Γεωργιάδης
Οι αντιδράσεις των 10 χωρών στη σουηδική πρόταση
Νωρίτερα, 10 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιταλία και η Ελλάδα, αρνήθηκαν να στηρίξουν τη μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου. «Έχουμε πρόβλημα να στηρίξουμε αυτό το κείμενο», είπε ο Ιταλός υπουργός Ματέο Πιαντεντόζι.
Η Ιταλία ζητά οι μετανάστες στους οποίους δεν χορηγείται άσυλο να επιτρέπεται να σταλούν πίσω στις «ασφαλείς» χώρες διέλευσής τους, ακόμη και αν δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο δεσμό στη χώρα αυτή. Η Γερμανία αντιτίθεται σε αυτήν την ιδέα.
Η Ελλάδα τάχθηκε επίσης κατά. «Όπως και η Ιταλία, δεν είμαστε έτοιμοι να δώσουμε το πράσινο φως», είπε ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης Μιχαήλ Καραμαλάκης. «Είμαστε απογοητευμένοι γιατί οι ανησυχίες μας δεν ελήφθησαν υπόψη», πρόσθεσε, αναφερόμενος στο θέμα των χωρών διέλευσης, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Μια άλλη μεσογειακή χώρα, η Μάλτα, ανακοίνωσε ότι θα απέχει από την ψηφοφορία επί της συμβιβαστικής πρότασης που παρουσίασε η Σουηδία, η χώρα που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ για το τρέχον εξάμηνο.
Η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Αυστρία, η Βουλγαρία και η Σλοβακία αρνήθηκαν επίσης να στηρίξουν την πρόταση. Τις ενστάσεις τους εξέφρασαν η Δανία και η Λετονία.
Η σημερινή σύνοδος του Λουξεμβούργου θεωρείται «κλειδί» για τις δύσκολες διαπραγματεύσεις επί του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Η μία από τις προτάσεις που υπέβαλε η Σουηδία προέβλεπε την υποχρεωτική αλλά «ευέλικτη» ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς τις χώρες υποδοχής των μεταναστών. Οι χώρες μέλη θα υποχρεώνονταν έτσι να δεχτούν έναν ορισμένο αριθμό αιτούντων άσυλο (μετεγκατάσταση) από τους ανθρώπους που φτάνουν σε χώρα της ΕΕ η οποία υφίσταται μεταναστευτική πίεση. Διαφορετικά θα πρέπει να της παράσχουν οικονομική συμβολή.
Το δεύτερο κείμενο που εξέτασαν οι υπουργοί υποχρεώνει τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή στα σύνορα μια επιταχυμένη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων ασύλου για ορισμένους μετανάστες που προδήλως δεν μπορούν να επιλεγούν για να τύχουν τέτοιας προστασίας, επειδή έρχονται από χώρα που θεωρείται «ασφαλής». Και αυτό με στόχο να διευκολύνεται η επιστροφή τους σ' αυτή.
Η έγκριση των προτάσεων γίνεται με ενισχυμένη πλειοψηφία, που σημαίνει ότι απαιτείται η θετική ψήφος των 15 από τις 27 χώρες οι οποίες συνολικά να αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Για αυτό η υποστήριξη των μεσογειακών χωρών και ιδίως της Ιταλίας θεωρείται κρίσιμης σημασίας.
Διαβάστε ακόμα:
Μηχανισμός Αλληλεγγύης στην ΕΕ: «Εξαιρετικά σημαντικό βήμα» - «Ιστορική ημέρα»
