Εν αναμονή της ετυμηγορίας του Συνταγματικού Συμβουλίου επί της αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος τελεί η Γαλλία εν μέσω ενός άκρως εκρηκτικού πολιτικού και κοινωνικού τοπίου. Κυβέρνηση και συνδικάτα δεν κάνουν βήμα πίσω· οι διαδηλώσεις και οι απεργίες συνεχίζονται, βίαια επεισόδια ξεσπούν στις γαλλικές πόλεις, η δημοτικότητα του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν «εξαϋλώνεται», και η Άκρα Δεξιά της Μαρίν Λεπέν ευνοείται από την αναταραχή.
Οι «Σοφοί» του Συμβουλίου αναμένεται να ανακοινώσουν στις 14 Απριλίου την απόφασή τους τόσο επί της συνταγματικότητας της επίμαχης μεταρρύθμισης, όσο και επί του αιτήματος που έχει καταθέσει η αντιπολίτευση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος αναφορικά με τις αλλαγές που έχουν στο επίκεντρο την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη.
Εάν κρίνει ότι αντιβαίνουν στο Σύνταγμα, το Συμβούλιο μπορεί να ακυρώσει σκέλη ή ακόμη και το σύνολο της μεταρρύθμισης που έχει καταστήσει ο Εμανουέλ Μακρόν «σημαία» της δεύτερης και τελευταίας θητείας του στην προεδρία της Γαλλικής Δημοκρατίας, επιμένοντας ότι είναι αναγκαία για τη θωράκιση του συστήματος και διαμηνύοντας ότι δεν υπολογίζει το πολιτικό κόστος.
Ως προς το ζήτημα του δημοψηφίσματος, που υποστηρίζεται τόσο από βουλευτές της Αριστεράς, όσο και της Άκρας Δεξιάς, εφόσον υπάρξει θετική γνωμοδότηση θα ακολουθήσει μία εκστρατεία εννέα μηνών προκειμένου να συλλεχθούν υπογραφές από το ένα δέκατο του εκλογικού σώματος -σχεδόν πέντε εκατομμύρια ψηφοφόροι- ώστε να καταστεί δυνατή η προκήρυξή του.
Ενώ οι δρόμοι της Γαλλίας σείονταν ήδη από διαδηλώσεις, η κυβέρνηση της Ελιζαμπέτ Μπορν κατέφυγε στις 16 Μαρτίου στην αποκαλούμενη «πυρηνική επιλογή» του Άρθρου 49.3 του Συντάγματος για την έγκριση της μεταρρύθμισης, παρακάμπτοντας την Εθνοσυνέλευση υπό το φόβο ότι η μεταρρύθμιση θα καταψηφιζόταν. Η κίνηση οδήγησε σε πολιτικό «σεισμό» και σε περαιτέρω έκρηξη κοινωνικής οργής, με την κυβέρνηση να βγαίνει μετά βίας «όρθια» από δύο προτάσεις μομφής που «εισέπραξε» από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η «επιβίωσή» της στις κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες της 20ής Μαρτίου σηματοδότησε αυτόματα και την υιοθέτηση της επίμαχης μεταρρύθμισης από την Εθνοσυνέλευση.
Εντούτοις, η μεταρρύθμιση μπορεί να καταστεί νόμος του κράτους μόνο εφόσον επικυρωθεί από το Συνταγματικό Συμβούλιο, στην κεφαλή του οποίου βρίσκεται ο Σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός Λοράν Φαμπιούς, ο οποίος έχει διατελέσει επίσης υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών κατά τη μακρά πολιτική διαδρομή του. Εάν οι «Σοφοί» του Συμβουλίου ανάψουν το «πράσινο φως», απομένει μόνο η υπογραφή του Εμανουέλ Μακρόν για να «κλείσει» το Συνταξιοδοτικό.
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις ελπίζουν σε ακύρωση της μεταρρύθμισης και παραμένουν στους δρόμους, με τις διαδηλώσεις να έχουν καταστεί πιο βίαιες αφότου «ενεργοποιήθηκε» το Άρθρο 45.3. Ενδέκατη ημέρα απεργιακών κινητοποιήσεων από τον Ιανουάριο ήταν η 6η Απριλίου, με βίαια επεισόδια να σημειώνονται στο Παρίσι, όπου οι διαδηλωτές διατάραξαν επίσης την κυκλοφορία των οχημάτων στο αεροδρόμιο «Σαρλ ντε Γκωλ», ενώ βρέθηκε στο στόχαστρο και το αγαπημένο εστιατόριο του Εμανουέλ Μακρόν, όπου είχε γιορτάσει και την προεδρική εκλογή του το 2017.
(AP Photo/Jeremias Gonzalez)
Συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών σημειώθηκαν επίσης στη Ρεν και τη Νάντη, όπου πραγματοποιήθηκαν δεκάδες προσαγωγές.
Το συνδικάτο CGT εκτιμά ότι δύο εκατομμύρια άνθρωποι διαδήλωσαν ανά τη Γαλλία την Πέμπτη, ενώ το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών κάνει λόγο για 570.000. Στη γαλλική πρωτεύουσα συγκεντρώθηκαν περί τους 400.000 διαδηλωτές, έναντι 450.000 την περασμένη Πέμπτη, και συνολικά διαφαίνεται μία μείωση της δυναμικής των κινητοποιήσεων συγκριτικά με το προηγούμενο διάστημα, σύμφωνα με τα γαλλικά ειδησεογραφικά μέσα.
Ωστόσο, η «φωτιά» του Συνταξιοδοτικού κάθε άλλο παρά σβήνει και τα συνδικάτα προκήρυξαν νέα απεργία την 13η Απριλίου, μία ημέρα πριν από την ετυμηγορία του Συνταγματικού Συμβουλίου. Σε πλήρες αδιέξοδο οδηγήθηκε, άλλωστε, η συνάντηση που είχαν την Τετάρτη οι συνδικαλιστικές ενώσεις με την Γαλλίδα πρωθυπουργό Ελιζαμπέτ Μπορν -η πρώτη αφότου παρουσιάστηκε η νομοθεσία τον Ιανουάριο. Οι επικεφαλής των συνδικάτων αποχώρησαν λιγότερο από μία ώρα αφότου ξεκίνησε η συνάντηση αφότου η Ελιζαμπέτ Μπορν αρνήθηκε να συζητήσει επί της αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης στα 64 έτη.
«Βιώνουμε μια σοβαρή κρίση δημοκρατίας» δήλωσε ο Λοράν Μπερζέρ, επικεφαλής του κεντρώου συνδικάτου CFDT. Από την Κίνα, όπου βρίσκεται σε τριήμερη επίσημη επίσκεψη, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, απάντησε μέσω συνεργάτη του, ο οποίος επέρριψε την ευθύνη για την αποτυχία του διαλόγου στα συνδικάτα και τόνισε πως «ουδείς μπορεί να μιλά για κρίση δημοκρατίας όταν το νομοσχέδιο έχει θεσπιστεί, εξηγηθεί στην κοινή γνώμη και η κυβέρνηση αναλαμβάνει την ευθύνη γι’ αυτό».
O Μακρόν είναι ανυποχώρητος· σημειώνει πως η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος στη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, και τονίζει πως ο ίδιος αποδέχεται το κόστος για τη δημοτικότητά του. Πράγματι, εν μέσω της σοβαρότερης πρόκλησης της θητείας του, η δημοτικότητα Μακρόν έχει σημειώσει ελεύθερη πτώση, με την «εμπόλεμη» κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Γαλλία να ευνοεί πολιτικά την Άκρα Δεξιά της Μαρίν Λεπέν.
Τρεις μήνες αφότου άνοιξε το «κεφάλαιο Συνταξιοδοτικό», δημοσκόπηση της εταιρείας Elabe για τον ειδησεογραφικό τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV, που δημοσιοποιήθηκε την Τετάρτη, αναφέρει ότι εάν διενεργούνταν σήμερα προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, η Μαρίν Λεπέν θα επικρατούσε στο δεύτερο γύρο με ποσοστό 55% έναντι 45% που θα λάμβανε ο Εμανουέλ Μακρόν.
