Την ώρα που το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπιού, του δεύτερου μεγαλύτερου αστικού κέντρου της Συρίας, συμπεριλαμβανομένου του αεροδρομίου του, έχουν κυριευτεί από τζιχαντιστές και αντάρτες, ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ διαβεβαίωσε πως η χώρα του είναι σε θέση να «νικήσει τους τρομοκράτες».
Σύμφωνα με ΜΚΟ, από την επίθεση έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 320 άνθρωποι, ενώ διεθνείς είναι οι αντιδράσεις.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα τη Βρετανία που διαθέτει ευρύ δίκτυο πηγών στην εμπόλεμη χώρα, έκανε λόγο για ρωσικά αεροπορικά πλήγματα χθες νωρίς το πρωί στο Χαλέπι, τα πρώτα από το 2016, τη χρονιά που η Δαμασκός ανέκτησε τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας πόλης αυτής της βορειοδυτικής Συρίας με τη βοήθεια, μεταξύ άλλων, της Μόσχας.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και γι’ αυτό από χθες έχει ξεσπάσει ένας διπλωματικός «πυρετός», με τη Τουρκία, τη Ρωσία, το Ιράν, το Κατάρ και το Ιράκ, να έχουν επικοινωνία με την κυβέρνηση Ασάντ.
Το Ιράν στηρίζει την κυβέρνηση και τον στρατό
Το Ιράν, στενός σύμμαχος της Συρίας, «στηρίζει σταθερά τον στρατό και την κυβέρνηση» της χώρας μετά την αιφνιδιαστική επίθεση που εξαπέλυσαν τζιχαντιστές οι οποίοι κατέλαβαν το Χαλέπι, δήλωσε σήμερα ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί.
«Στηρίζουμε σταθερά τον στρατό και την κυβέρνηση της Συρίας», τόνισε ο Αραγτσί λίγο πριν την αναχώρησή του για τη Δαμασκό.
«Ο συριακός στρατός θα νικήσει και πάλι αυτές τις τρομοκρατικές οργανώσεις όπως έκανε και στο παρελθόν», πρόσθεσε, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο Irna.
Το Ιράν στηρίζει εδώ και χρόνια την κυβέρνηση του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και η Τεχεράνη εμπλέκεται στρατιωτικά στη Συρία από την αρχή του εμφύλιου πολέμου το 2011 με την αποστολή συμβούλων, έπειτα από αίτημα Σύρων αξιωματούχων.
Η Τουρκία αρνείται ανάμειξη στην επίθεση
Για την Τουρκία έχουν εκφραστεί αμφιβολίες για τον ρόλο της, καθώς ως γνωστόν στηρίζει τους αντάρτες της Συρίας, που πολεμούν ενάντια στον Ασάντ, ωστόσο ο Χακάν Φιντάν δήλωσε χθες, πως η Αγκυρα «δεν έχει καμία ανάμειξη) με όσα έχουν γίνει στο Χαλέπι.
Ο Φιντάν μίλησε με τον πρωθυπουργό του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, και τον πρωθυπουργό και αρνείται πως η χώρα του έχει οποιαδήποτε ανάμειξη με την επέλαση των τζιχαντιστών. Επέμεινε μάλιστα, μιλώντας σε βουλευτές στην Τουρκία, ότι η Άγκυρα δεν εμπλέκεται στις συγκρούσεις, σημειώνοντας ότι «θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα κατά της πιθανότητας ενός νέου προσφυγικού κύματος».
Την ίδια στιγμή, πηγές της συριακής αντιπολίτευσης, ανέφεραν ότι η Τουρκία, η οποία υποστηρίζει τους αντάρτες, άναψε το «πράσινο φως» στην επίθεση.
Χθες μετά το μεσημέρι, «πιθανόν» ρωσικός αεροπορικός βομβαρδισμός έπληξε «πολιτικά αυτοκίνητα» σε τομέα του Χαλεπιού που ελέγχεται από αντάρτες, σκοτώνοντας 16 άμαχους, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου είδε απανθρακωμένα οχήματα, πτώματα στο οδόστρωμα, άλλο μέσα σε αυτοκίνητο.
Το εύρος των μαχών είναι το μεγαλύτερο εδώ και χρόνια στη Συρία, όπου ξέσπασε καταστροφικός πόλεμος το 2011, στον οποίο ενεπλάκησαν διάφορες παρατάξεις με την υποστήριξη περιφερειακών και μεγάλων δυνάμεων, καθώς και ξένες χώρες απευθείας.
Χάρη κυρίως στη στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας, του Ιράν και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ άρχισε από το 2015 αντεπίθεση που του επέτρεψε να ανακαταλάβει προοδευτικά το μεγαλύτερο μέρος της χώρας και το 2016 όλη την πόλη του Χαλεπιού.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), οργάνωση στην οποία κυρίαρχος είναι ο άλλοτε συριακός βραχίονας της Αλ Κάιντα, και οργανώσεις σύρων ανταρτών, κάποιες υποστηριζόμενες από την Τουρκία, εξαπέλυσαν την Τετάρτη, την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στη Χεζμπολά και το Ισραήλ στον Λίβανο, έφοδο με ορμητήριο την επαρχία Ιντλίμπ, το έσχατο οχυρό των αντικαθεστωτικών, που βρίσκεται σχεδόν όλο πέραν του ελέγχου της Δαμασκού.
Κατέλαβαν δεκάδες κοινότητες προτού μπουν προχθές Παρασκευή στην πόλη του Χαλεπιού.
«Η ΧΤΣ και οργανώσεις που έχουν συμμαχήσει μαζί της κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του Χαλεπιού, κυβερνητικά κτήρια και φυλακές», σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Τζιχαντιστές και αντάρτες έκαναν παρέλαση σε δρόμους, έκαναν έγερση της σημαίας τους σε αστυνομικό τμήμα κι έκαναν κομμάτια πορτρέτο του κ. Άσαντ, σύμφωνα με οπτικό υλικό του AFP. Κυρίευσαν επίσης το διεθνές αεροδρόμιο του Χαλεπιού, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Κατά τη ΜΚΟ, οι αντικαθεστωτικοί προωθήθηκαν επίσης στις επαρχίες Ιντλίμπ και Χάμα (κεντρικά), παίρνοντας τον έλεγχο «δεκάδων κοινοτήτων στρατηγικής σημασίας χωρίς καμιά αντίσταση».
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο στρατός αποσύρθηκε από την πόλη της Χάμας, όμως κυβερνητική πηγή, που επικαλέστηκαν κρατικά ΜΜΕ, το διέψευσε.
Ο συριακός στρατός επιβεβαίωσε την παρουσία αντικαθεστωτικών μαχητών σε «μεγάλα τμήματα» του Χαλεπιού και πρόσθεσε πως υπέστη «δεκάδες απώλειες», νεκρούς και τραυματίες, στην επίθεσή τους.
Κατά τον πιο πρόσφατο απολογισμό του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έχουν σκοτωθεί από την Τετάρτη τουλάχιστον 327 άνθρωποι: 183 τζιχαντιστές και αντάρτες, 100 σύροι στρατιώτες ή μέλη οργανώσεων που πολεμούν στο πλευρό τους, καθώς και 44 άμαχοι.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Το Ιράν ανέφερε χθες πως «τρομοκρατικά στοιχεία» επιτέθηκαν στο προξενείο του στο Χαλέπι.
Ο υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί αναμένεται εντός της ημέρας στη Δαμασκό, προτού μεταβεί αύριο στην Τουρκία.
Η Τεχεράνη κάλεσε να υπάρξει «συντονισμός» με τη Μόσχα για να αποκρουστεί η επίθεση.
Η Βαγδάτη τόνισε πως η «ασφάλεια» και η «σταθερότητα» της Συρίας «συνδέονται» άρρηκτα με την κατάσταση στο Ιράκ.
Η Γαλλία κάλεσε όλα τα μέρη να εγγυηθούν την «προστασία του άμαχου πληθυσμού» στο Χαλέπι.
Ο Λευκός Οίκος έκρινε πως το καθεστώς υφίσταται τις συνέπειες της «άρνησής του» να αρχίσει πολιτική διαδικασία μετάβασης και της «εξάρτησής του από τη Ρωσία και το Ιράν», διαβεβαιώνοντας πως οι ΗΠΑ δεν έχουν «καμία σχέση» με την έφοδο των τζιχαντιστών και των συμμάχων τους.
Στη βορειοδυτική Συρία επικρατούσε τα τελευταία χρόνια ανήσυχη ηρεμία, έπειτα από ανακωχή που συμφωνήθηκε ύστερα από επίθεση των δυνάμεων του καθεστώτος τον Μάρτιο του 2020. Για τη σύναψή της μεσολάβησαν η Ρωσία και η Τουρκία.
Οι τζιχαντιστές και οι αντάρτες επέβαλαν 24ωρη απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 17:00 χθες (16:00 ώρα Ελλάδας), για «την ασφάλεια των κατοίκων».
Ο διευθυντής του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ράμι Άμπντελ Ραχμάν επισήμανε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως οι αντικαθεστωτικοί κατέλαβαν με μεγάλη ταχύτητα τεράστιους τομείς του Χαλεπιού «χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερη αντίσταση».
«Οι γραμμές του καθεστώτος κατέρρευσαν με απίστευτο ρυθμό που κατέλαβε εξαπίνης τους πάντες», εκτίμησε η Ντάριν Χαλίφα, ειδικός του International Crisis Group.
Η ΧΤΣ και οργανώσεις που έχουν συμμαχήσει μαζί της ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας Ιντλίμπ, καθώς και τομείς των γειτονικών επαρχιών του Χαλεπιού, της Χάμας και της Λαττάκειας.
Ο τουρκικός στρατός, που ελέγχει ζώνες της συριακής επικράτειας κατά μήκος των συνόρων των δυο χωρών, κάλεσε προχθές Παρασκευή να λάβουν «τέλος» οι «επιθέσεις» στην Ιντλίμπ, έπειτα από αεροπορικές επιδρομές στης Ρωσίας και της Συρίας.
Αφότου ξέσπασε την άνοιξη του 2011 με έναυσμα την αιματηρή καταστολή διαδηλώσεων με κεντρικό αίτημα τον εκδημοκρατισμό της χώρας, ο πόλεμος στη Συρία έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους κι έχει μετατρέψει εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες.
Αναφορές για απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία
Αναφορές σε τουρκικά και ισραηλινά ΜΜΕ κάνουν λόγο για πιθανή απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, στη Δαμασκό.
Τις εν λόγω πληροφορίες μεταδίδουν τόσο το τουρκικό δίκτυο Turkiye Today, όσο και η ισραηλινή ιστοσελίδα Jewish Press, αν και οι ισχυρισμοί αυτοί παραμένουν ανεπιβεβαίωτοι.
Εκρήξεις και πυροβολισμοί ακούστηκαν κοντά στο κτίριο του γενικού επιτελείου και των κρατικών μέσων ενημέρωσης στην πρωτεύουσα.
BREAKING:
— Visegrád 24 (@visegrad24) November 30, 2024
Reports of a potential coup attempt against Assad by elements within the Army.
Intense gunfire can be heard in Damascus amid rumors of a coup against Assad being carried out by the intelligence officer Hussam Luka and his allies. pic.twitter.com/2E7E7QzfSS
Τοπικές πηγές ανέφεραν ότι ο ταξίαρχος Χασάμ Λουκά, επικεφαλής της γενικής διεύθυνσης ασφαλείας του καθεστώτος επιχειρούσε να εκδιώξει τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος βρισκόταν εκτός Συρίας το Σάββατο.
Coup in Damascus is confirmed.
— ScharoMaroof (@ScharoMaroof) November 30, 2024
Hassam Louka Chief of the general security directorate of the Syrian regime is trying oust Bashar Al Assad. https://t.co/zWoMjCqlrG pic.twitter.com/1Ov2VuFJvz
Την ίδια στιγμή, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γεμίσει με εικασίες μετά από πολλές αναφορές για πιθανό στρατιωτικό πραξικόπημα με στόχο τον πρόεδρο.
Ο Charles Lister, διευθυντής του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής μοιράστηκε μαζί με πολλούς άλλους μια ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, στην οποία γράφει χαρακτηριστικά: «Η κατάσταση στη Συρία εξελίσσεται ραγδαία. Ευρείες αναφορές (& πλάνα) για συγκρούσεις στο κέντρο της Δαμασκού, μεταξύ άλλων έξω από το Four Seasons, εν μέσω ισχυρισμών για πραξικόπημα. Πρώην ένοπλες παρατάξεις της αντιπολίτευσης στο νότο εμπλέκονται επίσης σε συγκρούσεις με δυνάμεις του καθεστώτος».
The situation in #Syria is developing rapidly.
— Charles Lister (@Charles_Lister) November 30, 2024
Widespread reports (& footage) of clashes in central #Damascus, including outside the Four Seasons, amid claims of a coup.
Former armed opposition factions in the south are engaging regime forces in clashes too.
Ο Douglas Macgregor, συνταγματάρχης του αμερικανικού στρατού συνταξιούχος βετεράνος μάχης, ο οποίος είχε κάνει σχόλια για τη Συρία στο παρελθόν, ισχυρίστηκε επίσης παρόμοια και δήλωσε: «Αναφορές αναδύονται για στρατιωτικό πραξικόπημα που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Συρία... Βαριά πυρά στο έδαφος...».
Ο Σύρος δημοσιογράφος Mazen Hassoun υποστήριξε επίσης: «Σύροι αντάρτες: Αξιωματικοί της αστυνομίας, προσωπικό του στρατού και διοικητές τμημάτων εντός των δυνάμεων του καθεστώτος επικοινωνούν μαζί μας για να συντονίσουν τον έλεγχό τους στη Συρία».
BREAKING: Syrian Rebles: Police officers, army personnel, and division commanders within regime forces are contacting us to coordinate their control over #Syria. This confirmes that there a military coup is underway!!
— Mazen Hassoun (@HassounMazen) November 30, 2024
Άγνωστο το πού βρίσκεται ο Άσαντ
Όπως μετέδωσε το Jewish Press, το πού βρίσκεται ο Άσαντ είναι προς το παρόν άγνωστο. Νωρίτερα το βράδυ του Σαββάτου, ένα ρωσικό στρατιωτικό αεροσκάφος προσγειώθηκε στο διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού, με εικασίες ότι ο Άσαντ επέβαινε σε αυτό και επέστρεφε από συναντήσεις στη Μόσχα. Το αεροπλάνο αναχώρησε από τη Δαμασκό περίπου μία ώρα αργότερα.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της συριακής προεδρίας, ο Μπασάρ αλ Άσαντ δήλωσε ότι η χώρα του είναι σε θέση να «νικήσει τους τρομοκράτες».
«Η Συρία συνεχίζει να υπερασπίζεται τη σταθερότητα και την εδαφική της ακεραιότητα ενάντια σε όλους τους τρομοκράτες και τους υποστηρικτές τους και είναι σε θέση, με τη βοήθεια των συμμάχων και φίλων της, να τους νικήσει και να τους εξαλείψει, ανεξάρτητα από την ένταση των επιθέσεων τους», τόνισε ο Σύρος πρόεδρος σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Αναφορές για συγκρούσεις στη Δαμασκό
Την ίδια ώρα, πηγές του καθεστώτος Άσαντ αναφέρουν ότι μονάδες υπό τη διοίκηση του αρχηγού της 4ης Μεραρχίας Maher al-Assad εμπλέκονται σε συγκρούσεις με άγνωστα άτομαστη συνοικία Kfar Sousa της Δαμασκού, με πυρά εναντίον διαφόρων κυβερνητικών κτιρίων.
Ο ερευνητής ασφάλειας στο DFRLab του AtlanticCouncil, Ruslan Trad, ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν αναφορές για «εν εξελίξει πραξικόπημα στη Δαμασκό».
«Η κατάσταση στη Συρία γίνεται όλο και πιο δυναμική. Υπάρχουν αναφορές για μάχες στη Δαμασκό μεταξύ της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς και της τέταρτης μεραρχίας του Μαχέρ Άσαντ. Εάν ο Μάχερ αλ Άσαντ αναλάβει την εξουσία με πραξικόπημα, είναι πιθανό να εξαπολύσει μια σκληρή στρατιωτική εκστρατεία για να θέσει ξανά υπό έλεγχο τις περιοχές που έχουν καταληφθεί». δήλωσε ο Trad.
Ωστόσο, ο Kim Ghattas, συνεργαζόμενος συντάκτης στους Financial Times, αντέκρουσε τους ισχυρισμούς αυτούς, δηλώνοντας ότι τα πλάνα που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ξεπερασμένα και ότι η κατάσταση στην περιοχή είναι προς το παρόν ήρεμη.
This footage shows the Four Seasons in Damascus. Spoke to a friend in Damascus, he can see the Four Seasons from his window and said this is old footage, the area is quiet at moment. To be continued... https://t.co/PKXEGcgRco
— Kim Ghattas (@KimGhattas) November 30, 2024
Υπενθυμίζεται ότι το βράδυ της Παρασκευής οι τζιχαντιστές της ισλαμικής τρομοκρατικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham (HTS, πρώην Jabhat al-Nusra) κατέλαβαν αιφνιδιαστικά τον έλεγχο του βόρειου εμπορικού κέντρου και της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας, του Χαλεπιού. Η ίδια τζιχαντιστική οργάνωση κατέλαβε επίσης τον έλεγχο των τμημάτων Jebrin και Al-Sawaeq της πόλης Χάμα, νότια του Χαλεπιού.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι δυνάμεις του HTS είχαν υπό τον έλεγχό τους 26 πόλεις και κωμοπόλεις στη βόρεια ύπαιθρο της Χάμα μέχρι το βράδυ του Σαββάτου και προέλαυναν στα περίχωρα των αλαουιτικών χωριών της περιοχής.
Ξεχωριστές αναφορές ανέφεραν ότι οι δυνάμεις του HTS συνέχιζαν νότια από τη Χάμα και κατευθύνονταν προς τη Χομς. Ανεπιβεβαίωτες αναφορές υποστήριξαν ότι οι δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ εθεάθησαν να καταστρέφουν τις δικές τους αποθήκες όπλων στην ύπαιθρο της Χομς.
