Τι γνωρίζουμε για το σχέδιο της Ρωσίας να αναπτύξει πυρηνικά στη Λευκορωσία
Shutterstock
Shutterstock

Τι γνωρίζουμε για το σχέδιο της Ρωσίας να αναπτύξει πυρηνικά στη Λευκορωσία

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε τον Μάρτιο σχέδιο για την ανάπτυξη τακτικών πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία.

Είναι η πρώτη φορά που η Μόσχα προχωρά στη μεταφορά πυρηνικών εκτός Ρωσίας μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991. Ακολουθούν όσα έχουν γίνει γνωστά σχετικά με το ρωσικό σχέδιο μέχρι σήμερα.

Τι ισχυρίζεται ο Πούτιν

Η ανάπτυξη των πυρηνικών του Πούτιν αποτελεί μήνυμα προς τη Δύση ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω στον πόλεμο που ξεκίνησε στην Ουκρανία.

Ο Πούτιν προέβη στην ανακοίνωση για την ανάπτυξη πυρηνικών στη Λευκορωσία, σχεδόν εκ των υστέρων, στο πλαίσιο συνέντευξης στον Πάβελ Ζαρούμπιν, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά δημόσια στο Telegram στις 25 Μαρτίου.

Ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι η σχετική απόφαση ελήφθη μετά την ανακοίνωση της Βρετανίας ότι θα προμηθεύσει πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου στην Ουκρανία.

Η Wall Street Journal ανέφερε στις 13 Ιουνίου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται επίσης να εγκρίνουν την προμήθεια βλημάτων με απεμπλουτισμένο ουράνιο στην Ουκρανία.

Η Λευκορωσία ανακοίνωσε ότι η ανάπτυξη των πυρηνικών αποτελεί απάντηση στην «επιθετική πολιτική» της Δύσης, καθώς και ότι έχει ως στόχο να αναγκάσει τους ηγέτες της Δύσης να σκεφτούν πριν κλιμακώσουν περαιτέρω.

Ποια όπλα θα αναπτυχθούν και πού 

Ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι θα σταλούν στη Λευκορωσία «τακτικά» πυρηνικά όπλα - που αποκαλούνται έτσι, καθώς έχουν σχεδιαστεί για χρήση στο πεδίο της μάχης - αλλά δεν διευκρίνισε ποιες ακριβώς πυρηνικές κεφαλές θα αναπτυχθούν και πού.

Επιπλέον, γνωστοποίησε ότι οι βαλλιστικοί πύραυλοι μικρού βεληνεκούς Iskander, οι οποίοι μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές, έχουν ήδη παραδοθεί στη Λευκορωσία. Ρωσικές πηγές αναφέρουν ότι ο Iskander έχει βεληνεκές 500 χλμ.

Ο Πούτιν ανέφερε επίσης ότι δέκα αεροσκάφη της Λευκορωσίας πρόκειται να μεταφέρουν τις πολεμικές κεφαλές. Η Λευκορωσία ανακοίνωσε ότι τα αεροσκάφη Su-25 είχαν αναπροσαρμοστεί προκειμένου να μεταφέρουν τις κεφαλές. Το αεροσκάφος Sukhoi-25 έχει βεληνεκές έως και 1.000 χλμ, σύμφωνα με ρωσικές πηγές.

Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων ανέφερε ότι τα όπλα θα μπορούσαν να σταθμεύουν στην αεροπορική βάση Lida, μόλις 40 χλμ. από τα λιθουανικά σύνορα.

Πότε;

Ο Πούτιν αποκάλυψε ότι η Ρωσία θα ολοκληρώσει την κατασκευή ειδικού χώρου αποθήκευσης στη Λευκορωσία στις 7-8 Ιουλίου, καθώς και ότι τα όπλα θα αναπτυχθούν αμέσως μετά.

Από την πλευρά του ο Λουκασένκο δήλωσε ότι τα όπλα ήδη μεταφέρονται, ενώ στις 13 Ιουνίου δήλωσε ότι τα όπλα θα αναπτυχθούν σε «εντός ημερών».

Έχει επίσης δηλώσει ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν «πυρηνικά όπλα για όλους» που θα προσχωρούσαν στην ένωση Ρωσίας-Λευκορωσίας.

Ποιος τα ελέγχει

Ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα έχει τον έλεγχο των όπλων, όπως ακριβώς οι Ηνωμένες Πολιτείες ελέγχουν τα δικά τους τακτικά πυρηνικά όπλα που έχουν αναπτυχθεί στην Ευρώπη.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν αναπτύξει πυρηνικά όπλα στην Ευρώπη από τη δεκαετία του 1950 σε βάσεις του ΝΑΤΟ για πιθανή χρήση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες για τις 200 αμερικανικές τακτικές πυρηνικές κεφαλές B61 που έχουν αναπτυχθεί σε βάσεις στο Βέλγιο, τις Κάτω Χώρες, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Τουρκία.

Αυτές οι αμερικανικές κεφαλές φυλάσσονται σε αεροπορικές βάσεις και οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν τους κωδικούς του Permissive Action Link (PAL) που χρησιμοποιούνται για τον οπλισμό τους.

Τα πυρηνικά όπλα της Ρωσίας ελέγχονται και μεταφέρονται από τη 12η Κεντρική Διεύθυνση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας (12η GUMO).

Πυρηνική απειλή

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέβαλαν τεράστιες προσπάθειες για να διασφαλίσουν ότι τα σοβιετικά πυρηνικά όπλα που ήταν σταθμευμένα στη Λευκορωσία, την Ουκρανία και το Καζακστάν θα επέστρεφαν στη Ρωσία - η οποία κληρονόμησε το σοβιετικό πυρηνικό οπλοστάσιο.

Με την επιστροφή των πυρηνικών όπλων στη Λευκορωσία, ο Πούτιν δείχνει ότι η αρχιτεκτονική του ελέγχου των πυρηνικών όπλων μετά τον Ψυχρό Πόλεμο καταρρέει.

Η απάντηση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επικρίνει τις τελευταίες κινήσεις του Πούτιν για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, αλλά έχουν δηλώσει ότι δεν προτίθενται να αλλάξουν τη στάση τους όσον αφορά τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα και επίσης ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο.

«Δεν έχουμε κανένα λόγο να αναπροσαρμόσουμε τη δική μας στρατηγική πυρηνική στάση, ούτε ενδείξεις για το ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο», ανακοίνωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στις 27 Μαρτίου, προσθέτοντας «ειλικρινά, αυτή η ανακοίνωση είναι μια ανακοίνωση που καταδικάζουμε».

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ χαρακτήρισε την κίνηση του Πούτιν ως ανεύθυνη στις 18 Απριλίου.

Διαβάστε επίσης:

Λουκασένκο: Η Λευκορωσία θα λάβει ρωσικά τακτικά πυρηνικά όπλα «εντός ημερών»