Η πτώση του Άσαντ είναι δεδομένη. Η Συρία βρίσκεται μπροστά σε μια νέα αρχή. Αλλά προς ποια κατεύθυνση; Και τι ρόλο θα έχουν μεγάλες δυνάμεις; Οι ηγέτες της ομάδα G7, που περιλαμβάνει τις ισχυρότερες οικονομικά χώρες του πλανήτη, σκοπεύουν να στηρίξουν τη μεταβατική κυβέρνηση της Συρίας, εάν σεβαστεί τις μειονότητες, ενώ ρόλο διεκδικούν Τουρκία, Ισραήλ και Αραβικές χώρες. Οι ξένοι παράγοντες θα παίξουν επίσης καθοριστικό ρόλο στο μέλλον της χώρας.
Όπως αναφέρει το Bloomberg το προσχέδιο δήλωσης της ομάδας G7 έχει σχηματιστεί. Ταυτόχρονα το Κατάρ έχει δημιουργήσει έναν πρώιμο δίαυλο επικοινωνίας, με τους αντάρτες και τους τζιχαντιστές που ανέτρεψαν τον Πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ.
Η G-7 «είναι αισιόδοξη ότι όλες οι ομάδες της αντιπολίτευσης που αναζητούν έναν ρόλο στη διακυβέρνηση της Συρίας θα ακολουθήσουν τη δέσμευσή τους για τα δικαιώματα όλων των Σύριων», αναφέρεται στο προσχέδιο της δήλωσης για την αλλαγή εξουσίας στη Συρία που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί αυτήν την εβδομάδα
Η ομάδα της G7, η οποία περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, θα «ήθελε να δει την ασφαλή επιστροφή των εκατομμυρίων Σύρων που έφυγαν από τη χώρα υπό την εξουσία του προέδρου Άσαντ», ο οποίος ανατράπηκε το Σαββατοκύριακο, θα αναφέρεται επίσης στη δήλωση.
Πολλοί από αυτούς διέφυγαν στη Δύση μετά την έναρξη του πολέμου στη Συρία το 2011, σε χώρες στις οποίες συμπεριλαμβάνονται μέλη της G7, όπως η Γερμανία. Η δήλωση, θα μπορούσε να αλλάξει πριν από τη δημοσίευσή της, σημειώνει το Bloomberg.
Όπως επισημαίνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο, η σχεδιαζόμενη έγκριση θα «νομιμοποιήσει» τις ομάδες της αντιπολίτευσης υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ, ενός πρώην παρακλαδιού της Αλ Κάιντα που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες.
Αφού κατέλαβε τη Δαμασκό μετά από ταχεία προέλαση, η ομάδα ανέθεσε στον Μοχάμεντ Αλ Μπασίρ να σχηματίσει μια μεταβατική κυβέρνηση, ανέφερε τη Δευτέρα η συριακή τηλεόραση.
Το Κατάρ έχει δημιουργήσει έναν πρώιμο δίαυλο επικοινωνίας με την HTS, σύμφωνα με αξιωματούχο με γνώση της κατάστασης, με στόχο να διασφαλίσει ότι εξτρεμιστικές ομάδες όπως το Ισλαμικό Κράτος δεν θα μπορέσουν να αποκτήσουν κέρδη στη Συρία κατά τη μεταβατική περίοδο.
Υπουργοί Εξωτερικών από διάφορα έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, της Τουρκίας, της Ρωσίας και του Ιράν κατέληξαν συμφώνησαν στη συνάντηση στη Ντόχα το Σάββατο ότι προτεραιότητα είναι η διατήρηση της ηρεμίας και η διατήρηση των δημόσιων θεσμών της Συρίας, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Συμφώνησαν ότι το Κατάρ πρέπει να ηγηθεί αυτής της προσέγγισης, δεδομένου ότι δεν αποκατέστησε τις σχέσεις με τον Άσαντ όταν έγινε εκ νέου δεκτός στον Αραβικό Σύνδεσμο πέρυσι.
Ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ που διορίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Συρίας, ήταν ο επικεφαλής μιας κυβέρνησης που δημιουργήθηκε από την HTS το 2017 στη βορειοδυτική συριακή πόλη Ιντλίμπ και άλλων περιοχών που είχαν τεθεί υπό τον έλεγχο της ομάδας. Η επικοινωνία μεταξύ του ίδιου και των διπλωματών του Κατάρ αναμένεται να συνεχιστεί τις επόμενες 24 ώρες, είπε ο αξιωματούχος.
Το Κατάρ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών διαμεσολάβησης για την εξασφάλιση κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη Γάζα. Οι συνομιλίες για τον σκοπό αυτό, στις οποίες συμμετείχαν επίσης η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ, έχουν οδηγηθεί εδώ και καιρό σε αδιέξοδο.
Και τώρα τι θα γίνει στη Συρία;
Αλλά πόσο ελεύθερη θα είναι στην πραγματικότητα η Συρία; Η προσοχή επικεντρώνεται κυρίως στον ηγέτη της ισλαμιστικής πολιτοφυλακής HTS, τον Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζολάνι. Ο ίδιος είχε ήδη αποστασιοποιηθεί από την Αλ Κάιντα πριν από χρόνια και θεωρείται επίσης αντίπαλος της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Δείχνει σημάδια μετριοπάθειας και κατά τη διάρκεια της επίθεσης στο Χαλέπι ζήτησε να μην πληγούν οι Χριστιανοί και οι μειονότητες.
Το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί βία κατά των μειονοτήτων είναι ένα «ελπιδοφόρο μήνυμα», δήλωσε στην DW ο ειδικός σε θέματα Συρίας Τζέιμς Ντόρσεϊ από το Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής στην Ουάσινγκτον. Ο πρώην πρέσβης της Γερμανίας στη Δαμασκό, Αντρέας Ράινικε ήταν πάντως πιο επιφυλακτικός λέγοντας πως η οργάνωση εξακολουθεί να έχει τις ρίζες της στην ιδεολογία της Αλ Κάιντα.
Εκτός από την ισλαμιστική οργάνωση HTS, υπάρχουν και άλλες ομάδες με επιρροή στη Συρία. Ο Συριακός Εθνικός Στρατός (SNA) πολεμά στο πλευρό του HTS. Προέκυψε από τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA), μια συμμαχία πολιτοφυλακών που πολεμούσαν κατά του Άσαντ μετά την έναρξη της εξέγερσης το 2011 και λέγεται ότι έχει στενούς δεσμούς με την Τουρκία.
Ο Συριακός Εθνικός Στρατός έχει κατηγορηθεί για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Για παράδειγμα, λέγεται ότι έχει βασανίσει επανειλημμένα Κούρδους. Το μόνο κοινό στοιχείο που έχει με την οργάνωση HTS είναι η αντίθεσή τους στον ανατραπέντα δικτάτορα - από πλευράς ιδεολογίας. Επίσης, και στο βόρειο τμήμα της χώρας οι Κούρδοι θα προσπαθήσουν να επιβληθούν έναντι του SNA και της Τουρκίας που βρίσκεται πίσω του. Η σύγκρουση αυτή κρύβει επίσης σημαντικό δυναμικό βίας.
Ο ρόλος των ξένων παραγόντων
Οι ξένοι παράγοντες θα παίξουν επίσης καθοριστικό ρόλο στο μέλλον της Συρίας. Η Τουρκία είναι πιθανό να αποκτήσει σημαντική επιρροή. Πρόκληση για την Άγκυρα, ωστόσο, αποτελεί μια πιθανή σύγκρουση με τους Κούρδους.
Το Ιράν είναι ο μεγάλος χαμένος της ανατροπής. Είχε πολεμήσει στο πλευρό του Άσαντ κατά των ανταρτών για χρόνια και συνέβαλε σημαντικά στη νίκη του. Τις τελευταίες ημέρες τόσο το Ιράν όσο και η Χεζμπολάχ έχουν αποσυρθεί από τη Συρία.
Τέλος, η Ρωσία, η οποία υποστήριζε το καθεστώς Άσαντ στη μάχη κατά των ανταρτών από το 2015, επηρεάζεται επίσης από την εξέγερση. Το Κρεμλίνο είχε καταφέρει να εξασφαλίσει μια ναυτική βάση κοντά στην Ταρτούς και την αεροπορική βάση Χμεϊνίμ κοντά στη Λατάκεια στις ακτές της Μεσογείου. Είναι πιθανό λοιπόν να θελήσει να τις υπερασπιστεί με κάθε κόστος, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική έξαρση της βίας.
