Ένας νόμος βγαλμένος απευθείας από το «εγχειρίδιο» Πούτιν για τη φίμωση της κοινωνίας της πολιτών και καταστολή της διαφωνίας απειλεί να εκτροχιάσει την ευρωπαϊκή προοπτική της Γεωργίας. Η κυβέρνηση «σπρώχνει» τη χώρα στη ζώνη επιρροής της Μόσχας, με την Τιφλίδα να θυμίζει Κίεβο του 2013.
Σε εκρηκτικό κλίμα, εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων και συμπλοκών έξω από το Κοινοβούλιο, ο αμφιλεγόμενος «ρωσικός νόμος», όπως τον αποκαλεί η αντιπολίτευση, πέρασε σε δεύτερη ανάγνωση και η τελική έγκρισή του θεωρείται δεδομένη λόγω της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που διαθέτει η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ιρακλί Γκαριμπασβίλι.
Όπως και στις αντίστοιχες συγκεντρώσεις του 2023, όταν πρωτοεισήχθη ο αμφιλεγόμενος νόμος, τα πλάνα με τους χιλιάδες Γεωργιανούς που υψώνουν τη σημαία της ΕΕ μαζί με εκείνη της χώρας τους φέρνει στη μνήμη ανάλογες εικόνες από το Κίεβο και την εξέγερση της πλατείας Μαΐντάν, που πυροδότησε το 2013 η απόφαση του τότε προσκείμενου στη Μόσχα προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς να αναστείλει τις συνομιλίες για τη Σύμφωνα Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας.
Η Γεωργία έλαβε τον περασμένο Δεκέμβριο καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας, όμως την πορεία αυτή απειλεί σήμερα να τινάξει στον αέρα η κυβέρνηση, με τον επίμαχο νόμο που επαναφέρει εν όψει των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου. Αν και ο κυβερνητικός συνασπισμός υπό το κόμμα Γεωργιανό Όνειρο κέρδισε τις προηγούμενες εκλογές στη βάση πλατφόρμας υπέρ της Δύσης, σήμερα αποπειράται απροκάλυπτα να ωθήσει τη Γεωργία πιο κοντά στη Ρωσία. Η ίδια η πρόεδρος της Γεωργίας, Σαλομέ Ζουραμπισβίλι, έχει καταγγείλει ότι ο νόμος εισήχθη στη Βουλή «καθ’ υπαγόρευση» της Μόσχας.
Με αντλίες νερού και χειροβομβίδες κρότου λάμψης απώθησαν οι αστυνομικές δυνάμεις χιλιάδες Γεωργιανούς που επιχείρησαν με οδοφράγματα να μπλοκάρουν την είσοδο στη Βουλή την Πρωτομαγιά. Εντός του Κοινοβουλίου, οι βουλευτές της αντιπολίτευσης αποβλήθηκαν και τους απαγορεύθηκε να υποβάλλουν ερωτήσεις. Μη κυβερνητικές οργανώσεις και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατήγγειλαν λογοκρισία, καθώς δεν τους επετράπη να παραθέσουν στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο του νόμου στο έργο τους. Σε δημοσιογράφους διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης, τα οποία είναι πιθανό να επηρεαστούν περισσότερο από το «ρωσικό νόμο», απαγορεύτηκε η είσοδος στο Κοινοβούλιο.
Η χθεσινή κοινοβουλευτική συνεδρίαση ακυρώθηκε, και ως αιτία αναφέρθηκαν οι φθορές που υπέστη το κτήριο της Βουλής στα επεισόδια που προηγήθηκαν. Η κυβέρνηση ουδεμία πρόθεση δείχνει σε κάθε περίπτωση να υπαναχωρήσει παρά τη μαζική εναντίωση των Γεωργιανών στο νόμο, και τις προειδοποιήσεις που απευθύνουν εν χορώ η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία.
«Η Γεωργία βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Θα πρέπει να παραμείνει στην πορεία της προς την Ευρώπη», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, καταδικάζοντας τη βία κατά διαδηλωτών. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καταδικάζει την ίδια στιγμή τον «εμπνευσμένο από το Κρεμλίνο νόμο περί ‘ξένης επιρροής’» και το «ψευδές αφήγημα» που έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση για την προώθησή του.
«Αυτή η νομοθεσία και η αντιδυτική ρητορική του Γεωργιανού Ονείρου θέτουν τη Γεωργία σε μια επισφαλή τροχιά. Οι δηλώσεις και οι ενέργειες της γεωργιανής κυβέρνησης είναι ασυμβίβαστες με τις δημοκρατικές αξίες που στηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, και συνεπώς θέτουν σε κίνδυνο την πορεία της Γεωργίας προς την ευρωατλαντική ολοκλήρωση», αναφέρει ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα την αστυνομική καταστολή.
«Τα σχόλια που διαστρεβλώνουν την ξένη βοήθεια στη Γεωργία - την οποία παρέχουμε εδώ και 32 χρόνια για την ενίσχυση της οικονομίας, της δημοκρατίας και της ικανότητας της Γεωργίας να αποτρέψει τη ρωσική επιθετικότητα -υπονομεύουν θεμελιωδώς την ισχυρή σχέση που έχουμε αναπτύξει με την κυβέρνηση και τον λαό της Γεωργίας», υπογραμμίζεται. Ταυτόχρονα, η πρέσβης των ΗΠΑ στην Τιφλίδα, Ρόμπιν Νάνινγκαν, ανέφερε ότι υψηλόβαθμοι Γεωργιανοί αξιωματούχοι απέρριψαν πρόσκλησή της για συνομιλίες.
Η βρετανική πρεσβεία στην Τιφλίδα την ίδια στιγμή ανακοινώνει: «Ο λαός της Γεωργίας εκφράζει δυνατά και ξεκάθαρα την επιθυμία του να γίνει μέλος της ευρωατλαντικής οικογένειας. Οι φωνές τους πρέπει να ακουστούν. Το δικαίωμά τους στην ειρηνική διαμαρτυρία πρέπει να γίνει σεβαστό». Φινλανδία, Λιθουανία, Τσεχία καταδικάζουν επίσης τη βία και εκφράζουν βαθιά ανησυχία για τις εξελίξεις.
Ο επικεφαλής της Διεύθυνσης της Κομισιόν για τις διαπραγματεύσεις Γειτονίας και Διεύρυνσης, Γκερτ Γιαν Κούπμαν, είχε συνομιλίες χθες στην Τιφλίδα με την πρόεδρο της Γεωργίας, Σαλομέ Ζουραμπισβίλι, και την αντιπολίτευση, λέγοντας πως «η ’πόρτα’ του είναι πάντα ανοιχτή και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα φεισθεί προσπαθειών, αλλά η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της Γεωργίας».
Η πρόεδρος της Γεωργίας, πολέμια του νόμου, ζήτησε από τους διαδηλωτές να «μείνουν μακριά από τις πόρτες του Κοινοβουλίου», δεδομένου ότι «ο νόμος έχει ήδη ψηφιστεί σε δεύτερη ανάγνωση», και τους κάλεσε να διατηρήσουν την ειρηνική διαμαρτυρία στην κεντρική λεωφόρο Ρουσταβέλι. Η Σαλομέ Ζουραμπισβίλι «έδειξε» στην ψήφο στις επικείμενες εκλογές ως μέσο θωράκισης της ευρωπαϊκής πορείας.
O επίμαχος νόμος στοχεύει σε μη κυβερνητικές οργανώσεις, μέσα ενημέρωσης και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που λαμβάνουν πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους από το εξωτερικό. Πρέπει πλέον να εγγράφονται ως «οργάνωση που εξυπηρετεί τα συμφέροντα ξένης δύναμης», η μη συμμόρφωση επιφέρει βαριά πρόστιμα και η χρηματοδότησή τους πλέον κινδυνεύει.
Η κυβέρνηση μιλά περί διασφάλισης της διαφάνειας και διαφύλαξης της εύθραυστης δημοκρατίας της χώρας, οι επικριτές όμως καταγγέλλουν ότι αντιγράφει το νόμο περί «ξένων πρακτόρων» που εφαρμόζεται στη Ρωσία του Πούτιν ως εργαλείο για την καταστολή της διαφωνίας, τη φίμωση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και τον εκφοβισμό της κοινωνίας των πολιτών.
Οι μαζικές διαδηλώσεις που είχαν ξεσπάσει πέρυσι ανάγκασαν τον πρωθυπουργό Ιρακλί Γκαριμπασβίλι να αποσύρει τον «ρωσικό νόμο», τον οποίο και προεκλογικά επανέφερε με άλλο όνομα -αφαιρέθηκαν τα περί «ξένων πρακτόρων» και αντικαταστάθηκαν με τα περί «ξένης επιρροής»-, αλλά η ουσία μένει η ίδια.
Μεταξύ των κύριων στόχων του νόμου είναι το παράρτημα της Διεθνούς Διαφάνειας στη Γεωργία, το οποίο έχει μακρά διαδρομή στην αποκάλυψη της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης των δημόσιων πόρων. Σύμφωνα με βουλευτή του Γεωργιανού Ονείρου, η ψήφιση του νομοσχεδίου για τους ξένους πράκτορες θα έκανε την επικεφαλής της οργάνωσης στη Γεωργία, Έκα Κιγκάρι, «να εξαφανιστεί» από τη δημόσια ζωή για να αντικατασταθεί από... «αξιοπρεπείς και τίμιους που εργάζονται υπέρ της Γεωργίας».
«Δεν πάμε πουθενά» δήλωσε η ίδια στο Politico. «Όλο αυτό είναι [βγαλμένο] ακριβώς από το εγχειρίδιο της Μόσχας. Δεν είμαι εγώ ο ξένος πράκτορας, αυτοί είναι. Δεν είμαστε εμείς οι προδότες, αυτοί είναι. Δεν θα είχα πρόβλημα να βρω μια ωραία δουλειά κάπου αλλού, αλλά κάνουμε αυτό που κάνουμε επειδή είμαστε πατριώτες και επειδή πραγματικά νοιαζόμαστε για τους ανθρώπους αυτής της χώρας», ανέφερε.
