Σύμβουλοι του Ντόναλντ Τραμπ διατυπώνουν - δημοσίως και ιδιωτικά - προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με τις οποίες θα παραχωρηθούν μεγάλα τμήματα της χώρας στη Ρωσία στο προσεχές μέλλον, σύμφωνα με μια ανάλυση του Reuters των δηλώσεών και των συνεντεύξεων διάφορων ανθρώπων που βρίσκονται κοντά στον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ.
«Όχι» στο ΝΑΤΟ η Ουκρανία
Οι προτάσεις τριών βασικών συμβούλων, συμπεριλαμβανομένου του επικείμενου απεσταλμένου του Τραμπ για τη Ρωσία-Ουκρανία, του απόστρατου αντιστράτηγου Κιθ Κέλογκ, έχουν κάποια κοινά στοιχεία, μεταξύ των οποίων να «φύγει από το τραπέζι» η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Οι σύμβουλοι του Τραμπ θα προσπαθήσουν να εξαναγκάσουν τη Μόσχα και το Κίεβο σε διαπραγματεύσεις με την τακτική «μαστίγιο και καρότο», συμπεριλαμβανομένης της διακοπής της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο εκτός αν συμφωνήσει να συζητήσει, και αντιστρόφως, της ενίσχυσης της βοήθειας, αν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αρνηθεί να μπει σε διαπραγματεύσεις.
Ο Τραμπ δεσμεύτηκε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας να τερματίσει τον πόλεμο μέσα 24 ώρες από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, αν όχι νωρίτερα, αλλά δεν έχει ακόμη πει πώς...
Αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι εθνικής ασφάλειας εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες ότι ο Τραμπ μπορεί να εκπληρώσει μια τέτοια υπόσχεση λόγω της πολυπλοκότητας της σύγκρουσης.
Στο σύνολό τους, ωστόσο, οι δηλώσεις των συμβούλων του υποδηλώνουν το πιθανό περίγραμμα ενός ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ.
Ζελένσκι και Πούτιν
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που αντιμετωπίζει ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και αυξανόμενες εδαφικές απώλειες, έχει δηλώσει ότι είναι ανοιχτός σε διαπραγματεύσεις.
Παρότι, εξακολουθεί να έχει πρόθεση να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει μέσω της διπλωματικής οδού να ανακτήσει ορισμένα από τα κατεχόμενα εδάφη της.
Όμως, ο Τραμπ μπορεί να βρει τον Πούτιν απρόθυμο, δήλωσαν αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ, καθώς έχει φέρει τους Ουκρανούς σε μειονεκτική θέση και μπορεί να έχει περισσότερα να κερδίσει από την επιδίωξη περαιτέρω αρπαγής εδαφών.
«Ο Πούτιν δεν βιάζεται», δήλωσε ο Γιουτζίν Ράμερ, πρώην κορυφαίος αναλυτής των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τη Ρωσία που τώρα εργάζεται στο think tank Carnegie Endowment for International Peace.
Ο Ρώσος ηγέτης, είπε, δεν δείχνει καμία προθυμία να εγκαταλείψει τους όρους που έχει βάλει για εκεχειρία και συνομιλίες, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάλειψης από την Ουκρανία των επιδιώξεών της να μπει στο ΝΑΤΟ και της παράδοσης των τεσσάρων επαρχιών που ο Πούτιν διεκδικεί ως μέρος της Ρωσίας αλλά δεν ελέγχει πλήρως, αιτήματα που απορρίφθηκαν από το Κίεβο.
Ο Πούτιν, είπε ο Ράμερ, πιθανότατα θα περιμένει, θα πάρει περισσότερα εδάφη και θα περιμένει να δει τι παραχωρήσεις, αν υπάρχουν, μπορεί να προσφέρει ο Τραμπ για να τον προσελκύσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Το Reuters ανέφερε τον Μάιο ότι ο Πούτιν ήταν έτοιμος να σταματήσει τον πόλεμο με μια διαπραγματευόμενη εκεχειρία που θα αναγνωρίσει τις νυν γραμμές του μετώπου, αλλά είναι έτοιμος να συνεχίσει τον πόλεμο, αν το Κίεβο και η Δύση δεν ανταποκριθούν.
Η Ρωσία ελέγχει ήδη ολόκληρη την Κριμαία, αφού την κατέλαβε μονομερώς από την Ουκρανία το 2014 και έκτοτε έχει καταλάβει περίπου το 80% του Ντονμπάς - που αποτελείται από το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ - καθώς και περισσότερο από το 70% της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, καθώς και μικρά τμήματα των περιφερειών Μυκολαίβ και Χάρκοβο.
Τα πολλά πλάνα του Τραμπ
Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δεν είχε ακόμη συγκαλέσει μια κεντρική ομάδα εργασίας για να επεξεργαστεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο. Αντίθετα, αρκετοί σύμβουλοι έχουν παρουσιάσει ιδέες μεταξύ τους σε δημόσια φόρουμ και - σε ορισμένες περιπτώσεις - στον Τραμπ
Τελικά, μια ειρηνευτική συμφωνία θα εξαρτηθεί πιθανότατα από την άμεση προσωπική δέσμευση μεταξύ του Τραμπ, του Πούτιν και του Ζελένσκι, είπαν οι σύμβουλοι.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι «δεν είναι δυνατόν να σχολιάσουμε μεμονωμένες δηλώσεις χωρίς να έχουμε ιδέα για το σχέδιο στο σύνολό του».
Η εκπρόσωπος του Τραμπ, Καρολίν Λέβιτ, σημείωσε ότι ο Τραμπ έχει πει ότι «θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να αποκαταστήσει την ειρήνη και να ανοικοδομήσει την αμερικανική δύναμη και αποτροπή στην παγκόσμια σκηνή».
Ένας πρώην αξιωματούχος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ δήλωσε ότι υπάρχουν τρεις βασικές προτάσεις: το περίγραμμα του Κέλογκ, μία από τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και μία άλλη που προωθείται από τον Ρίτσαρντ Γκρενέλ, τον πρώην εκτελούντα χρέη επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Τραμπ.
Το σχέδιο του Κέλογκ, που συντάχθηκε μαζί με τον πρώην αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Φρεντ Φλίτζ και παρουσιάστηκε στον Τραμπ νωρίτερα φέτος, προβλέπει το πάγωμα των σημερινών γραμμών μάχης.
Ο Τραμπ θα στείλει περισσότερα αμερικανικά όπλα στο Κίεβο μόνο εάν συμφωνήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Παράλληλα, θα προειδοποιήσει τη Μόσχα ότι θα αυξήσει την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία εάν η Ρωσία απορρίψει τις διαπραγματεύσεις. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα μπει σε αναμονή.
Στην Ουκρανία θα προσφερθούν επίσης αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας, οι οποίες θα περιλαμβάνουν την ενίσχυση των προμηθειών όπλων μετά την επίτευξη συμφωνίας, σύμφωνα με την εν λόγω πρόταση.
Σε μια συνέντευξη που έδωσε τον Ιούνιο στο Times Radio, έναν βρετανικό ψηφιακό σταθμό, ο Σεμπάστιαν Γκόρκα, ένας από τους επερχόμενους αναπληρωτές συμβούλους εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, δήλωσε ότι ο Τραμπ του είχε πει ότι θα αναγκάσει τον Πούτιν σε συνομιλίες απειλώντας με πρωτοφανείς αποστολές όπλων στην Ουκρανία εάν ο Πούτιν αρνιόταν.
Ο Βανς, ο οποίος ως γερουσιαστής των ΗΠΑ έχει αντιταχθεί στη βοήθεια προς την Ουκρανία, διατύπωσε μια ξεχωριστή ιδέα τον Σεπτέμβριο.
Είπε ότι μια συμφωνία πιθανότατα θα περιλαμβάνει μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη στις υπάρχουσες γραμμές του μετώπου, η οποία θα είναι «βαριά οχυρωμένη» για να αποτρέψει περαιτέρω ρωσικές εισβολές.
Ο Γκρένελ, πρώην πρεσβευτής του Τραμπ στη Γερμανία, υποστήριξε τη δημιουργία «αυτόνομων ζωνών» στην ανατολική Ουκρανία κατά τη διάρκεια στρογγυλής τράπεζας του Bloomberg τον Ιούλιο, αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες. Τόνισε επίσης ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν είναι προς το συμφέρον της Αμερικής.
Ο ίδιος δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει θέση στη νέα κυβέρνηση, αν και εξακολουθεί να είναι ο άνθρωπος του Τραμπ σε ευρωπαϊκά θέματα, δήλωσε στο Reuters ανώτερος σύμβουλος του Τραμπ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Το πρόσωπο αυτό είπε ότι ο Γκρενέλ ήταν ένας από τους λίγους ανθρώπους που έδωσαν το παρών στην συνάντηση του Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι.
«Δεν υπάρχει ρεαλιστικό σχέδιο»
Το σχέδιο Kellogg, το οποίο εξαρτάται από την αύξηση της βοήθειας προς την Ουκρανία εάν ο Πούτιν δεν προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θα βρει αντίδραση στο Κογκρέσο, όπου ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους του Τραμπ αντιτίθενται σε πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο.
«Δεν νομίζω ότι κανείς έχει κάποιο ρεαλιστικό σχέδιο για να τερματιστεί ο πόλεμος», κατέληξε ο Ράμερ, πρώην αξιωματικός των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
