Εν μέσω διεθνών πιέσεων προς το Ισραήλ να μην προχωρήσει στην εξαγγελθείσα χερσαία στρατιωτική επιχείρηση στη Ράφα της Λωρίδας της Γάζας, και καθώς ο Μαχμούντ Αμπάς καλεί τη Χαμάς να συμφωνήσει τάχιστα στην απελευθέρωση των ομήρων για να γλιτώσει τον παλαιστινιακό λαό από μία νέα «Νάκμπα», στο φως ήλθε το περίγραμμα συνολικού σχεδίου ειρήνευσης που προωθούν Ηνωμένες Πολιτείες και αραβικά κράτη στη βάση της λύσης των δύο κρατών στη Μέση Ανατολή.
H στρατηγική της κυβέρνησης Μπάιντεν για τη μεταπολεμική Γάζα περιλαμβάνει σύνδεση της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας με την προοπτική ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους. Το ειρηνευτικό σχέδιο επεξεργάζονται οι ΗΠΑ από κοινού με την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και παλαιστινιακή αντιπροσωπεία. Όλες οι εμπλεκόμενες αραβικές χώρες, εκτός από τη Σαουδική Αραβία, διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ.
Συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αναγνώριση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, ανάληψη των ηνίων σε Γάζα και Δυτική Όχθη από μεταβατική παλαιστινιακή κυβέρνηση, εκκένωση πολλών, αν όχι όλων, των οικισμών εποίκων στη Δυτική Όχθη, εγγυήσεις ασφαλείας τόσο για το Ισραήλ, όσο και για τους Παλαιστινίους, πολιτικές μεταρρυθμίσεις και ανοικοδόμηση της Γάζας, είναι ο κορμός του υπό κατάρτιση σχεδίου, όπως αυτό παρατίθεται σε δημοσίευμα της Washington Post.
Αγγίζει «κόκκινες» γραμμές για το Ισραήλ (εβραϊκοί οικισμοί, Ανατολική Ιερουσαλήμ, έλεγχος ασφάλειας), πολλώ δε μάλλον για τη σύνθεση της παρούσας κυβέρνησης και τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος αντιτίθεται στην ίδρυση παλαιστινιακού κράτους και ουδεμία ένδειξη υπάρχει ότι μπορεί να μεταστραφεί η θέση του. «Εδώ είναι Ισραήλ και βρισκόμαστε στον απόηχο της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου. Όλες οι συζητήσεις για την ημέρα μετά τη Χαμάς θα διεξαχθούν την ημέρα μετά τη Χαμάς», ήταν το σχόλιο του εκπροσώπου του πρωθυπουργικού γραφείου. Κατά τον Αβί Χιμάν, «δεν είναι η ώρα να συζητήσουμε για δώρα στον παλαιστινιακό λαό· τώρα είναι η ώρα για τη νίκη, την απόλυτη νίκη κατά της Χαμάς».
Δημόσιες ανακοινώσεις εκ μέρους ΗΠΑ και αραβικών χωρών επί του σχεδίου συναρτώνται σε κάθε περίπτωση από το εάν επιτευχθεί εκεχειρία που θα επιτρέψει την απελευθέρωση των περισσότερων από 100 Ισραηλινών ομήρων που παραμένουν από την 7η Οκτωβρίου στα χέρια της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Το βλέμμα είναι στραμμένο στις συνομιλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Κάιρο, με Αμερικανούς και Άραβες αξιωματούχους να ελπίζουν σε μία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός πριν από την έναρξη του Ραμαζανιού, στις 10 Μαρτίου, ώστε να μην δυναμιτιστεί περαιτέρω το κλίμα στη Γάζα και τον αραβικό κόσμο και παράλληλα διά της απελευθέρωσης των ομήρων να «ανοίξει» διπλωματικός χώρος για την παρουσίαση ενός σχεδίου που εξ ορισμού βρίσκει αντίθετους τους ακροδεξιούς κυβερνητικούς εταίρους στο Ισραήλ και τον ίδιο τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Σύμφωνα με αξιωματούχους που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας στην Washington Post, οι ΗΠΑ και οι Άραβες εταίροι τους ελπίζουν ότι η παροχή συγκεκριμένων εγγυήσεων ασφαλείας και η προοπτική εξομάλυνσης με τη Σαουδική Αραβία θα μπορούσαν να πείσουν το Ισραήλ να συναινέσει.
Βασικό «αγκάθι» για την επίτευξη εκεχειρίας πραμένει πόσοι -και ποιοι- Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα ανταλλαγούν για κάθε έναν Ισραηλινό όμηρο που αφήνεται ελεύθερος. Στην τελευταία πρότασή της, που απορρίφθηκε από το Ισραήλ, η Χαμάς απαιτούσε την αποφυλάκιση χιλιάδων κρατουμένων, περιλαμβανομένων καταδικασθέντων σε ισόβια, καθώς και την άμεση απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα. Οι μεσολαβητές Αιγύπτου, Κατάρ και ΗΠΑ δίνουν μάχη με το χρόνο αναζητώντας ένα πλαίσιο συμβιβασμού, τη στιγμή που στους φόβους τους έχει προστεθεί μία επικείμενη ισραηλινή επίθεση στη Ράφα που θα μπορούσε να εκτροχιάσει όλες τις πρωτοβουλίες.
Μπροστά στο ενδεχόμενο επέκτασης των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Ράφα στα σύνορα με την Αίγυπτο, όπου έχουν καταφύγει πάνω από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιοι, περίπου το ήμισυ του πληθυσμού της Γάζας, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, έχει καλέσει δημόσια τη Χαμάς να συνάψει συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων το ταχύτερο δυνατόν. «Καλούμε το κίνημα Χαμάς να συνάψει γρήγορα τη συμφωνία για τους κρατουμένους για να γλιτώσει τον παλαιστινιακό λαό μας από άλλη μια καταστροφή, όχι λιγότερο επικίνδυνη από τη Νάκμπα του 1948».
Οι χώρες που μετέχουν στην κατάρτιση του ειρηνευτικού σχεδίου σκοπεύουν να συζητήσουν επί της πρότασης με ηγέτες της Ευρώπης και πέραν αυτής κατά τη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου, οι εργασίες της οποίες αρχίζουν σήμερα.
Δεκαετίες αποτυχημένων προσπαθειών για την επίτευξη λύσης στη βάση των δύο κρατών εγείρουν αμφιβολίες για τη δέσμευση των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε μια εκλογική χρονιά κατά την οποία ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς και η υποστήριξη προς το Ισραήλ έχουν γίνει μείζονα πολιτικά ζητήματα. Πολλοί θεωρούν ότι μόνο η αναγνώριση από τις ΗΠΑ ενός παλαιστινιακού κράτους στην αρχή της διαδικασίας, ακόμη και ενός κράτους του οποίου τα τελικά σύνορα και οι θεσμοί δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, θα μπορούσε να πείσει τον αραβικό κόσμο για τις προθέσεις τους. Ενώ οι Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η αναγνώριση σε κάποια μορφή βρίσκεται στον κατάλογο των δυνατοτήτων, οι σκεπτικιστές δεν βλέπουν να συμβαίνει κάποια στιγμή σύντομα.
