Του Γιώργου Φιντικάκη
Την εμφάνιση πολλών μικρών ή μεγαλύτερων μπλακ-άουτ μέσα στο καλοκαίρι φοβάται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας υπό τον Κ.Χατζηδάκη, που ξεκινά αποτύπωση της κατάστασης του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας το οποίο δουλεύει στα όριά του.
Έλλειμμα σε υλικά, όπως κολώνες, καλώδια, μετασχηματιστές, ασφάλειες, μετρητές, αλεξικέραυνα, οχήματα, ακόμη και ελλείψεις σε κράνη, γάντια, στολές, παράγοντες δηλαδή που αποτελούν συχνά αιτία θανατηφόρων ατυχημάτων, συνθέτουν την σημερινή εικόνα του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας, για την συντήρηση του οποίου υπάρχουν μόνο 2.142 τεχνίτες, επί συνόλου 6.500 ατόμων που απασχολεί ο ΔΕΔΔΗΕ.
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους, καθώς το διάστημα 2012-2018 οι επενδύσεις συντήρησης και ανάπτυξης του δικτύου μειώθηκαν στο μισό, και από 304 εκατ, έπεσαν στα 155 εκατ ευρώ πέρυσι. Στο ίδιο διάστημα ο μέσος χρόνος εξυπηρέτησης για απλές νέες συνδέσεις υπερδιπλασιάστηκε, από 16 ανέρχεται πλέον στις 34 ημέρες, ενώ μόνο μέσα σε μια χρονιά, το 2018, η μέση διάρκεια των διακοπών ρεύματος αυξήθηκε κατά... 21%.
Εκτός δηλαδή της συχνότητας των βλαβών, έχουν αυξηθεί και οι χρόνοι αποκατάστασης, λόγω ελλείψεων σε υλικά, και σε τεχνίτες, πρόβλημα που μπορεί να συνδέεται και με κακή κατανομή στο προσωπικό. Από 1,5 ώρα που χρειαζόταν μέχρι πριν λίγα χρόνια για να αποκατασταθεί μια απλή βλάβη ρουτίνας, όπως σε ένα μετασχηματιστή, τώρα θέλει ένα...δίωρο ή και τρίωρο, όπως έδειξαν τα τελευταία τοπικά μπλακ-άουτ, τα οποία και πολλαπλασιάζονται.
Στις 25 Φεβρουαρίου είχαμε μπλακ-άουτ στα Χανιά, στις 21 Μαρτίου γενική διακοπή σε όλη την Κρήτη, στις 23 Ιουνίου πριν καν αρχίσουν οι καύσωνες, έπεσε το ρεύμα σε Σπάτα, Λούτσα, Νέα Μάκρη, Ν.Βουτζά, ενώ στις 4 Ιουλίου πολύωρο μπλακ-άουτ έπληξε μεγάλος μέρος της Ανατολικής Θεσσαλονίκης. Κοινός τόπος στα παραπάνω περιστατικά είναι τα βαθύτερα προβλήματα στη λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ -της θυγατρικής της ΔΕΗ στο δίκτυο διανομής- και ο αντίκτυπός τους στη συντήρηση και τη θωράκιση του συστήματος.
Παλαιές μονάδες
Το σύστημα δείχνει με κάθε ευκαιρία την γύμνια του, κάθε μικρός ή μεγαλύτερος καύσωνας δοκιμάζει τις αντοχές του, όπως και του πεπαλαιωμένου στόλου των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ. Ο κορμός των λιγνιτικών μονάδων εντάχθηκε στο στόλο της ΔΕΗ τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, είναι παλαιές, αντιοικονομικές και ρυπογόνες, καθώς η επιχείρηση έμεινε έξω από την μαζική τους ανανέωση και αντικατάσταση με νεότερες, που "καίνε" φυσικό αέριο, ενώ συνέχισε να κωφεύει όταν η Ευρώπη αποφάσισε την οριστική απομάκρυνση της ηλεκτροπαραγωγής από τον άνθρακα. Σαν αποτέλεσμα, και η πλειοψηφία των μονάδων της ΔΕΗ δεν είναι σήμερα σύγχρονες, αλλά και ένα μεγάλο μέρος των ζημιών που αυτή καταγράφει σε ημερήσια βάση και με γεωμετρική πρόοδο, προέρχεται από τις τιμές των ρύπων (CO2), δηλαδή από την εμμονή της στον λιγνίτη.
Ηλεκτρική καρέκλα
Η αναλυτική καταγραφή των παραπάνω αδυναμιών, τόσο στα δίκτυα, όσο και στις μονάδες, θα είναι το πρώτο που θα ζητήσει ο υπ. Ενέργειας από τον διάδοχο του Μ.Παναγιωτάκη, εκκρεμότητα που ελπίζεται να έχει επιλυθεί μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Οι πρώτες κρούσεις σε μάνατζερ της αγοράς έχουν αποβεί άκαρπες, καθώς ουδείς φάνηκε διατεθειμένος να καθίσει στην ηλεκτρική καρέκλα της ΔΕΗ. Το έργο του νέου μάνατζερ, όταν αυτός βρεθεί, θα είναι να βάλει μπροστά το λεγόμενο "σχέδιο σωτηρίας" της επιχείρησης, της μοναδικής ίσως διεθνώς που επιδιώκει να χάσει μερίδιο αγοράς, αφού η συμφωνία του 2015 με τους δανειστές προβλέπει συρρίκνωση του μεριδίου της από 75% σήμερα στο 49%, χωρίς ουσιαστικό αντάλλαγμα (μέσω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ), και προς την οποία οι καταναλωτές χρωστούν 2,7 δισ ή το 50% του ετησίου τζίρου της.
Πρώτο άτυπο crash test
Τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές αυτού του σχεδίου, που λέγεται ότι προβλέπει κατάργηση των υποχρεωτικών δημοπρασιών ΝΟΜΕ και την αντικατάστασή τους με ένα σχέδιο παραχώρησης τριών το πολύ "πακέτων" που θα περιλαμβάνουν λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες, προκειμένου αυτά να προσελκύσουν επενδυτικό ενδιαφέρον, πιθανώς να έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει αύριο στο συνέδριο του Economist ο Κ.Χατζηδάκης στους εκπροσώπους των δανειστών. Εκεί δεν αποκλείεται να έχει μαζί τους, το πρώτο άτυπο crash test, ωστόσο περισσότερες πτυχές της πολιτικής του θα γίνουν σαφείς κατά τις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή.
Το τελικό σε κάθε περίπτωση σχέδιο για την ΔΕΗ δεν πρόκειται να ανακοινωθεί παρά μόνο όταν αυτό συμφωνηθεί με τους δανειστές. Το πότε αυτό θα συμβεί, ουδείς το γνωρίζει, ωστόσο δεν αποκλείεται να περιλαμβάνει ακόμη πιο δραστικές λύσεις από τις παραπάνω, και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να αναμένεται προτού τοποθετηθεί νέος επικεφαλής στη ΔΕΗ.
Τα παραπάνω θα ξεδιπλωθούν το προσεχές διάστημα, ωστόσο χρειάζονται το χρόνο τους για να μπουν σε εφαρμογή. Προς το παρόν η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας, όπως επίσης οι διοικήσεις των εμπλεκομένων φορέων του χώρου, τρέμουν στην ιδέα του τι θα συμβεί στην επόμενη μεγάλη βλάβη ή αστοχία υλικού, πως θα αντιδράσει το ηλεκτρικό σύστημα μπροστά στον επόμενο μεγάλο παρατεταμένο καύσωνα, και ποια είναι τα πιθανά "plan b", αν και εφόσον αυτό, φτάσει στα όρια του.
Διαβάστε ακόμα:
- «Εκτός τόπου και χρόνου όσοι χαρακτήριζαν "πετράδια" τις μονάδες της ΔΕΗ»
