Οι μέτοχοι της Toshiba (6502 TOKYO) έχουν περάσει πολλά τα τελευταία χρόνια. Η εταιρεία τους, που κάποτε ήταν το καμάρι της ιαπωνικής βιομηχανίας, πρώτα εξευτελίστηκε και πλήρωσε μεγάλο πρόστιμο όταν αποκαλύφθηκε πως «μαγείρευε» τα λογιστικά της μεγέθη και υπερεκτιμούσε τα κέρδη. Ύστερα σχεδόν πτώχευσε όταν κατέγραψε ζημιές δισεκατομμυρίων δολαρίων Η.Π.Α. αποχωρώντας από τις δραστηριότητές της στον τομέα της κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων στις Η.Π.Α.
Τελικά, αφού το 2017 εξεδιώχθη από την κύρια αγορά του χρηματιστηρίου του Τόκυο λόγω της δεινής οικονομικής της κατάστασης και των αμφιβολιών για την ακρίβεια των λογιστικών της καταστάσεων, αναγκάστηκε να προχωρήσει σε μία πολύ μεγάλη αύξηση κεφαλαίου. Μέσω της αύξησης εισήλθαν στη μετοχική της σύνθεση μεγάλοι διεθνείς θεσμικοί επενδυτές, κάποιοι εκ των οποίων ανήκουν στην κατηγορία των ακτιβιστών. Πέρα από την αύξηση, στα πλαίσια της αναγκαστικής αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων της, πούλησε τον τομέα ιατρικών μηχανημάτων στην Canon και τον τομέα οικιακών συσκευών στην κινεζική Midea, και περίπου το 60% του πιο πολύτιμου κομματιού της, του τομέα κατασκευής μικροεπεξεργαστών, σε κοινοπραξία διεθνών επενδυτών.
Το 2018 η Toshiba αποφάσισε να προσλάβει ως διευθύνοντα σύμβουλο κάποιον που δεν είχε προηγούμενη σχέση με την εταιρεία, σαν μία ένδειξη της απόφασής της για ένα νέο ξεκίνημα. Ο Nobuaki Kurumatani, ήταν μέχρι τότε ο επικεφαλής των ιαπωνικών δραστηριοτήτων της γνωστής διεθνούς επενδυτικής εταιρείας CVC Capital Partners.
Κατά τη διάρκεια της μέχρι τώρα θητείας του τα πράγματα εξελίχθηκαν αρκετά καλά για την επιχείρηση, και στις αρχές του 2021 η μετοχή της επανήλθε στην κύρια αγορά του χρηματιστηρίου, σηματοδοτώντας την επιστροφή της από το περιθώριο. Όμως, οι σχέσεις του με τους μεγάλους μετόχους της εταιρείας, με την επενδυτική εταιρεία Effissimo Capital Management που κατέχει λίγο κάτω από το 10% των μετοχών και την Farallon Capital Management που κατέχει σχεδόν το 6%, δεν είναι καθόλου καλές.
Το φθινόπωρο του 2020 απέρριψε την πρόταση της Effissimo για συμμετοχή εκπροσώπων της στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας και ζήτησε από τους μετόχους να καταψηφίσουν την πρόταση, πράγμα που έγινε τελικά. Γρήγορα όμως κατηγορήθηκε πως κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας συνέβησαν διάφορα «παρατράγουδα» που αλλοίωσαν το αποτέλεσμα. Τελικά, πριν μερικές εβδομάδες φτάσαμε σε μία εξέλιξη μάλλον σπάνια, καθώς η γενική συνέλευση της εταιρείας αποφάσισε τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις καταγγελίες της Effissimo και επανεξέλεξε τον Kurumatani με οριακή πλειοψηφία.
Μέσα σε αυτό το πολύ αρνητικό για αυτόν κλίμα, ήρθε χθες η πρόταση του παλαιού εργοδότη του Kurumatani, δηλαδή της CVC. Η μεγάλη επενδυτική εταιρεία γνωστοποίησε στη διοίκηση της Toshiba πως προσφέρει το ποσό των 2,3 τρισεκατομμυρίων γιεν (αντιστοιχεί σε περίπου 21 δις δολάρια Η.Π.Α.) για να εξαγοράσει το σύνολο των μετοχών της εταιρείας και να την αποσύρει από το χρηματιστήριο. Η τιμή αυτή αντιστοιχεί σε περίπου 5.000 γιεν ανά μετοχή, περίπου 30% παραπάνω από το κλείσιμο της Τρίτης. Όπως ήταν φυσικό, στη συνεδρίαση της Τετάρτης η τιμή της μετοχής αντέδρασε πολύ θετικά και ανέβηκε κατά 18%, το ανώτερο δυνατόν σύμφωνα με τους κανόνες του ιαπωνικού χρηματιστηρίου, κλείνοντας στο ψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5 ετών, στα 4.530 γιεν.
Κατά πάσα πιθανότητα η άνοδος θα συνεχιστεί και στη συνεδρίαση της Πέμπτης και η μετοχή θα πλησιάσει την τιμή της προσφοράς. Το μεγάλο ερώτημα είναι το τι θα γίνει από δω και πέρα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις χρηματιστηριακών αναλυτών, η μετοχή της Toshiba θεωρείται υποτιμημένη ακόμα και στα επίπεδα της προσφοράς της CVC. Μία πολύ αισιόδοξη εκτίμηση, με βάση στοιχεία της Refinitiv, υποστηρίζει πως αν υπολογίσουμε πόσο αξίζει κάθε τομέας της εταιρείας, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις αποτιμήσεις ομοειδών επιχειρήσεων, καταλήγουμε σε μία αξία περίπου 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το σύνολο της εταιρείας. Αυτή η τελευταία εκτίμηση βασίζεται σε σχεδόν ιδανικές παραδοχές, όμως δείχνει πως δεν πρέπει να θεωρηθεί καθόλου βέβαιη η αποδοχή αυτής της πρότασης από τους μεγάλους μετόχους της εταιρείας, όπως η Effissimo και η Farallon αλλά και η Blackrock, η οποία πρόσφατα γνωστοποίησε πως κατέχει λίγο πάνω από το 5% των μετοχών της Toshiba.
Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την εμφάνιση και άλλης προσφοράς, με μεγαλύτερο τίμημα, ή την υποβολή και άλλων προτάσεων με στόχο την άνοδο της τιμής της μετοχής, με πιο πιθανή από αυτές το «σπάσιμο» της εταιρείας σε κομμάτια, για να αναδειχθεί η αξία των επί μέρους τομέων της, όπως αυτών της κατασκευής σκληρών δίσκων για υπολογιστές, ανελκυστήρων, ρομπότ, ραντάρ, σιδηροδρομικού υλικού και άλλων λιγότερο σημαντικών.
Για να μην παίρνουμε φόρα, η ιαπωνική οικονομία δεν είναι και τόσο ανοικτή, και είναι πολύ πιθανόν να εκδηλωθούν σημαντικές αντιδράσεις στην προοπτική απώλειας του ελέγχου μίας τόσο μεγάλης εταιρείας. Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε πως η κατάσταση παρακολουθείται στενά, καθώς η Toshiba συμμετέχει σε κατασκευή πολλών έργων υποδομής.
Ανεξάρτητα όμως από τα εμπόδια που μπορεί να φέρει η κυβέρνηση, η οποία διαθέτει και το απαραίτητο νομικό οπλοστάσιο, είναι γεγονός πως η παρέμβαση της CVC μπορεί να σταθεί αφορμή για να ασχοληθούν περισσότεροι επενδυτές με την Toshiba και να οδηγήσουν την μετοχή πιο ψηλά.
Η μάχη που ξεκινά για τον έλεγχο της εταιρείας μάλλον θα ωφελήσει τους μετόχους. Αν η εξαγορά δεν αντιμετωπίσει πολιτικά εμπόδια, δύσκολα θα γίνει στην προτεινόμενη τιμή, καθώς οι μεγάλοι μέτοχοι θα απαιτήσουν κάτι περισσότερο. Αν η κυβέρνηση δείξει πως η εξαγορά δεν «εγκρίνεται», ο διευθύνων σύμβουλος θα πρέπει να βρει γρήγορα τρόπο να ανεβάσει την τιμή της μετοχής, αλλιώς σύντομα θα το κάνει κάποιος άλλος. Όπως και να έχουν τα πράγματα, φαίνεται πως οι πολύπαθοι μέτοχοι της Toshiba επιτέλους θα χαμογελάσουν.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.