Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αφού γλύτωσε την ύφεση στο τέλος του 2018, η ατμομηχανή της Ευρώπης δείχνει να ξεμένει ξανά από καύσιμα εξαιτίας του εμπορικού πολέμου, της εγχώριας επιβράδυνσης της καταναλωτικής δαπάνης και της ρυθμιστικής σύγχυσης που επικρατεί στις αυτοκινητοβιομηχανίες. Η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας ρίχνει τον πήχη για τη μεγέθυνση του ΑΕΠ της χώρας στο 0,6% το 2019 και στο 1,2% το 2020, αποδεικνύοντας ότι το πλήγμα στη μεταποιητική παραγωγή είναι μεγαλύτερο του αναμενόμενου.
Πρόκειται για απότομη επιβράδυνση της γερμανικής οικονομίας από το 1,5% του 2018, ενώ σημειώνεται ότι η Bundesbank προέβλεπε τον περασμένο Δεκέμβριο τόσο για το 2019 όσο και για το 2020 ανάπτυξη της τάξης του 1,6%. Ο Απρίλιος ήταν ένας πολύ κακός μήνας για τη γερμανική οικονομία καθιστώντας προσωρινή την ήπια τόνωση της δραστηριότητας στο πρώτο τρίμηνο του έτους.
Οι Γερμανοί βλέπουν ξαφνικά τις εξαγωγές να υποχωρούν 3,7% μέσα σε ένα μήνα, τη βιομηχανική παραγωγή να συρρικνώνεται κατά 1,9% - που είναι η μεγαλύτερη πτώση σε διάστημα 2 ετών – και τη μεταποιητική παραγωγή να περιορίζεται σε ποσοστό 2,5%.
Τα χειρότερα, μάλιστα, για τη Γερμανία είναι μπροστά μας. Και δεν χρειάζεται να επιβληθούν δασμοί σε ευρωπαϊκά προϊόντα από τις ΗΠΑ, αφού και μόνο η επιβολή δασμών κατά του Μεξικού θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες που είτε διαθέτουν εργοστάσια στη χώρα, είτε σημαντικούς προμηθευτές για τις γραμμές παραγωγής των ΗΠΑ.
Τα πράγματα, λοιπόν, δεν εξελίσσονται όπως τα είχε προβλέψει ο Μάριο Ντράγκι αφού έχουν έρθει τα πάνω κάτω στις διεθνείς αγορές και πλέον η ΕΚΤ ετοιμάζεται – όσο και αν δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση – για ένα νέο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης, το γνωστό QE, μέσω του οποίου τύπωσε 2,6 τρισ. ευρώ τα τελευταία τέσσερα σχεδόν χρόνια.
Πληροφορίες του liberal.gr από τη Φρανκφούρτη αναφέρουν ότι το διοικητικό συμβούλιο της Πέμπτης στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας ήταν πολύ σημαντικό καθώς για πρώτη φορά αναφέρθηκε το ενδεχόμενο εκ νέου χρήσης του «μπαζούκα» της ΕΚΤ. Παρ'' όλα αυτά, οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι ως προς τον χρονικό ορίζοντα αναβίωσης του QE.
Ο Ντράγκι δεν μάσησε τα λόγια του στην προχθεσινή συνέντευξη τύπου στο Βίλνιους. Οι συνθήκες είναι καλύτερες από το 2012 όταν ειπώθηκε το «whatever it takes» αλλά πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα γιατί και σήμερα η κατάσταση δεν είναι φυσιολογική, είπε ο Ιταλός, προσθέτοντας ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να προσαρμόσει τα εργαλεία που διαθέτει για να τονώσει την οικονομία.
Ξεκαθάρισε, μάλιστα, ότι τα TLTRO, τα διετή δάνεια μηδενικού επιτοκίου που δίνει στις τράπεζες για να τα ρίξουν στην πραγματική οικονομία, δεν θεωρούνται εργαλεία νομισματικής πολιτικής – όπως το QE – αλλά μέτρο στήριξης. Επιπλέον, ο Ντράγκι ενώ απέκλεισε στην ουσία την αύξηση των επιτοκίων έως το καλοκαίρι του 2020, ουσιαστικά έκλεισε την πόρτα και στη μείωση των επιτοκίων σε αρνητικό έδαφος, τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο που θα είναι ο ίδιος επικεφαλής.
Επομένως, ποιο μέτρο μένει – ακόμη και μέσω της εις άτοπον απαγωγής - για να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα; Το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που έληξε επισήμως την 31η Δεκεμβρίου του 2018. Σύμφωνα μάλιστα με τον «Super Mario» υπάρχουν ακόμη πολλά ομόλογα που είναι επιλέξιμα για να τα αγοράσει η ΕΚΤ και ταυτόχρονα έχουν ξεπεραστεί οι όποιες ενστάσεις για τη νομιμότητα του προγράμματος. Άρα η πόρτα είναι ανοιχτή και τα σκυλιά δεμένα…
Ενώ η κούρσα της διαδοχής του Ντράγκι βρίσκεται σε εξέλιξη, ο επόμενος διοικητής δεν θα έχει πάρα πολλές επιλογές καθώς θα αναλάβει έναν οργανισμό που ετοιμάζεται να ρίξει φθηνό χρήμα στην αγορά για να προλάβει μια νέα κρίση. Όπως άλλωστε, τόνισε με νόημα ο Ντράγκι σε ερώτηση για το αν ο επόμενος θα έχει το σθένος να πει ξανά ένα «whatever it takes», το διοικητικό συμβούλιο είναι αυτό που αποφασίζει και όχι ο διοικητής. Αυτό που θα πρέπει να προβληματίζει την Ελλάδα είναι αν θα είμαστε σε θέση να προλάβουμε αυτή τη φορά το τρένο και να μη χάσουμε τη... βροχή ρευστότητας.
