Με θετικές τάσεις σε όλα τα επίπεδα ολοκλήρωσε το 2020 η Τράπεζα Πειραιώς δείχνοντας ανθεκτικότητα στην πανδημία, καθώς παρουσίασε κέρδη προ φόρων 312 εκατ. ευρώ ενώ πέτυχε μείωση λειτουργικών της εξόδων κατά 7% ετησίως σε συγκρίσιμη βάση.
Ειδικότερα, κατά το σύνολο του έτους η τράπεζα κατέγραψε:
- Καθαρά έσοδα τόκων +4% ετησίως στα €1.486 εκατ. υποστηριζόμενα από το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης και τα €6,3 δισ. νέα δάνεια (άνοδος 62% σε ετήσια βάση)
- Σταθερά καθαρά έσοδα προμηθειών σε ετήσια βάση, στα €317 εκατ. ή 0,5% επί του ενεργητικού παρά το αντίξοο εξωτερικό περιβάλλον
- Περίπου 95% των συνολικών εσόδων προέρχεται από βασικές τραπεζικές πηγές εσόδων
- Λειτουργικά έξοδα στα €891 εκατ. μειωμένα κατά 7% ετησίως σε συγκρίσιμη βάση
- Η πρόοδος στη λειτουργική αποτελεσματικότητα αποτυπώνεται στο δείκτη κόστους προς έσοδα, ο οποίος διαμορφώνεται στο 47%, σε σχέση με 53% το προηγούμενο έτος
- Περίπου 1.200 εργαζόμενοι υπέβαλαν αίτηση στο πρόγραμμα αποχώρησης στα τέλη του 2020, διασφαλίζοντας την εξοικονόμηση περίπου €45 εκατ. ετησίως
- Κέρδη προ φόρων €312 εκατ. το 2020 προσαρμοσμένα για τα έξοδα αναδιοργάνωσης προσωπικού και έκτακτες προβλέψεις
- Περίπου €695 εκατ. προβλέψεις για τις COVID-19 ζημίες και άλλες προβλέψεις στο πλαίσιο του νέου πλάνου για μείωση των NPEs
- Αποτελέσματα προ φόρων ζημιογόνα κατά €530 εκατ.
- Δείκτης συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας 15,8% έναντι τρέχουσας εποπτικής απαίτησης 11,25%
- Δείκτης CET1 13,8% έναντι τρέχουσας εποπτικής απαίτησης 6,33%
- Δείκτης κάλυψης ρευστότητας 175%, δείκτης δανείων μετά από προβλέψεις προς καταθέσεις 77%
- Οργανική μείωση NPEs €2 δισ. ή 8% εν μέσω της κρίσης του COVID-19
- Ικανοποιητικές εκροές παρά την αναστολή διεξαγωγής πλειστηριασμών
- 35% pro forma δείκτης NPE από 49% το 2019 λαμβάνοντας υπόψη τις τιτλοποιήσεις Phoenix & Vega ύψους €7 δισ., για τις οποίες έχουν ήδη υπογραφεί δεσμευτικές συμφωνίες και για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα παροχής εγγυήσεων «Ηρακλής», υπό την αίρεση λήψης των απαιτούμενων εταιρικών και κανονιστικών εγκρίσεων
Κύρια Σημεία Αποτελεσμάτων 2020
Τα καθαρά έσοδα από τόκους το οικονομικό έτος 2020 ανήλθαν σε €1.486 εκατ., + 4% σε ετήσια βάση. Το κόστος χρηματοδότησης (δηλ. έξοδα τόκων) ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτικό -19% σε ετήσια βάση, λόγω της σημαντικής συγκράτησης του κόστους καταθέσεων και της χρήσης ρευστότητας από τις δημοπρασίες TLTRO III της EKT, τα οποία απορρόφησαν το αυξημένο κόστος που σχετίζεται με τους τόκους των ομολόγων Tier 2, ενώ τα €3,9 δισ. και €6,3 δισ. από νέα δάνεια που εκταμιεύθηκαν το 2019 και το 2020 αντίστοιχα και οι αυξημένες τοποθετήσεις σε χρεόγραφα σταθερού εισοδήματος, συνέβαλαν στην αύξηση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων. Το Καθαρό Επιτοκιακό Περιθώριο το 2020 διαμορφώθηκε στο 2,2% σε σύγκριση με το 2,3% το 2019, παρά τη σημαντική αύξηση του ενεργητικού του Ομίλου.
Τα καθαρά έσοδα από προμήθειες κατά το οικονομικό έτος 2020 ανήλθαν σε €317 εκατ., σταθερά σε ετήσια βάση, μια ανθεκτική απόδοση, δεδομένου των περιορισμών στην οικονομική δραστηριότητα εξαιτίας της πανδημίας Covid-19 κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους. Κύριοι συντελεστές στην ανθεκτικότητα αυτή ήταν η παραγωγή νέων δανείων, τα έσοδα από ασφαλιστικά και επενδυτικά προϊόντα, καθώς και η επενδυτική και συμβουλευτική τραπεζική. Το περιθώριο των καθαρών εσόδων από προμήθειες διαμορφώθηκε στο επίπεδο του 0,5% σταθερό σε σύγκριση με το 2019.
Τα λειτουργικά έξοδα κατά το 2020 έφτασαν τα €891 εκατ., -7% σε ετήσια συγκρίσιμη βάση. Συμπεριλαμβανομένων έκτακτων εξόδων και της αμοιβής του NPE servicer, τα συνολικά λειτουργικά έξοδα αυξήθηκαν κατά 7% στα €1.084 εκατ. Ο λόγος κόστους προς έσοδα σε συγκρίσιμη βάση διαμορφώθηκε στο 47% έναντι 53% το 2019. Το κόστος προσωπικού σε συγκρίσιμη βάση μειώθηκε κατά 10% σε ετήσια βάση, καθώς η Τράπεζα αποκομίζει τα οφέλη από την απόσχιση της πλατφόρμας διαχείρισης NPEs και το πρόγραμμα αποχώρησης του 2019. Τα γενικά και διοικητικά έξοδα (συμπεριλαμβανομένων και των κερδών από την πώληση ακινήτων) αυξήθηκαν κατά 3% σε ετήσια βάση στα €399 εκατ., καθώς τα έξοδα που σχετίζονται με τον NPE servicer λογίστηκαν για όλο το 2020 σε αντίθεση με το 2019 που είχαν λογιστεί μόνο για 3,5 μήνες.
Τα έσοδα προ προβλέψεων σε συγκρίσιμη βάση έφτασαν τα €1.001 εκατ. το 2020 σε σύγκριση με €860 εκατ. το 2019, αύξηση 16% σε ετήσια βάση. Επιπλέον, το έσοδα από τόκους και προμήθειες μείον τα επαναλαμβανόμενα λειτουργικά έξοδα το 2020 ανήλθαν στα €865 εκατ., 12% υψηλότερα σε ετήσια βάση, αποδεικνύοντας την ισχύ του βασικού franchise της Τράπεζας.
Οι προβλέψεις δανείων για το 2020 ανήλθαν σε €1.104 εκατ. από €710 εκατ. κατά τη διάρκεια του 2019. Οι εφάπαξ απομειώσεις που οφείλονται στην πανδημία Covid-19 και άλλες απομειώσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την προετοιμασία της εκκαθάρισης του ισολογισμού από NPEs ανήλθαν σε €695 εκατ. Το έξοδο προβλέψεων ως ποσοστό των δανείων μετά από προβλέψεις ανήλθε σε 1,5% έναντι 1,7% το 2019. Επιπλέον, ο Όμιλος για να αποτυπώσει την αβεβαιότητα που προήλθε από την πανδημία Covid-19 αύξησε τα δάνεια Stage 2 κατά €0,8 δισ. το 4ο τρίμηνο του 2020.
Οι απώλειες προ φόρων το 2020 ανήλθαν σε €530 εκατ. σε σύγκριση με κέρδη €389 εκατ. το 2019. Λαμβάνοντας υπόψη το εφάπαξ κόστος αναδιάρθρωσης και τις απομειώσεις που σχετίζονται με το Covid-19 και την προετοιμασία εκκαθάρισης NPEs, ο Όμιλος θα είχε επαναλαμβανόμενα κέρδη προ φόρων της τάξης των €312 εκατ. σε σχέση με €74 εκατ. το 2019. Τα καθαρά αποτελέσματα του Ομίλου διαμορφώθηκαν σε ζημία €668 εκατ., σε σύγκριση με τα καθαρά κέρδη των €276 εκατ. το 2019. Ο φόρος της χρήσης 2020 ανήλθε στα €128 εκατ. κυρίως ως αποτέλεσμα της αναγνώρισης φόρου που σχετίζεται με τις τιτλοποιήσεις Phoenix & Vega.
Βασικά Στοιχεία Ισολογισμού: Βελτιωμένα Μεγέθη
Αύξηση καταθέσεων ιδιωτικού τομέα +10% ετησίως με χαμηλότερο κόστος
Οι καταθέσεις πελατών ανήλθαν σε €49,6 δισ. στο τέλος Δεκεμβρίου 2020, με αύξηση 5% σε ετήσια βάση. Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν κατά €5 δισ. το 2020, με βελτίωση σε όλες τις κατηγορίες πελατών. Το κόστος καταθέσεων συνέχισε να μειώνεται και διαμορφώθηκε στις 12 μονάδες βάσης το 4ο τρίμηνο του 2020 έναντι 15 μονάδων βάσης το 3ο τρίμηνο του 2020 και 33 μονάδων βάσης το 4ο τρίμηνο του 2019. Η σημαντική βελτίωση της ρευστότητας έχει καταστήσει τον Όμιλο περισσότερο επικεντρωμένο στη διαχείριση του κόστους τα τελευταία τρίμηνα, στην προσπάθειά του να επιτύχει ισορροπία μεταξύ προσέλκυσης καταθέσεων και μείωσης των επιτοκιακών εξόδων.
Ισχυρό προφίλ ρευστότητας και χρηματοδότησης
Η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα αυξήθηκε σε €11 δισ. τον Δεκέμβριο του 2020 από €0,4 δισ. τον Δεκέμβριο 2019, μέσω της αξιοποίησης της χρηματοδότησης των πράξεων στοχευμένης μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ (TLTRO III). Η χρήση της διατραπεζικής αγοράς repo ήταν €0,1 δισ. στα τέλη Δεκεμβρίου 2020. Η Τράπεζα Πειραιώς βελτίωσε περαιτέρω το δείκτη κάλυψης ρευστότητας (LCR) στο επίπεδο του 175% στα τέλη Δεκεμβρίου 2020. Ο δείκτης καθαρών δανείων προς τις καταθέσεις του Ομίλου βελτιώθηκε περαιτέρω στο 77% έναντι 79% τον προηγούμενο χρόνο.
Τα εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν 6% σε ετήσια βάση
Τα δάνεια προ προβλέψεων και απομειώσεων ανήλθαν σε €49,5 δισ. στο τέλος Δεκεμβρίου 2020, ενώ τα καθαρά δάνεια ανήλθαν σε €39,6 δισ. Το χαρτοφυλάκιο των εγχώριων εξυπηρετούμενων δανείων της Τράπεζας αυξήθηκε κατά €1,5 δισ. το 2020, με τον δανεισμό προς τις επιχειρήσεις να οδηγεί την τάση. Οι εκταμιεύσεις νέων δανείων ανήλθαν σε €6,3 δισ. το 2020, από €3,9 δισ. το 2019. Η αξιοποίηση των κρατικών προγραμμάτων στήριξης πελατών ανήλθε σε €1,7 δισ., καθώς ο Όμιλος συμμετείχε ενεργά στην υλοποίηση προγραμμάτων χρηματοδότησης εκ μέρους του ελληνικού κράτους μέσω της παροχής εγγυήσεων και με επιδοτήσεις επιτοκίου. Στο πλαίσιο του υποπρογράμματος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας «Ταμείο Εγγυήσεων για το Covid-19» με στόχο τη διευκόλυνση των ΜΜΕ και των εταιρειών με κεφάλαιο κίνησης, ποσό της τάξης του €1,6 δισ. διατέθηκε στη Τράπεζα Πειραιώς. Παράλληλα, στο πρόγραμμα που χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης με 2ετή επιδότηση επιτοκίου για νέα χρηματοδότηση σε μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία, η Τράπεζα συμμετείχε για ποσό €0,6 δισ. Επιπλέον, το πρόγραμμα «Γέφυρα» που χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών για την υποστήριξη δανειοληπτών στεγαστικών δανείων έχει λάβει συνολικά περίπου 160 χιλιάδες αιτήσεις και έχει εισέλθει στη φάση υλοποίησης. Οι συγκεκριμένες αιτήσεις μέσω της Τράπεζας Πειραιώς ανέρχονται σε περίπου 40 χιλιάδες που αντιστοιχούν σε υπόλοιπα €1,2-1,4 δισ. που αναμένεται να υλοποιηθούν.
Δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας σε ικανοποιητικό επίπεδο
Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Common Equity Tier 1 (CET1) του Ομίλου στις 31 Δεκεμβρίου 2020 διαμορφώθηκε στο 13,8%, ενώ ο συνολικός δείκτης κεφαλαίου διαμορφώθηκε στο 15,8%, βελτιωμένος κατά 23 μονάδες βάσης το 2020 και υψηλότερα από τις συνολικές κεφαλαιακές απαιτήσεις, οι οποίες, μετά την ευελιξία που δόθηκε από τον επόπτη λόγω του Covid-19, διαμορφώνονται τώρα στο 11,25%. Ο δείκτης CET1 και ο συνολικός δείκτης κεφαλαίου με πλήρη εφαρμογή της Βασιλείας ΙΙΙ διαμορφώθηκαν σε 11,3% και 13,4% αντίστοιχα. Η κεφαλαιακή θέση του Ομίλου θα ενισχυθεί περαιτέρω με πρόσθετες κεφαλαιακές ενέργειες που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, συνολικού ύψους περίπου €2,6 δισ.
Συνεχίζεται η μείωση του αποθέματος NPEs
Τα NPEs διαμορφώθηκαν στα €22,5 δισ. στο τέλος Δεκεμβρίου 2020 έναντι €24,5 δισ. στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Ο δείκτης κάλυψης NPE παρέμεινε σταθερός στο επίπεδο του 44%. Οι τιτλοποιήσεις Phoenix και Vega συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας €7 δισ., οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν στα μέσα του 2021, θα μειώσουν περαιτέρω το απόθεμα NPEs του Ομίλου, ενώ συγχρόνως βρίσκονται σε εξέλιξη πρόσθετες συναλλαγές, κάτι το οποίο επιτρέπει η βελτιωμένη πορεία των εποπτικών κεφαλαίων του Ομίλου. Οι εκροές NPEs παρέμειναν ισχυρές κατά τη διάρκεια του 2020, παρά το γεγονός ότι οι δημοπρασίες είχαν ανασταλεί για το μεγαλύτερο μέρος του έτους. Από την άλλη πλευρά, οι εισροές αυξήθηκαν κατά το 4ο τρίμηνο του 2020 λόγω της πρώτης ομάδας ωρίμανσης εκθέσεων σε μορατόρια. Κατά τη διάρκεια του 4ου τριμήνου του 2020 έληξαν μορατόρια ύψους €3,3 δισ., μειώνοντας τα ενεργά μορατόρια σε περίπου €1 δισ. στο τέλος Δεκεμβρίου 2020.
Εταιρικός μετασχηματισμός
Ο εταιρικός μετασχηματισμός της Τράπεζας Πειραιώς ολοκληρώθηκε με ημερομηνία ισολογισμού της απόσχισης την 30.12.2020. Η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της 10ης Δεκεμβρίου 2020 ενέκρινε την απόσχιση και το καταστατικό της νέας εταιρείας χρηματοδοτικών συμμετοχών, καθώς και της νέας εταιρικής οντότητας, η οποία είναι αυτή που έχει την άδεια τραπεζικών εργασιών.
