Το λεγόμενο κίνημα της πετσέτας έφερε στην επιφάνεια ένα πρόβλημα που όλοι οι πολίτες έχουν αντιμετωπίσει και είναι αποτέλεσμα της ασυδοσίας των ιδιωτικών συμφερόντων που έχουν συνηθίσει ατιμώρητα και με εμφανή ανοχή από τις Αρχές να καπηλεύονται προς ίδιο όφελος Δημόσιο Χώρο.
Όμως αυτό αποτελεί μια παρωνυχίδα του μεγάλου προβλήματος που είναι ο σεβασμός του Δημόσιου Χώρου. Ένα κεφάλαιο που οι επιδόσεις στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά χαμηλές και αυτό δεν αφορά το κράτος, τους θεσμούς, τα συμφέροντα μόνο, αλλά όλους τους πολίτες.
Πριν τέσσερις δεκαετίες ο αείμνηστος οραματιστής Α. Τρίτσης ήταν αυτός που έδωσε πρώτος μάχη για την ελεύθερη πρόσβαση στον αιγιαλό, ξηλώνοντας με μια μικρή ομάδα Κεφαλλονιτών το συρματόπλεγμα τουριστικού συγκροτήματος που εμπόδιζε την πρόσβαση σε μια από τις πιο γνωστές παραλίες του Αργοστολίου. Όμως ο Α. Τρίτσης ήταν ένας και μόνος και έφυγε δυστυχώς νωρίς.
Σε ποια χώρα της Ευρώπης πιθανόν και του κόσμου, είναι ατιμώρητη η κουλτούρα βιασμού του Δημόσιου Χώρου, εκτός της Ελλάδας; Μάλλον, σε καμιά.
Η ελευθερία με την οποία ο κάθε πολίτης θεωρεί κεκτημένο δικαίωμα τον βιασμό του Δημόσιου Χώρου, υπάρχει σχεδόν μόνο στην Ελλάδα στον βαθμό που έχει γίνει κυρίαρχη κουλτούρα.
Κοιτάξτε τους τοίχους ενός δημόσιου κτιρίου. Ακόμη και εμβληματικών κτιρίων στο κέντρο της Αθήνας όπως το Πανεπιστήμιο, η Ακαδημία, η Βιβλιοθήκη. Με την ευκολία που θα είχε κάποιος να μουτζουρώσει το σημειωματάριο του έτσι ακριβώς όποιος θέλει παίρνει ένα σπρέι και γράφει το σύνθημα για την ομάδα του, για την κοπέλα του για τον απεργό πείνας… Με την ίδια ευκολία οι κακοποιητικές μουτζούρες εμφανίζονται σε κάθε τοίχο σε κάθε κτίριο σε κάθε γωνιά της Αθήνας.
Τα μικρά πάρκα, τα παρτέρια στα πεζοδρόμια γύρω από τους κορμούς των ελαχίστων δέντρων στην Αθήνα και σε όλες τις ελληνικές πόλεις (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) μετατρέπονται σε εικόνα νεκρής φύσης με ξερόχορτα στολισμένα με κάθε λογής σκουπίδια που αφήνει με άνεση ο κάθε περαστικός και αρωματισμένα από τις ακαθαρσίες των τετράποδων φίλων μας.
Τα πεζοδρόμια όταν δεν καταλαμβάνονται παράνομα από τραπεζοκαθίσματα αποτελούν συνήθως ένα εύκολο δωρεάν πάρκινγκ για εκείνον που θέλει να πεταχθεί να ψωνίσει, να αγοράσει τον καφέ του ή απλώς να βολέψει το αυτοκίνητο του ελλείψει χώρου στάθμευσης στο σπίτι του.
Με την ίδια ευκολία ο καθένας θα αφήσει τα σκουπίδια του σε έναν γεμάτο ήδη κάδο αδιαφορώντας για το γεγονός ότι την επομένη θα δει τα σκουπίδια του σκορπισμένα στον δρόμο της γειτονιάς του. Στην ελληνική περιφέρεια εύκολα θα συναντήσεις μικρές χωματερές σε κάθε ρέμα έξω από τα χωριά όπου εναποθέτουν όλοι ότι μπάζο και σκουπίδι μπορείς να φανταστείς…
Το κίνημα της πετσέτας στράφηκε σωστά εναντίον της παράνομης υπερεκμετάλλευσης του αιγιαλού. Όμως πόσες άλλες κινητοποιήσεις πρέπει ακόμη να γίνουν για τις νόμιμες επιχειρήσεις που απλώς δεν φροντίζουν για την καθαριότητα και περιποίηση της παραλίας που τους έχει παραχωρηθεί. Πόσοι είναι εκείνοι που εκτός οργανωμένων πλαζ απολαμβάνουν το μπάνιο τους με την πετσέτα και την ομπρέλα τους όταν αποχωρούν αφήνουν «ενθύμιο» της παρουσίας τους αποτσίγαρα, πλαστικά ποτηράκια ντενεκεδάκια μπύρας, πάνες και ότι άλλο σκουπίδι που φυσικά καταλήγει στη θάλασσα;
Σε πόσα τουριστικά θέρετρα εκτός ίσως των Κυκλάδων, δεν βλέπεις την άναρχη δόμηση, τα τσιμεντένια κακόγουστα κτίσματα με τις αναμονές η τα μισοτελειωμένα καραγιαπί να χάσκουν σαν φαντάσματα. Με το κράτος να μην έχει τη διάθεση και τα εργαλεία να παρέμβει ώστε να μην επιτρέπεται στον καθένα με τα πανωσηκώματα, τις κακοτεχνίες και τις αυθαιρεσίες να βιάζει τον Δημόσιο Χώρο.
Μια βόλτα στο κέντρο της παλιάς αστικής Αθήνας, στην Πλ. Βικτωρίας στην Αριστοτέλους, στην Αχαρνών στη Λιοσίων και στα στενά τους αποκαλύπτει μια ακόμη εικόνα θλιβερή, όπου παλιά αρχοντικά που έχουν γλυτώσει από το τυφώνα της αντιπαροχής και από τη φθορά του χρόνου στέκονται ερειπωμένα κουφάρια. Χωρίς το Κράτος να δημιουργεί τα εργαλεία, ώστε οι ιδιοκτήτες τους να υποχρεωθούν να τα συντηρήσουν και να τα αναστηλώσουν. Και μετά γκρινιάζουμε για την υποβάθμιση των γειτονιών του Κέντρου…
Η απαρίθμηση αυτής της κουλτούρας κακοποίησης του Δημόσιου Χώρου θα ήταν ατέλειωτη. Απλώς να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι απλώς δεν είναι μόνο οι παράνομες ξαπλώστρες το πρόβλημα μας. Και ότι για την ανατροπή της κουλτούρας της κακοποίησης του Δημόσιου Χώρου οι ευθύνες της Πολιτείας είναι μεγάλες, αλλά είναι και δική μας προσωπική υπόθεση…
