Η ζήτηση για πετρέλαιο, άνθρακα και φυσικό αέριο αναμένεται να κορυφωθεί πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας, με το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στην παγκόσμια ενεργειακή προμήθεια να πέφτει στο 73% έως το έτος 2030, αφού «κόλλησε για δεκαετίες περίπου στο 80%», δήλωσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Η έκθεση του IEA, που συμβουλεύει τις βιομηχανικές χώρες, έρχεται σε αντίθεση με την άποψη της ομάδας παραγωγών πετρελαίου, του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών, που βλέπει τη ζήτηση πετρελαίου να αυξάνεται πολύ μετά το 2030 και ζητά τρισεκατομμύρια νέες επενδύσεις στον τομέα του πετρελαίου.
Στην ετήσια World Energy Outlook που κυκλοφόρησε την Τρίτη, ο IEA είπε ότι οι κορυφές στη ζήτηση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα είναι ορατές αυτή τη δεκαετία στο σενάριο που βασίζεται στις τρέχουσες πολιτικές των κυβερνήσεων.
«Η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια συμβαίνει παγκοσμίως και είναι ασταμάτητη. Δεν τίθεται θέμα “αν”, αλλά “πόσο σύντομα” – και όσο πιο γρήγορα τόσο το καλύτερο για όλους μας», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του διεθνούς οργανισμού Φατίχ Μπιρόλ.
«Οι κυβερνήσεις, οι εταιρείες και οι επενδυτές πρέπει να στηρίζουν τις μεταβάσεις στην καθαρή ενέργεια αντί να τις εμποδίζουν».
Υψηλή ζήτηση
Ωστόσο, ο ΔΟΕ είπε επίσης ότι όπως έχουν τα πράγματα, η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα πρόκειται να παραμείνει πολύ υψηλή για να διατηρήσει τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.
«Αυτό κινδυνεύει όχι μόνο να επιδεινώσει τις κλιματικές επιπτώσεις μετά από ένα χρόνο ρεκόρ ζέστης, αλλά και να υπονομεύσει την ασφάλεια του ενεργειακού συστήματος, το οποίο κατασκευάστηκε για έναν ψυχρότερο κόσμο με λιγότερο ακραία καιρικά φαινόμενα», ανέφερε ο οργανισμός.
Μέχρι το 2030, η IEA αναμένει ότι θα κυκλοφορούν σχεδόν 10 φορές περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στους δρόμους παγκοσμίως και ανέφερε ότι οι πολιτικές που υποστηρίζουν την καθαρή ενέργεια σε βασικές αγορές επηρεάζουν τη μελλοντική ζήτηση ορυκτών καυσίμων.
Ο ΔΟΕ αναμένει τώρα ότι το 50% των νέων ταξινομήσεων αυτοκινήτων στις ΗΠΑ θα είναι ηλεκτρικά το 2030, από 12% στις προοπτικές του πριν από δύο χρόνια, κυρίως ως αποτέλεσμα του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ.
Ο ρόλος της Κίνας
Ο ΔΟΕ βλέπει επίσης ότι ο ρόλος της Κίνας ως βασικής πηγής αύξησης της ζήτησης ενέργειας αλλάζει.
Ενώ η Κίνα την τελευταία δεκαετία αντιπροσώπευε σχεδόν τα δύο τρίτα της αύξησης της παγκόσμιας χρήσης πετρελαίου, η δυναμική πίσω από την οικονομική της ανάπτυξη υποχωρεί και η χώρα είναι μια «δύναμη για καθαρή ενέργεια», ανέφερε η έκθεση, προσθέτοντας περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο ΔΟΕ είπε ότι το κλειδί για μια ομαλή μετάβαση είναι η κλιμάκωση των επενδύσεων σε όλες τις πτυχές ενός συστήματος καθαρής ενέργειας, παρά σε ορυκτά καύσιμα.
Το COP28 πλησιάζει
Η έκθεση του ΔΟΕ έρχεται λίγες εβδομάδες πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή COP28 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Η Συμφωνία του Παρισιού, που επιτεύχθηκε στο COP21 στα τέλη του 2015, φαντάζει ακατόρθωτη, όπως έχουν τα πράγματα, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΟΕ.
Η συμφωνία ορόσημο στοχεύει να «περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη σε πολύ κάτω από τους 2, κατά προτίμηση στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα».
Η πρόκληση είναι τεράστια και τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επισημάνει προηγουμένως ότι ο 1,5 βαθμός Κελσίου θεωρείται ως το «ανώτατο όριο» όταν πρόκειται για την αποφυγή των χειρότερων συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.