Λίθιο: Το πρώτο βήμα των ΗΠΑ προς την ανεξαρτησία
SHUTTERSTOCK
SHUTTERSTOCK

Λίθιο: Το πρώτο βήμα των ΗΠΑ προς την ανεξαρτησία

Λίγους μήνες πριν την αποχώρηση του Τζο Μπάιντεν από τη θέση του, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έδωσε την πρώτη επί της δικής του θητείας άδεια λειτουργίας σε ορυχείο λιθίου στις ΗΠΑ.

Το πιθανότερο είναι πως αυτή η ομοσπονδιακή άδεια θα είναι και η τελευταία που θα καταφέρει να δώσει η κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου αλλά αυτό δεν αναιρεί τη σπουδαιότητα του γεγονότος. Όπως ανακοινώθηκε επίσημα από το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών οι αρμόδιες υπηρεσίες του έδωσαν την οριστική άδεια λειτουργίας για το ορυχείο λιθίου γνωστό ως «Rhyolite Ridge Lithium – Boron mining project», στην οροσειρά Silver Peak Range στα νότια της πολιτείας της Νεβάδα.

Για να δοθεί η τελική έγκριση χρειάστηκε να διασφαλισθεί η προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής, η ασφάλεια των υδάτινων πόρων και της πανίδας τους, ενώ ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε σε ένα σπάνιο είδος δημητριακών που ευδοκιμεί μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή. Στις διαβουλεύσεις έλαβαν ενεργό μέρος και οι εκπρόσωποι των διαφόρων φυλών των αυτόχθονων Αμερικανών της περιοχής. 

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου, το λίθιο που αναμένεται να παράγεται θα είναι αρκετό για την κατασκευή μπαταριών για περίπου 370.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα, για περίπου 26 χρόνια. Όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο του Businesswire, η λειτουργία του ορυχείου Rhyolite Ridge αναμένεται να τετραπλασιάσει την παραγωγή λιθίου μέσα στις ΗΠΑ, κάτι που ακούγεται εντυπωσιακό αλλά ταυτόχρονα δείχνει πως η τωρινή παραγωγή δεν είναι και τόσο μεγάλη σε διεθνές επίπεδο. Οι εργασίες κατασκευής αναμένεται να ξεκινήσουν στην αρχή του 2025 και η λειτουργία του ορυχείου μέσα στο 2028.

Κατά 100% ιδιοκτήτης του project Rhyolite Ridge Lithium – Boron είναι η αυστραλιανή εταιρεία Ioneer Ltd (INR SYDNEY, NASDAQ), η οποία έχει ήδη συμφωνήσει, αφού ικανοποιηθούν ορισμένοι όροι, να πουλήσει το 50% στη νοτιοαφρικανική εξορυκτική εταιρεία Sibanye Stillwater (SBSW NASDAQ, SSW JOHANNESBURG). Λογικά αυτό σχετίζεται με τις χρηματοδοτικές ανάγκες του project, στις οποίες έχει συμφωνήσει προκαταρκτικά να συμβάλλει και το αμερικανικό δημόσιο με ποσό που μπορεί να φτάσει και τα 700 εκατομμύρια δολάρια.

Όσο αφορά στους πελάτες που θα αγοράζουν το λίθιο, η Ioneer έχει συνάψει σχετικές συμφωνίες με την αμερικανική Ford (F NYSE) από το 2022, με μία κοινοπραξία των ιαπωνικών Toyota (7203 TOKYO) και Panasonic (6752 TOKYO) επίσης το 2022 και με την κορεατική EcoPro Innovation (086520 SEOUL) το 2021.

Όπως αναφέραμε παραπάνω, όταν λειτουργήσει το ορυχείο θα παράγει λίθιο αρκετό για την κατασκευή μπαταριών για περίπου 370.000 αυτοκίνητα. Είναι προφανές όμως πως αυτό δεν φτάνει σε καμία περίπτωση για την τροφοδότηση των αρκετών εκατομμυρίων ηλεκτρικών αυτοκινήτων που αναμένεται να κατασκευάζονται ετησίως στις ΗΠΑ μετά το 2030. Για να μπορέσουν οι ΗΠΑ να γίνουν αυτάρκεις στον τομέα του λιθίου θα χρειαστούν αρκετά άλλα ορυχεία όπως το Rhyolite Ridge.

Ενώ είναι γνωστό πως υπάρχουν πολύ μεγάλα κοιτάσματα λιθίου στη χώρα, δεν είναι γνωστό αν θα δούμε σύντομα κάποια από αυτά να γίνονται αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης. Σύμφωνα με το oilprice.com, ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα μεγάλων κοιτασμάτων λιθίου είναι αυτό που ανακαλύφθηκε στην πολιτεία του Άρκανσας. Σχετικές ανακοινώσεις έγιναν την 21η Οκτωβρίου από τη Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS) και το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος της πολιτείας.

Σύμφωνα με αυτές, ένας μεγάλος σχηματισμός που εκτείνεται κάτω από το έδαφος του Άρκανσας και των όμορων πολιτειών μπορεί να περιέχει από 5 έως 19 εκατομμύρια τόνους λιθίου, ποσότητα που ξεπερνά κατά 9 φορές τη συνολική παγκόσμια ζήτηση για λίθιο που προβλέπεται για το 2030. Ακόμα μεγαλύτερα κοιτάσματα έχουν εντοπιστεί σε άλλες περιοχές της χώρας, κοιτάσματα που εκτιμάται πως μπορεί να είναι μεγαλύτερα και από αυτά της Βολιβίας, η οποία θεωρείται πως έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο.

Αυτό όμως δεν λέει τίποτα από μόνο του. Το ερώτημα είναι, αν θα είναι εύκολο να δοθούν και άλλες άδειες όπως αυτή που δόθηκε την προηγούμενη εβδομάδα και, αν θα μπορέσουν να προχωρήσουν παρόμοια project, που έχουν αδειοδοτηθεί από προηγούμενες κυβερνήσεις. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σχέδιο της καναδικής Lithium Americas (LAC NYSE, TORONTO), η οποία έχει πάρει άδεια από τον πρόεδρο Τραμπ λίγες μέρες πριν αποχωρήσει από την προεδρία αλλά μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει να προχωρήσει ικανοποιητικά την κατασκευή του project Thacker Pass, στα βόρεια της πολιτείας της Νεβάδα. Οι εργασίες άρχισαν με πολύ αργό ρυθμό κάποια στιγμή το 2023, αφού η εταιρεία κέρδισε μία σειρά από μακροχρόνιες και πολύπλοκες δίκες ύστερα από προσφυγές κτηματιών της περιοχής, αυτόχθονων Αμερικανών και οργανώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος.

Μόλις προχθές όμως, το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ οριστικοποίησε την έκδοση ενός δανείου 2,26 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Lithium Americas. Αυτό το δάνειο, σε συνδυασμό με τη χρηματοδότηση ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων που έχει συμφωνήσει να παράσχει η αυτοκινητοβιομηχανία General Motors (GM NYSE), η οποία έχει συνάψει στρατηγική συνεργασία με την καναδική επιχείρηση για την ανάπτυξη του Thacker Pass, φαίνεται πως δίνει άμεση ώθηση στην προώθηση του project.

Όπως αναφέρεται στο σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, η Lithium Americas είναι πλέον έτοιμη να ξεκινήσει με ταχύ ρυθμό τις βασικές εργασίες, με σκοπό την λειτουργία του ορυχείου κάποια στιγμή προς το τέλος του 2027 ή τις αρχές του 2028. Η δυναμικότητά του είναι αρκετά μεγαλύτερη από αυτή του Rhyolite Ridge, καθώς μόνο στην πρώτη φάση λειτουργίας του ορυχείου αναμένεται να εξορύσσεται λίθιο ικανό για την κατασκευή μπαταριών για 800.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα ετησίως

Αν συνδυάσουμε τα νέα για τα δύο αυτά σχεδιαζόμενα ορυχεία, αντιλαμβανόμαστε πως κάποια στιγμή προς το 2028 θα δούμε μία σημαντικότατη αύξηση της παραγωγής λιθίου στις ΗΠΑ, η οποία να φθάνει τις 10, ίσως και τις 15 φορές πάνω από την τωρινή. Και πάλι, αυτό δεν φτάνει για την πλήρη κάλυψη των αναγκών που θα υπάρχουν το 2030 και μετά. Είναι όμως μία πολύ σημαντική αλλαγή, και αν λάβουμε υπόψη μας και την τεχνολογική πρόοδο που μπορεί να έχει επιτευχθεί μέχρι τότε, το παραγόμενο λίθιο μπορεί να αρκεί για την κατασκευή ακόμα περισσότερων μπαταριών.

Δεν ξέρουμε βέβαια ποια πολιτική θα ασκήσει στον τομέα ο νικητής ή η νικήτρια των εκλογών της επόμενης εβδομάδας για να πιθανολογήσουμε, αν οι εξελίξεις στον τομέα θα επιταχυνθούν. Φανταζόμαστε όμως πως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να δώσει και άλλες άδειες όπως αυτή που έδωσε στην Lithium Americas, παρά την απέχθειά του για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Υποθέτουμε, επίσης, πως η Κάμαλα Χάρις θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Λογικά, λοιπόν, σύντομα θα δούμε και άλλα παρόμοια σχέδια αν παίρνουν σάρκα και οστά στην αμερικανική βιομηχανία λιθίου.