Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε πριν από λίγο στους δημοσιογράφους στο ΡΙΚ, ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου, επιβεβαίωσε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τη χρηματοδότηση 25 εκατ. ανά έτος του κόστους των καταναλωτών από το Ταμείο Δημοπρασιών Ρύπων. Πρόκειται για μια πρόταση που είχε καταθέσει ο ίδιος ώστε να μην επιβαρυνθούν οι Κύπριοι καταναλωτές.
Ο κ. Παπαναστασίου σημείωσε ότι με γνώμονα τον οδικό χάρτη των αποφάσεων για τα συμφέροντα της χώρας, θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με την ελληνική πλευρά, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους όποιους άλλους ενδιαφερομένους. Η απόφαση περιλαμβάνει μία τροποποίηση στο υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, την οποία θα ενσωματώσει στις αποφάσεις της η ΡΑΕΚ τις επόμενες ημέρες. Να σημειωθεί ότι δεν έγινε σαφής αναφορά στη λήψη τελικής επενδυτικής απόφασης για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector, απόφαση που η ελλαδική πλευρά είχε ζητήσει να επισπευστεί.
Ειδικότερα, τροποποιείται η απόφαση της ΡΑΕΚ, ημερομηνίας 2/7/24, η οποία προβλέπει ότι η ανάκτηση δαπανών του φορέα υλοποίησης (Great Sea Interconnector) από τους καταναλωτές ηλεκτρισμού στην Κύπρο θα αρχίσει μετά την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης. Με τη σημερινή απόφαση, η ανάκτηση μέρους των δαπανών του φορέα υλοποίησης θα αρχίσει εντός του 2025 και θα συνεχιστεί μέχρι τον Δεκέμβριο του 2029. Το ποσό ανάκτησης καθορίστηκε στα 25 εκατ. τον χρόνο και θα προέρχονται από κρατικά κονδύλια και συγκεκριμένα από το σύστημα δημοπράτησης δικαιωμάτων ρύπων. Για την πρώτη δόση θα κατατεθεί στη Βουλή συμπληρωματικός προϋπολογισμός. Δεν θα επιβαρυνθούν άμεσα, κατά την 5ετία των κατασκευαστικών έργων, οι καταναλωτές. Αν η ολοκλήρωση της διασύνδεσης δεν γίνει μέσα στο 2029, η χρηματοδότηση του GSI θα διακοπεί και θα επαναρχίσει –με χρέωση των καταναλωτών- μετά τη λειτουργία του έργου. Αν οι δαπάνες του ΑΔΜΗΕ κατά την πενταετία 2025-29 είναι μεγαλύτερες των 125 εκατ. ευρώ (κάτι μάλλον βέβαιο) το υπόλοιπο θα καταβληθεί από τους καταναλωτές στη διάρκεια της λειτουργίας του καλωδίου.
Ο υπουργός Ενέργειας δεν έκανε καμία αναφορά στην παράταση της ισχύος του premium WACC (απόδοση κεφαλαίου-κέρδος) 8.3% για 17 χρόνια αντί για 12 που προβλέπει η υφιστάμενη απόφαση της ΡΑΕΚ. Αυτή η αλλαγή είχε συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών (και της ΡΑΕΚ) στις 2 Σεπτεμβρίου αλλά προφανώς δεν περιλήφθηκε, άγνωστο γιατί, στη σημερινή απόφαση του Υπουργικού.
Το έργο άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και διασυνδέει το εθνικό σύστημά της με τα διευρωπαϊκά συστήματα, διασφαλίζοντας της την ενεργειακή ασφάλεια. Η σημασία του έργου είναι μεγάλ, όχι μόνο για την κυπριακή πλευρά αλλά και για ολόκληρη την ΕΕ.
Νωρίτερα, το Liberal.gr έγραψε:
Απόφαση για το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου έλαβε πριν από λίγο το Υπουργικό Συμβούλιο στη Λευκωσία. Το Συμβόυλιο έδωσε το«πράσινο φως» στην πρόταση που κατέθεσε το Υπουργείο Ενέργειας για αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τη διασύνδεση των δύο πλευρών, Κύπρου – Κρήτης.
Επίσημη ανακοίνωση θα γίνει στις 6 μ.μ., στο Κυπριακό Προεδρικό Μέγαρο, στο οποίο θα προβεί σε δηλώσεις για την απόφαση ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου.
Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης θα μεταβεί στη συνάντηση της Πέμπτης με τον Έλληνα πρωθυπουργό, με τη θετική απόφαση του υπουργικού στις αποσκευές του, αναμένοντας να επισφραγίσει τη συμφωνία. Σύμφωνα με το ΡΙΚ, το ζήτημα συζητήθηκε διεξοδικά στη σημερινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, με τη σύσκεψη να ολοκληρώνεται λίγο πριν από τις δύο το μεσημέρι.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής Κύπρου, το Υπουργικό ενέκρινε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σε υπουργικό επίπεδο το γεωπολιτικό ρίσκο μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας (50%-50%) καθώς και την ανάκτηση εξόδων του έργου με το ποσό των €25 εκατ. για πέντε χρόνια από το Ταμείο Ρύπων. Άγνωστο παραμένει αν στην απόφαση συγκαταλέγεται και η συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό σχήμα του καλωδίου.
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Αθήνα και Λευκωσία για να προχωρήσει το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου κατά τη συνάντηση της περασμένης Τρίτης 10 του μηνός προβλέπει τρία σημεία.
Τα τρία σημεία της συμφωνίας είναι:
1. Να ανακτήσει ο ΑΔΜΗΕ έσοδα ύψους 125 εκατ. ευρώ, αντί για 200 εκατ. ευρώ, στη διάρκεια της κατασκευαστικής περιόδου.
Η κυπριακή πλευρά υποστηρίζει ότι το κόστος αυτό θα το καλύψει από έσοδα ρύπων, ενώ τα υπόλοιπα έσοδα που δικαιούται ο ΑΔΜΗΕ θα κεφαλαιοποιηθούν και θα ανακτηθούν με την εκκίνηση της λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
2. Να εισέλθει η Κυπριακή Δημοκρατία μέτοχος στην ηλεκτρική διασύνδεση Great SeaInterconnector.
Σήμερα μοναδικός μέτοχος είναι ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος έχει και την ευθύνη υλοποίησης του έργου για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector). Με βάση τη συμφωνία η Λευκωσία θα εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο με 100 εκατ. ευρώ.
3. Να αυξήσει η Ελλάδα το ποσοστό της γεωπολιτικής εγγύησης για την υλοποίηση του έργου του καλωδίου Ελλάδας – Κύπρου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αναλογία ανάμεσα στις δύο χώρες για την παροχή γεωπολιτικής εγγύησης στην ασφάλεια του έργου διαμορφώνεται στο 50 – 50 με την Ελλάδα να αυξάνει τη σχετική συμμετοχή της.
Αυτό που μένει τώρα σε εκκρεμότητα είναι το αν η Κύπρος θα μπει και ως επενδυτής με 100 εκατ. στον Great Sea Interconnector καθώς και η ρύθμιση για το γεωπολιτικό ρίσκο με κατανομή του σε ποσοστό 50%. Στη συνάντηση της Πέμπτης αναμένεται να λυθούν και οι τελευταίες αυτές εκκρεμότητες. Πρόσω ολοταχώς, λοιπόν, για να μπει σε τροχιά υλοποίησης το πολυαναμενόμενο αυτό project, συνολικού προϋπολογισμού 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
