Το όραμα για μια ανταγωνιστική και «ανθεκτική» Θεσσαλία που περνά από συνδυαστικά έργα μαμούθ ύψους 2,2 δισ. ευρώ παρουσίασε ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας, την Πέμπτη σε δημοσιογραφική ενημέρωση στην οποία σκιαγράφησε πλήρως τις βασικές προτεραιότητες της Περιφερειακής Αρχής και έδωσε την εικόνα για το πως προχωρούν και τα απαραίτητα έργα για να μην ξαναζήσει η περιοχή καταστροφές παρόμοιες με τις θεομηνίες Daniel & Elias.
Ο κ. Κουρέτας παρουσίασε το ολικό σχέδιο ανασύνταξης της Θεσσαλίας που περιλαμβάνει αντιπλημμυρικά έργα, τη στήριξη της δημόσιας υγείας και των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, την ενίσχυση της αγροδιατροφής και τη σύνδεσή της με τον τουρισμό και τον πολιτισμό, την κατασκευή αθλητικών κέντρων έως και την κατοχύρωση του «Θεσσαλικού προβάτου».
Αναφερόμενος στα αντιπλημμυρικά έργα ο κ.Κουρέτας σημείωσε πως υπάρχει ένα πρόγραμμα έργων από την Περιφέρεια, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το συνολικό ποσό ανέρχεται περίπου σε 880 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 600 εκατ. ευρώ αφορούν σε αντιπλημμυρικά έργα που προγραμματίζει το υπουργείο Υποδομών, άλλα 200 εκατ. ευρώ σε έργα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και άλλα 80 εκατ. ευρώ σε έργα της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Σε αυτά αν προστεθούν και τα οδικά και σιδηροδρομικά έργα ύψους 1,35 δισ. ευρώ του υπουργείου ΥΠΟΜΕ, τότε το σύνολο των απαραίτητων έργων για συγκοινωνιακές υποδομές και έργα θωράκισης φτάνουν στο ποσό των 2,2 δισ. ευρώ.
Στη συνέντευξη Τύπου ο κ. Κουρέτας έκανε εκτενή αναφορά στα έργα ύψους 117 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των ζημιών από την κακοκαιρία «Ντάνιελ». Τα υλοποιηθέντα έργα μετά τον Ντάνιελ σε 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία ανέρχονται σε 75 εκατ. ευρώ, ενώ μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2024 τα έργα προς υλοποίηση ανέρχονται σε 42 εκατ. ευρώ.
Ο ίδιος δε απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα εξέφρασε την άποψή του αναφορικά με τα «πολύπαθα» έργα αποκατάστασης από τις ζημίες της κακοκαιρίας «Daniel» στον Θεσσαλικό κάμπο και τις απευθείας αναθέσεις και πιο συγκεκριμένα για τις ενστάσεις στους διαγωνισμούς για τα οδικά και σιδηροδρομικά έργα αποκατάστασης, ο κ.Κουρέτας σημείωσε πως θα μπορούσε ένα ποσό περίπου 100 εκατ. ευρώ να δοθεί για εργολαβίες που θα εκτελέσουν τοπικές εταιρείες και είπε πως στα περισσότερα έργα δεν μπορούν να εκτελεστούν από μικρές εταιρείες.
Απαντώντας επί της διαδικασίας, τόνισε ότι η πρόσκληση σε διαπραγμάτευση είναι νόμιμη για να μπορέσουν να τρέξουν γρήγορα τα έργα ενώ δήλωσε πως είναι δικαιολογημένη η ένσταση που έγινε.
Σημείωσε δε πως το υπουργείο Υποδομών έκρινε ορθά πως τα μεγάλα οδικά και σιδηροδρομικά έργα απαιτούν την τεχνογνωσία και την επάρκεια πόρων των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων με πτυχίο 7ης τάξης (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Aktor, Άβαξ, Metlen) συμπλήρωσε όμως επίσης πως θα ήταν σκόπιμο να υπάρξουν προσκλήσεις και σε ντόπιες τεχνικές εταιρείες προκειμένου να υποστηρίξουν τα έργα.
Στη συνέντευξη Τύπου ο κ. Κουρέτας έκανε εκτενή αναφορά στα έργα ύψους 117 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των ζημιών από την κακοκαιρία «Ντάνιελ». Τα υλοποιηθέντα έργα μετά τον Ντάνιελ σε 432 σημεία παρέμβασης σε όλη τη Θεσσαλία ανέρχονται σε 75 εκατ. ευρώ, ενώ μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2024 τα έργα προς υλοποίηση ανέρχονται σε 42 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω θα τρέξουν επιπλέον 38,6 εκατ. ευρώ. Από το 2024 πραγματοποιούνται καθαρισμοί στους ποταμούς Φαρσαλίτη, Πηνειού και Ενιπέα με χρόνο ολοκλήρωσης το ερχόμενο Φθινόπωρο.
«Η Περιφέρεια Θεσσαλίας δεσμεύεται να συνεχίσει τις προσπάθειες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας των πολιτών της, αξιοποιώντας σύγχρονη τεχνολογία και καλλιεργώντας συνεργασίες με φορείς και εθελοντικές ομάδες. Η προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών παραμένει αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα. Αυτό που θα ήθελα να αφήσω είναι η σφραγίδα της ανθεκτικότητας. Δηλαδή να μπορέσουμε να χτίσουμε όχι μόνο υποδομές αντιπλημμυρικών έργων, αλλά όλη την κουλτούρα της ανθεκτικότητας», υπογράμμισε ο κ. Κουρέτας.
Μετά την υλοποίηση των πρώτων έργων, συνολικού κόστους 75,7 εκατ. ευρώ, το σύστημα έχει δείξει αντοχή περί τα 300 mm βροχής, όταν στον Daniel είχαν πέσει 700-750 mm. «Αυτό που ξέρουμε, λοιπόν, είναι ότι τον μισό όγκο μπορεί να τον διεκπεραιώσει σήμερα το σύστημα, όμως από εκεί και πάνω η άσκηση δεν έχει λυθεί», σημείωσε ο κ. Κουρέτας. Την απάντηση θα δώσουν τα αποτελέσματα της μελέτης που υλοποιείται για τη δημιουργία πλημμυρικών ζωνών, με τις οποίες θα αντιμετωπισθούν ακραία φαινόμενα, ελλείψει των μεγάλων αντιπλημμυρικών υποδομών που θα έπρεπε να έχουν δημιουργηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες.
Ο ίδιος σημείωσε πως «το μόνο σοβαρό αντιπλημμυρικό έργο που υπάρχει στη Θεσσαλία, αυτή τη στιγμή, είναι η λίμνη Πλαστήρα», η οποία χωράει 450 εκατ. κ.μ. νερού. Τα νέα φράγματα σε Ενιπέα, Πύλη, Μουζάκι, Αγιονέρι, Νεοχωρίτη και η Διώρυγα Γυρτώνης-Κάρλας, που θα κατασκευαστούν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, θα έχουν όλα μαζί αντίστοιχη χωρητικότητα. Θα είναι δηλαδή μία ακόμα λίμνη Πλαστήρα, με στόχο τόσο την προστασία όσο και την αρδευτική χρήση.
Ο Περιφερειάρχης αναφερόμενος στις μελέτες των Ολλανδών της HVA σημείωσε πως υπήρξε διαφωνία σχετικά με το μοντέλο που προτάθηκε καθώς προέβλεπε να αλλάξουν οι καλλιέργειες και να εισέλθουν εταιρείες διαχείρισης σε αυτές κάνοντας του μικροκαλλιεργητές απλούς παρατηρητές της διαδικασίας. «Σε αυτό διαφωνούμε. Με ενδιαφέρει να στηρίξουμε τους Θεσσαλούς αγρότες, τα προϊόντα τους να τα πιστοποιήσουμε, να αποκτήσουν μεγαλύτερη αξία και όχι να χάσουν τη γη τους» είπε χαρακτηριστικά. Πλέον υπάρχει καλή συνεργασία, αφού στο πεδίο των αντιπλημμυρικών έργων, τα σχέδια της ολλανδικής εταιρείας και της Περιφέρειας συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό και προχωρούν οι διαδικασίες.
Για τη μεταφορά 250 εκατ. κ.μ. από τον Αχελώο, ο κ. Κουρέτας επισήμανε πως δεν πρόκειται για εκτροπή, καθώς πρόκειται μόλις για το 4% των 4,2 δισ. κ.μ. που κατεβάζει το ποτάμι. Όπως είπε είναι νόμος του κράτους και πως έχει γίνει μέτωπο με δημάρχους για να τρέξουν τα έργα της Συκιάς για να γίνει η μεταφορά στο Φράγμα Μουζακίου και να μην υπάρχει έλλειμα νερού.
Στο επίκεντρο της συνέντευξης βρέθηκε το πρώτο Κέντρο Συντονισμού Πολιτικής Προστασίας (ΚΕΣΥΠΠ), το οποίο δημιουργήθηκε στο κτήριο της Περιφέρειας στη Λάρισα. Το ΚΕΣΥΠΠ λειτουργεί ως κεντρικός κόμβος σχεδιασμού και διαχείρισης κρίσεων, με στόχο την έγκαιρη πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
Σύμφωνα με τον κ. Κουρέτα, το ΚΕΣΥΠΠ αξιοποιεί ένα υπερσύγχρονο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Δεδομένων (GIS), το οποίο επιτρέπει την παρακολούθηση μετεωρολογικών δεδομένων και φυσικών φαινομένων σε πραγματικό χρόνο. Το δίκτυο περιλαμβάνει 50 μετεωρολογικούς σταθμούς σε συνεργασία με το Αστεροσκοπείο Αθηνών, 7 σταθμούς μέτρησης της ποιότητας της ατμόσφαιρας, 14 σημεία μέτρησης της στάθμης των ποταμών και πάνω από 70 κάμερες σε ευαίσθητες περιοχές της Περιφέρειας. Μέσω αυτής της υποδομής επιτυγχάνεται η έγκαιρη προειδοποίηση των πολιτών για επικίνδυνα φαινόμενα.
Τονίστηκε ακόμη η σημασία της συμμετοχής των εθελοντών στις δράσεις Πολιτικής Προστασίας. Η Περιφέρεια έχει αναπτύξει δίκτυο συνεργασιών με εθελοντικές ομάδες, αερολέσχες και ραδιοερασιτέχνες, ενισχύοντας τις δυνατότητες άμεσης κινητοποίησης σε περιπτώσεις πυρκαγιών και άλλων έκτακτων αναγκών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ φέτος καταγράφηκαν περισσότερες πυρκαγιές σε σχέση με πέρυσι, καμία δεν διήρκεσε περισσότερο από 1,5 ώρα (πλην μιας), γεγονός που οφείλεται στον καλύτερο συντονισμό και τη συνέργεια που έχει επιτευχθεί με την Πυροσβεστική Διοίκηση από τότε που ολοκληρώθηκε το σχέδιο μετεγκατάστασής της στο κτήριο της Περιφέρειας.
Οι προτεραιότητες για το 2025
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας μίλησε για τα έργα και τις δράσεις που προγραμματίζονται το 2025, σε υποδομές αλλά και στις βασικές προτεραιότητες της Περιφερειακής Αρχής που είναι η ενίσχυση της δημόσιας υγείας, η στήριξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων με πιο χαρακτηριστικό το πρόγραμμα πρώην ΤΕΒΑ, η Aγροδιατροφή, ο Πολιτισμός και ο Τουρισμός.
«Η προτεραιότητά μας είναι κυρίως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τα Κέντρα Υγείας. Πρόσφατα ανακοινώσαμε έργα 40 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των υποδομών σε Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, εξοπλίζοντας τις κλινικές με τεχνολογικά μηχανήματα, που δεν έχουν άλλα νοσοκομεία της χώρας συνολικής αξίας 3,8 εκατ. ευρώ για το 2025. Για το 2025 τα κονδύλια που θα αφιερώσουμε στις κοινωνικές δομές και δράσεις ανέρχονται σε 3,5 εκατομμύρια και στη στήριξη της δημόσιας υγείας στα 11,3 εκατομμύρια» σημείωσε ο κ. Κουρέτας.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στη στήριξη της τοπικής οικονομίας μέσω της προώθησης των προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ της Θεσσαλίας με στόχο να πιστοποιηθούν 15 νέα προϊόντα. Τα προϊόντα συνδέονται άμεσα με την ιστορία και την παράδοση της περιοχής, ενώ ορισμένα από αυτά όπως τα Μήλα Αγιάς, τα Ακτινίδια Δέλτα Πηνειού, το Αχλάδι Κρυστάλλι Τυρνάβου και τα Κάστανα Μελιβοίας, Αμπελακίων και Ζαγοράς αποτελούν βασικά εξαγώγιμα αγαθά της Θεσσαλίας. Από εχθές το απόγευμα η Περιφέρεια εκθέτει στο Μετρό στο Σύνταγμα τα προϊόντα αυτά, στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της προβολής. Η Περιφέρεια θα συμμετέχει ενεργά σε αντίστοιχα προγράμματα προώθησης αγροδιατροφικών προϊόντων.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας στηρίζει δυναμικά της πολιτιστικές δράσεις με περισσότερες από 400 εκδηλώσεις πολλές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν για πρώτη φορά, ενισχύοντας τοπικούς φορείς καλλιτέχνες και συλλόγους, ενώ καθιέρωσε θεσμούς που αναδεικνύουν την ταυτότητα κάθε περιοχής, όπως είναι «Οι μέρες Παπαδιαμάντη στη Σκιάθο», ο Διεθνής Διαγωνισμός Φωτογραφίας Τ. Τλούπα στη Λάρισα, τα Τσιτσάνεια στα Τρίκαλα, το Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου κάτω των 30 ετών, κ.ά.
Στον τουρισμό δημιουργήθηκε η νέα ταυτότητα της Θεσσαλίας και σε σύντομο διάστημα και η νέα ιστοσελίδα, ενώ οι επενδύσεις που προγραμματίζονται θα αφήσουν έντονο το αποτύπωμά τους από τη νέα χρονιά. Επίσης αναμένεται η έκδοση τουριστικού προγράμματος για το παραλιακό μέτωπο Μαγνησίας, ύψους 300.000 ευρώ.
Εκτός των έργων υποδομής, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση και στην οδική ασφάλεια της Περιφέρειας Θεσσαλίας, με την υπογραφή συμβάσεων εντός του 2024 ύψους 12,4 εκατ. ευρώ. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας, κάθετη σήμανση, διαγραμμίσεις οδικών αξόνων και ασφαλτοστρώσεις, ενισχύοντας το δίκτυο οδικής ασφάλειας της περιοχής.
Παράλληλα, η Περιφέρεια ποντάρει στην ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας μέσα από προγράμματα 30 εκατ. ευρώ που «τρέχουν» μέσα από το πρόγραμμα Θεσσαλία 2021-2027.
Ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε ακόμη στα νέα έργα που έχουν προγραμματιστεί για το 2025, τα οποία περιλαμβάνουν την κατασκευή κλειστών κολυμβητηρίων και γυμναστηρίων σε περιοχές της Θεσσαλίας, την ανέγερση νέων αστυνομικών και πυροσβεστικών κτηρίων, νέου γηροκομείου Λάρισας καθώς και τη βελτίωση των νοσοκομειακών υποδομών. Οι νέες επενδύσεις που ξεπερνούν τα 35 εκατ. ευρώ στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και στην ενίσχυση της ασφάλειας και της δημόσιας υγείας σε όλη την Περιφέρεια.
Ερωτηθείς τέλος για την παρακαταθήκη που θέλει να αφήσει στη Θεσσαλία, ο Δημήτρης Κουρέτας ανέφερε ότι «θέλει να λύσει οριστικά το πρόβλημα της λειψυδρίας, να αποκτήσει ταυτότητα η Θεσσαλία στον πρωτογενή τομέα, τον τουρισμό και τον πολιτισμό, αλλά κυρίως να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου στο μοντέλο Δημόσιας Διοίκησης».
