Κινητικότητα στις ευρωπαϊκές αερομεταφορές
Shutterstock
Shutterstock

Κινητικότητα στις ευρωπαϊκές αερομεταφορές

Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας έχει στα χέρια της τις προκαταρκτικές εκθέσεις αποτίμησης της κρατικής αεροπορικής εταιρείας ΤΑΡ, ένα σημαντικό βήμα πριν από την ολοκλήρωση του σχεδίου ιδιωτικοποίησης του αερομεταφορέα.

Η κρατική εταιρεία holding Parpublica της Πορτογαλίας προσέλαβε δύο ανεξάρτητους εκτιμητές, την Ernst & Young και την πορτογαλική τράπεζα Banco Finantia, για να αποτιμήσουν την αξία της ΤΑΡ πριν από το εγχείρημα ιδιωτικοποίησής της. 

Οι πολυαναμενόμενες εκθέσεις είναι προαπαιτούμενο για την εκκίνηση της ιδιωτικοποίησης της ΤΑΡ που έλαβε πάνω από 2 δισ. ευρώ κρατικής βοήθειας κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να επιβιώσει. 

Η ΤΑΡ βρίσκεται σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που αποτελεί μέρος του πακέτου διάσωσης αξίας 3,2 δισ. ευρώ που έχουν εγκρίνει οι Βρυξέλλες. Το πλάνο αναδιάρθρωσης περιλαμβάνει τη συρρίκνωση του στόλου της, χιλιάδες απολύσεων και μειώσεις αποδοχών για τους περισσότερους εργαζόμενους της εταιρείας.

Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας στόχευε να ξεκινήσει την πώληση τον Ιούλιο και ο σχεδιασμός της είναι να διατηρήσει στρατηγική συμμετοχή στην αεροπορική εταιρεία. Το κυβερνητικό συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει την ιδιωτικοποίηση αυτόν το μήνα, ώστε η πώληση να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024.

Τουλάχιστον τρεις μεγάλοι παίκτες στον χώρο των αερομεταφορών – η ΙΑG, μητρική της British Airways, η Lufthansa και ο όμιλος Air France-KLM -έχουν δείξει ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της ΤΑΡ. Η ΙΑG κατέχει ήδη την ισπανική αεροπορική εταιρεία Iberia.

Σύμφωνα με τον Πορτoγάλο υπουργό υποδομών Joao Galamba, η διατήρηση του αεροδρομίου της Λισαβόνας ως κόμβου καθώς και του στρατηγικού ρόλου του κράτους στην ΤΑΡ θα είναι όροι-κλειδιά στην ιδιωτικοποίηση και θα παίξουν μεγαλύτερο ρόλο από το τίμημα της πώλησης.

Η ΤΑΡ είναι σημαντική για την Πορτογαλία γιατί από τον κόμβο της Λισαβόνας μεταφέρει το μεγαλύτερο κομμάτι των επισκεπτών στην χώρα, ενισχύοντας την ανάκαμψη του τουρισμού. 

Μια άλλη ελκυστικότητά της είναι οι συνδέσεις με τη Βραζιλία, όπου η ΤΑΡ είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός αερομεταφορέας, πέρα από την παρουσία της στην Αφρική και των πτήσεων στη Βόρειο Αμερική.

Η κυβέρνηση δεν συζητά την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ΤΑΡ, δηλαδή την πώληση του 100%. Επιθυμεί μια στρατηγική συμμετοχή στην ΤΑΡ γιατί οι πτήσεις της συνδέουν την παγκόσμια διασπορά των Πορτογάλων και είναι το μεγαλύτερο υπερατλαντικό δίκτυο που εξυπηρετεί την αγορά της Βραζιλίας, τις ηφαιστειογενείς νήσους Αζόρες και τη Μαδέρα, ομάδα νήσων στον Ατλαντικό ωκεανό που ανήκουν στην Πορτογαλία.

Οι δύο ανεξάρτητοι εκτιμητές τηρούν «σιγή ιχθύος» για την αποτίμηση της εταιρείας. Οι εκθέσεις τους βασίζονται σε στοιχεία του 2022. Πέρυσι η ΤΑΡ κατάφερε καθαρά κέρδη 66 εκατ. ευρώ. Ήταν η πρώτη κερδοφόρα της χρονιά από το 2017, καθώς μετέφερε 30% περισσότερους επιβάτες. 

Τον Ιούνιο, η συμφωνία απόκτησης μειοψηφικού ποσοστού στη ζημιογόνο ITA Airways της Ιταλίας από τη Lufthansa έδωσε νέα δυναμική στο κύμα συγκεντρωτισμού στην αεροπορική αγορά της Ευρώπης με τους αναλυτές να αναμένουν απορροφήσεις και άλλων μεσαίου μεγέθους εταιρειών.

Η επιχειρηματική κίνηση της Lufthansa θα κριθεί από το αν πετύχει να γυρίσει την ΙΤΑ, τη διάδοχο της Alitalia, κερδοφόρα τα επόμενα χρόνια. Άνοιξε πάντως το δρόμο για νέες κινήσεις από τους μεγάλους παίκτες του κλάδου να εξαγοράσουν εθνικούς αερομεταφορείς που έχουν χτυπηθεί από τον ανταγωνισμό.

Εταιρείες όπως η ΤΑΡ της Πορτογαλίας που διασώθηκε από την κυβέρνηση την περίοδο της πανδημίας και η σκανδιναβική SAS που προσπαθεί να εξέλθει από πτώχευση έχουν ταλαιπωρηθεί από τον ανταγωνισμό αερομεταφορέων χαμηλού κόστους, όπως τη Ryanair και τη Wizz Air.

Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Giorgia Meloni πιέζει τις ευρωπαϊκές αρχές να μην κωλυσιεργούν και να δώσουν το πράσινο φως στην επένδυση της Lufthansa στην ΙΤΑ Αirways.

«H ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που μας ζητούσε επί χρόνια να βρούμε λύση στο πρόβλημα της ΙΤΑ τώρα που βρήκαμε τη λύση την μπλοκάρει, δεν το καταλαβαίνουμε,» δήλωσε πρόσφατα η Meloni στο περιθώριο της συνόδου του G20. 

Θα επιδιώξει συνάντηση με τον επίτροπο Δικαιοσύνης Didier Reynders στον οποίον περιήλθαν φάκελοι ανταγωνισμού που χειριζόταν η Margrethe Vestager, η οποία έχει δηλώσει επισήμως την υποψηφιότητά της για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. 

Η Lufthansa συμφώνησε στο τέλος Μαΐου να εξαγοράσει το 41% της ΙΤΑ, στοχεύοντας να να επεκταθεί στην τρίτη μεγαλύτερη αεροπορική αγορά της Ευρώπης και να βοηθήσει τη Ρώμη να ξεφορτωθεί ένα προβληματικό asset που της κόστισε δισεκατομμύρια ευρώ κρατικής βοήθειας.