Οι απολύσεις στις μεγάλες αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες συνεχίζουν και δείχνουν πως αυτοί οι γίγαντες προετοιμάζονται για ένα μέλλον όπου η ανάπτυξη και τα κέρδη δεν θα έρχονται πια τόσο εύκολα.
Κάθε μέρα που περνά έρχονται και νέα για σημαντικές απολύσεις στις οποίες προχωρούν πολλές μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις, από τις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο. Οι ανακοινώσεις είναι τόσο συχνές που στο διαδίκτυο μπορεί κάποιος να βρει ειδικές ιστοσελίδες οι οποίες ασχολούνται μόνο με αυτό το ζήτημα και καταγράφουν όλες τις σχετικές ανακοινώσεις.
Στο layoffs.fyi βρήκαμε, μόνο για την 18η Ιανουαρίου, 15 εταιρείες που προχώρησαν σε απολύσεις και για την προηγούμενη ημέρα άλλες 11. Στον κατάλογο της 18ης του μηνός ξεχωρίζει η Microsoft (MSFT NASDAQ), με τις 10.000 απολύσεις, οι οποίες αντιστοιχούν κοντά στο 5% του συνόλου των εργαζομένων σε αυτήν.
Στους New York Times διαβάζουμε πως τον περασμένο Ιούνιο η εταιρεία απασχολούσε περίπου 221.000 εργαζόμενους ανά τον κόσμο και οι νέες απολύσεις αντιπροσωπεύουν κάτι λιγότερο από το 5% του συνόλου. Αυτό σημαίνει πως από τότε μέχρι οι χαμένες θέσεις εργασίας μπορεί να πλησιάζουν τις 30.000.
Η Microsoft φυσικά δεν είναι η μόνη που έχει ανακοινώσει σημαντικές απολύσεις. Η Amazon (AMZN NASDAQ) έχει ήδη προχωρήσει σε αρκετούς «γύρους» απολύσεων και προχθές ανακοίνωσε τον τελευταίο με 18.000. Εκτός από αυτές τις δύο, μεγάλα ονόματα όπως η Meta Platforms (META NASDAQ, πρώην Facebook) και η Salesforce (CRM NASDAQ) έχουν προχωρήσει σε εκτεταμένες απολύσεις, ενώ η Twitter έχει μειώσει το προσωπικό της στο μισό μέσα στο τελευταίο τρίμηνο.
Από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, μόνο η Alphabet (GOOGL NASDAQ) και η Apple (AAPL NASDAQ) δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα σημαντικές απολύσεις. Οι απολύσεις δεν περιορίζονται στις μεγάλες επιχειρήσεις. Στους καταλόγους της layoffs.fyi είδαμε και μεσαίες ή μικρές επιχειρήσεις εισηγμένες στο χρηματιστήριο οι οποίες έχουν ανακοινώσει απολύσεις.
Η Teladoc, (TDOC NASDAQ), εταιρεία παροχής υπηρεσιών υγείας εξ αποστάσεως, η Unity Software (U NYSE) που κινείται στον χώρο των βιντεοπαιχνιδιών, είναι δύο μόνο από τις πολλές. Για να μην μιλήσουμε για τις εταιρείες που έχουν σχέση με τα κρυπτονομίσματα όπως η Coinbase (COIN NASDAQ) η οποία πρόσφατα απέλυσε το 20% του προσωπικού της. Σε πολλές περιπτώσεις οι απολύσεις ανέρχονται σε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό του εργατικού δυναμικού των επιχειρήσεων, ειδικά σε επιχειρήσεις μικρού μεγέθους.
Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις αναγκαστικών απολύσεων λόγω της παύσης της λειτουργίας κάποιων εταιρειών. Η περίπτωση της FTX του Sam Bankman Fried και άλλων από των χώρο των κρυπτονομισμάτων μας έρχεται αμέσως στο μυαλό, ενώ ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα μας έρχεται από το Λονδίνο και την Britishvolt μία πολύ φιλόδοξη νεοφυή εταιρεία στον χώρο των μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων που απέλυσε και τους 206 εργαζομένους της αφού δεν κατάφερε καν να ξεκινήσει τη λειτουργία της.
Πρέπει να σημειωθεί πως αυτό το κύμα απολύσεων, δεν παρατηρείται σε άλλους τομείς της οικονομίας, τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Ορισμένα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων Challenger, Gray and Christmas Inc. τα οποία βρήκαμε σε ρεπορτάζ του Bloomberg είναι αρκετά διαφωτιστικά.
Το 2022 οι συνολικές απολύσεις στις οποίες προχώρησαν οι Αμερικανοί εργοδότες αυξήθηκαν κατά 13% από το 2021 και ήταν οι δεύτερες μικρότερες σε αριθμό από το 1993 και μετά. Στον τομέα της τεχνολογίας, οι απολύσεις αυξήθηκαν το 2022 κατά 649% σε σχέση με το 2021 και ανήλθαν σε 97.171 αριθμός που είναι ο μεγαλύτερος από την εποχή της μεγάλης καταστροφής των εταιρειών dot.com στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα. Έτσι όπως έχει ξεκινήσει η χρονιά, το 2023 μάλλον θα ξεπεράσει εύκολα το 2022 σε αριθμό απολύσεων.
Δεν είναι πολύ δύσκολο να εντοπίσουμε τις βασικές αιτίες αυτής της ξαφνικής αλλαγής της κατάστασης στη βιομηχανία της τεχνολογίας. Η επιβράδυνση της οικονομίας, η δυσκολία στη χρηματοδότηση νέων και μικρών επιχειρήσεων, η μεγάλη επέκταση πλήθους εταιρειών τον καιρό της πανδημίας και το κύμα προσλήψεων που τη συνόδευσε και η χωρίς όριο χρηματοδότηση πολλών νέων επιχειρήσεων τα τελευταία χρόνια είναι οι βασικότερες αιτίες.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, ο Satya Nadella, δήλωσε χαρακτηριστικά στο περιθώριο των εργασιών του διεθνούς οικονομικού φόρουμ στο Νταβός πως ύστερα από τον πολύ ταχύ ρυθμό προσλήψεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι τεχνολογικές επιχειρήσεις πρέπει να μάθουν να δουλεύουν πιο παραγωγικά και αποτελεσματικά.
Εκτός όμως από τις μεγάλες πανδημικές προσλήψεις στις οποίες προχώρησε πλήθος τεχνολογικών επιχειρήσεων, ένα μεγάλο πρόβλημα για τον τεχνολογικό τομέα, είναι αυτό του κορεσμού. Ο τομέας της τεχνολογίας δεν αναπτύσσεται πλέον πολύ πιο γρήγορα από την οικονομία ενώ ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών που παρέχουν υπηρεσίες σε αυτόν τον τομέα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου.
Το αποτέλεσμα είναι η μεγαλύτερη ευαισθησία του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας των τεχνολογικών επιχειρήσεων στον οικονομικό κύκλο. Δηλαδή οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν πια ανοσία στη μείωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης και στην ύφεση. Έτσι δεν μπορούν πλέον να προσλαμβάνουν προσωπικό με τόση ευκολία όσο πριν ούτε μπορούν να συνεχίσουν να παρέχουν στους εργαζόμενους όσα τους παρείχαν μέχρι τώρα.
Αυτά ισχύουν κυρίως για τις μεγάλες και ισχυρές επιχειρήσεις. Στις μικρότερες ο πιο σημαντικός παράγων είναι η αδυναμία λήψης χρηματοδότησης από επιχειρήσεις που δεν έχουν ακόμα κερδοφόρες δραστηριότητες, σε αντίθεση με ό,τι γινόταν μέχρι πριν δύο χρόνια. Αυτό έχει σαν συνέπεια τον «θάνατο» πολλών νέων επιχειρήσεων και την απόλυση των περισσότερων εργαζομένων, όπως είδαμε νωρίτερα με την Britishvolt.
Παρά τις πολλές απολύσεις, οι τεχνολογικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να απασχολούν περισσότερο κόσμο απ’ ότι πριν την πανδημία. Αυτό σημαίνει πως λογικά για αρκετούς μήνες ακόμα θα χάνονται θέσεις εργασίας και οι προσλήψεις θα περιορίζονται στις απολύτως απαραίτητες. Αυτό δεν θα αρέσει καθόλου σε όσους χάνουν τη δουλειά τους και σε όσους δεν μπορούν να βρουν κάτι καλό τελειώνοντας τις σπουδές τους.
Όμως ευκαιρίες υπάρχουν και σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Σε χθεσινό άρθρο του Bloomberg διαβάσαμε πως αυτοί που χαίρονται από τις μαζικές απολύσεις είναι οι διοικήσεις των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών οι οποίες βρίσκονται σε αναζήτηση ικανών στελεχών καθώς τα αυτοκίνητα μετατρέπονται σταδιακά σε φορητούς υπολογιστές με πολύ λογισμικό και τέσσερις ρόδες.
Οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να δελεάσουν ικανά στελέχη που μένουν ξαφνικά χωρίς δουλειά προκειμένου να ενισχύσουν τις δικές τους τεχνολογικές δραστηριότητες. Αν αυτό το φαινόμενο πάρει μόνιμες διαστάσεις, δεν αποκλείεται σε λίγο καιρό να βλέπουμε τους μηχανικούς υπολογιστών και τους ειδικούς στο λογισμικό να ψάχνουν για δουλειά στο Detroit και όχι στη Silicon Valley. Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η οικονομία θα μεταμορφωθεί και το κέντρο βάρους της θα μετατοπιστεί.
