«Η Ζένγκερ ξεφύσηξε βαριά δίπλα της. “Μπορείτε να διανοηθείτε πόσο φρικτό πράγμα είναι η συνεχής απόδραση από τον εαυτό σου; Απλώς για να διαπιστώσεις ξανά και ξανά, ότι δεν μπορείς να ξεφύγεις από την ψυχή σου;” Πέρασε το χέρι μέσα από τα μαλλιά της. “Το βασανισμένο μυαλό του αναζητά απεγνωσμένα μια διέξοδο και μάλλον έχει βρει ήδη μια νέα ταυτότητα”.»
Γεγονός είναι ότι στην περίπτωση Φίτζεκ ποτέ δεν θα προβλέψεις τον δολοφόνο όσο καλά και να γνωρίζεις το έργο του. Σκοτεινός κι απρόβλεπτος, σε οδηγεί στην κορύφωση και στην αποκάλυψη με οδηγό του, κάθε φορά, την διαταραγμένη ψυχή του ήρωα.
Σχιζοφρένεια, θεραπευτική ύπνωση και απύθμενη, απρόσμενη, ανθρώπινη φύση στα ατμοσφαιρικά και προκλητικά βιβλία του Γερμανού Σεμπάστιαν Φίτζεκ, τον οποίο γνωρίσαμε με το «Πείραμα» και την «Θεραπεία» που μεταφράστηκαν στη χώρα μας αντιστοίχως το 2007 και 2009. Από τον ίδιο τον εκδότη της Διήγησης που υπέγραφε με ψευδώνυμο ως Αλέξης Γραμματικός [το όνομά του κατόπιν στο μυθιστόρημα του Βασίλης Καραγιώργος «Alter ego»]. Ήταν δεν ήταν τότε 40 χρονών, αλλά ο Βερολινέζος Σεμπάστιαν Φίτζεκ έχει ήδη δώσει το στίγμα του. Με αδελφό ψυχίατρο, σπουδές Νομικής και έφεση στο μυστήριο και στην ατμόσφαιρα θρίλερ, τα πρώτα του βιβλία είχαν ήδη μεταφραστεί με μεγάλη εμπορική επιτυχία στο εξωτερικό.
Η εκδοτική του συνέχεια στα ελληνικά είναι από τις εκδόσεις Διόπτρα, έχουν ήδη κυκλοφορήσει «Το δέμα» και «Η θεραπεία» το 2018, «Το πείραμα» και «Η θέση 7Α» το 2019, αλλά «Ο τρόφιμος» που κυκλοφόρησε πρόσφατα μοιάζει να ξεπερνά κάθε προηγούμενο.
Στις σελίδες του: Ο μικρός Μαξ εξαφανίστηκε πριν από έναν χρόνο. Ωστόσο ο δράστης, ο μόνος που μπορεί να γνωρίζει τι ακριβώς έχει συμβεί στο αγόρι, παρότι ήδη έχει ομολογήσει δυο αποτρόπαιες δολοφονίες παιδιών [σε αυτοσχέδιες θερμοκοιτίδες], τώρα είναι φυλακισμένος στην πτέρυγα υψίστης ασφαλείας ενός ψυχιατρείου και αρνείται να μιλήσει.
Κατά συνέπεια, στον πατέρα του Μαξ απομένει μονάχα ένας τρόπος να μάθει επιτέλους την αλήθεια: να γίνει τρόφιμος.
Με την βοήθεια του αστυνομικού κουνιάδου του και κόντρα στην οποιαδήποτε λογική, παίρνει τη θέση και την ταυτότητα ενός αυτόχειρα και εισάγεται ως μαθηματική διάνοια και «με το όνομα ενός άλλου» στην κλινική.
Και από Τιλ Μπέρκοφ και πατέρας του Μαξ, πυραγός, γίνεται ο Πάτρικ Βέμπερ, μαθηματικός αναλυτής. Για τον οποίο, με φρίκη θα διαπιστώσει, ότι είναι και παιδοκτόνος.
Για την ψευδή, υιοθετημένη του ταυτότητα από τον συγκρατούμενό του θα κινδυνέψει να δολοφονηθεί, από τον γιατρό της κλινικής θα κυνηγηθεί αγρίως, και από τον κουνιάδο του και τη γυναίκα του θα προδοθεί και θα εγκαταλειφθεί.
Ωστόσο θα βρεθεί σε απόσταση αναπνοής από τον Τράμνιτς, τον αποτρόπαιο δολοφόνο. Θα μετανιώσει δεκάδες φορές για την πλαστοπροσωπία του, θα δεχθεί ως και να βοηθήσει τον Τράμνιτς να αποδράσει φτάνει να φτάσει στον Μαξ και να τον προλάβει ζωντανό.
Ο συγγραφέας αρέσκεται να τοποθετεί το κλειδί του μυστηρίου στην ψυχή του εκάστοτε ήρωά του. Καθιστώντας το φινάλε του άδηλο, άφατο, απρόσμενο, αιφνίδιο, αποκαλυπτικό ωστόσο και τόσο αληθινό (ούτε καν αληθοφανές), όσον αφορά την άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής που απομένει εις τους αιώνες, το μέγιστο μυστήριο. «Το αίνιγμα του άλλου» του Μπόρχες μοιάζει να βρίσκει και στα βιβλία του Φίτζεκ την απόλυτή του εφαρμογή.
Αν σας απασχολεί η τύχη του Μαξ, θα σας πω για να χαρείτε, ότι ο Μαξ σώζεται από τον υποτιθέμενο Πάτρικ Βέμπερ ωστόσο όταν οι γονείς του θα σπεύσουν για να τον ευχαριστήσουν, η ψυχίατρός τους θα τους ενημερώσει ότι «πολύ φοβάμαι πως ο Πάτρικ Βέμπερ που θέλετε να ευχαριστήσετε δεν βρίσκεται πια εδώ.»
Αυτή τη φορά ο Φίτζεκ στο πρόσωπο του Πάτρικ Βέμπερ ή Τιλ Μπέργκοφ κτίζει με στέρεα υλικά έναν μυθιστορηματικό χαρακτήρα που και για τις αρχές της ψυχολογίας, θα μείνει κλασικός. Η καλοστημένη πλοκή απρόβλεπτη, περισσότερο στιβαρή με τα ελάχιστα κατορθώνει να πει όσα έχει να πει, δεν σε μπερδεύει, παρά το απρόσμενο της συνέχειας, τα πάντα κατορθώνει να στα δικαιολογεί.
Το αποτέλεσμα μια γροθιά στο στομάχι του αναγνώστη και μη βιαστείτε να πείτε «μα εγώ συνήθως μαντεύω τον δολοφόνο», πρόκειται για την ανακάλυψη-αποκάλυψη ενός προσώπου, πού να μαζεύεις τα χίλια κομματάκια του, αυτή τη φορά δεν θα μπορείς.
Εξαιρετικό και όσον αφορά την ψυχολογία του βάθους. Και την αποδοχή εαυτού από τον καθένα μας, συχνά τόσο πολύ οδυνηρή.
Για την ιστορία και μόνο, ο Sebastian Fitzek είναι ο πιο επιτυχημένος συγγραφέας ψυχολογικών θρίλερ στη Γερμανία. Το πρώτο του μυθιστόρημα, «Η Θεραπεία», κυκλοφόρησε το 2006 κι έγινε αμέσως bestseller, παραμένοντας 29 εβδομάδες στην κορυφή της λίστας. Έκτοτε τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 29 γλώσσες και έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και το θέατρο. Μεταξύ των βραβείων που έχει λάβει είναι το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αστυνομικής Λογοτεχνίας 2016 και η διάκρισή του για τις 35.000 κριτικές 4άρων αστέρων στο Goodreads.
Κι όσο για το βιβλίο, να το διαβάσετε, και να μην αποκαλύψετε το φινάλε του, θα στερήσετε από τον μελλοντικό αναγνώστη του «Τρόφιμου», την μέγιστη αναγνωστική ηδονή.
Στοιχεία έκδοσης:
Sebastian Fitzek «Ο τρόφιμος», Μετάφραση: Δέσποινα Κανελλοπούλου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 427
