Αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να μην αξιοποιήσει πλήρως το 1 δισ. ευρώ εμπροσθοβαρούς χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, βρίσκεται η χώρα μας. Ενώ απομένουν μόλις τέσσερις ημέρες για την εκπνοή της προθεσμίας για την αξιοποίηση του συνόλου του ποσού, η Κυβέρνηση καλείται να απαντήσει σε ερώτηση του αναπληρωτή Τομεάρχη Ανάπτυξης της Νέας Δημοκρατίας κ. Χρίστου Δήμα, ώστε να δοθούν στη δημοσιότητα οι απορροφήσεις ανά τομεακό και περιφερειακό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση της Ελλάδος.
Παράλληλα, όμως, η Κομισιόν, απαντώντας σε ερώτηση της ευρωβουλευτού της Νέας Δημοκρατίας κυρίας Μαρίας Σπυράκη, αποκαλύπτει ότι έως τις 21/12/2016 είχαν δεσμευθεί από την Ελλάδα μόλις 353.500.000 ευρώ από το 1 δισ. που είναι διαθέσιμο και πως δεν πρόκειται να δοθεί παράταση στην εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση πέραν της 31/12/2016.
Σε μια περίοδο που η ελληνική αγορά έχει στερέψει από ρευστότητα και χρειάζονται επενδύσεις, η απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είναι απαραίτητες για την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανάπτυξη της χώρας.
Ωστόσο, η Κυβέρνηση φαίνεται πως έχασε και το τρένο της εμπροσθοβαρούς χρηματοδότησης.
Η εξαίρεση για χρηματοδότηση με 7% των συνολικών πόρων του ΕΣΠΑ μόνο για το έτος 2016 δόθηκε ειδικά στην Ελλάδα με αλλαγή του Κανονισμού. Τα χρήματα εφόσον δεν απορροφούνται, επιστρέφονται στον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ, που αναλογεί στη χώρα.
Η απώλεια της ευκαιρίας να διοχευτεί στην οικονομία επιπλέον ρευστότητα σε μια πολύ δύσκολη στιγμή, είναι ευθύνη της Κυβέρνησης.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης του κ. Χρίστου Δήμα έχει ως εξής:
«Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Σε μια περίοδο που η ελληνική αγορά έχει στερέψει από ρευστότητα και χρειάζονται επενδύσεις, η απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας είναι απαραίτητες για την ανάκαμψη της οικονομίας και την ανάπτυξη της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο είναι αναγκαία η παρακολούθηση της πορείας αξιοποίησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, αλλά και του αναπτυξιακού νόμου που ψηφίστηκε πριν λίγους μήνες στη Βουλή, προκειμένου να διαπιστωθεί η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα χορήγησης των διαθέσιμων πόρων προς τους ενδιαφερόμενους.
Λαμβάνοντας υπόψη:
την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2017 (σελ.85), όπου ο ετήσιος στόχος για εισροές από το ΕΣΠΑ 2014 - 2020 για το 2016 ανέρχεται σε 2.28 δις ευρώ.
το στόχο για απορρόφηση πόρων του νέου ΕΣΠΑ 2014 – 2020 μεγέθους 7% για το 2016.
6 μήνες μετά την ψήφιση του Αναπτυξιακού Νόμου και 2 μετά την επίσημη έναρξη του, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού Τύπου, μέχρι την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου είχαν υποβληθεί προς ένταξη στον Αναπτυξιακό Νόμο μόλις 98 επενδυτικά σχέδια, ενώ αρχικό ενδιαφέρον – μερίδα - στο πληροφοριακό σύστημα είχαν “ανοίξει” 1.388 ενδιαφερόμενοι επενδυτές.
Ερωτάσθε:
α) Ποια είναι η απορροφητικότητα σε κάθε Τομεακό και Περιφερειακό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014 – 2020; (παρακαλώ να κατατεθούν αναλυτικοί πίνακες).
β) Σε ποια από αυτά και πόσο πετυχαίνουμε ή δεν πετυχαίνουμε το στόχο του 7%; (παρακαλώ να κατατεθούν αναλυτικοί πίνακες).
γ) Σύμφωνα με το γενικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις κατευθυντήριες γραμμές για το κλείσιμο του ΕΣΠΑ 2007 – 2013, ορίζεται ότι “ένα έργο θεωρείται ολοκληρωμένο εάν το φυσικό οικονομικό αντικείμενο αυτού έχει ολοκληρωθεί και το έργο βρίσκεται σε χρήση κατά την ημερομηνία υποβολής των εγγράφων κλεισίματος του επιχειρησιακού προγράμματος, ήτοι την 31η Μαρτίου 2017”. Πόσα είναι τα έργα που δεν έχουν ολοκληρωθεί; ποια είναι αυτά; (παρακαλώ να κατατεθούν αναλυτικοί πίνακες), πως σκέφτεται η Κυβέρνηση να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό; και πόσο υπολογίζεται το κόστος αυτό;
δ) Σύμφωνα με πληροφορίες, τα δύο μεγαλύτερα Προγράμματα δηλαδή το ΕΠΑΝΕΚ (Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία) και το Πρόγραμμα ”Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη” παρουσιάζουν μέχρι σήμερα 22.12.2016 πάρα πολύ χαμηλή απορροφητικότητα, πολύ κάτω από το 7%. Το δεδομένο αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Ιονία Οδός και η Ολυμπία Οδός θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι 31/3/17, οπότε αποστέλλονται και οι εκθέσεις κλεισίματος της Περιόδου 2007 – 2013, δημιουργούν σημαντικά ζητήματα στην εξέλιξη των έργων στους μεγάλους οδικούς άξονες.
Για να αποφευχθεί η διακοπή των εργασιών, τι πρόβλεψη υπάρχει για τη χρηματοδότηση των μεγάλων οδικών έργων και συγκεκριμένα της Ιονίας και της Ολυμπίας Οδού, τα οποία δε θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2017;
ε) Πόσες αιτήσεις υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα “Γενική Επιχειρηματικότητα”, ”Νέες Ανεξάρτητες Μ.Μ.Ε.” (τα οποία αρχικά έληγαν στις 20 Δεκεμβρίου 2016), ”Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισμού” και ”Επενδύσεις Μείζονος Μεγέθους” έχουν υποβληθεί μέχρι αυτή τη στιγμή; Ισχύει ότι η παράταση στις προθεσμίες δόθηκε λόγω χαμηλού ενδιαφέροντος; (παρακαλώ να κατατεθούν αναλυτικοί πίνακες).
στ) Το 2013, χρειάστηκαν 5 μήνες από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων για χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων μέσω ΕΣΠΑ μέχρι την έκδοση των οριστικών αποτελεσμάτων. Σήμερα, ενώ η προθεσμία υποβολής αίτησης ένταξης στις δράσεις ”Αναβάθμιση πολύ μικρών & μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές” και ”Ενίσχυση Τουριστικών Μ.Μ.Ε. για τον εκσυγχρονισμό τους και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών” ήταν στις 09.06.2016 και 04.07.2016 αντίστοιχα, παρατηρείται καθυστέρηση στη διαδικασία. Σε μια εποχή που η ρευστότητα των επιχειρήσεων βρίσκεται στο ναδίρ και η χώρα έχει ανάγκη από νέες θέσεις εργασίας, πως αιτιολογείται αυτή η καθυστέρηση;».
Το κείμενο της ερώτησης της Μαρίας Σπυράκη:
«Ερώτηση:
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε στις 6 Οκτωβρίου 2015 την πρόταση της Επιτροπής για την κατ'' εξαίρεση τροποποίηση του κανονισμού (Ε.Ε.) αριθ. 1303/2013 αναφορικά με τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, προκειμένου να στηρίξει την Ελλάδα κατά την έναρξη των προγραμμάτων της περιόδου 2014 – 2020.
Η τροποποίηση, ανάμεσα στα άλλα, προέβλεπε και την αύξηση της αρχικής προχρηματοδότησης για τα έτη 2015 και 2016 κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες (7%) διαθέτοντας κοινοτικούς πόρους 1 δις ευρώ για την εν λόγω περίοδο. Στόχος ήταν η εμπροσθοβαρής αυτή χρηματοδότηση να έχει καλυφθεί με αιτήματα πληρωμών έως το τέλος του 2016, ειδάλλως τα χρήματα αυτά θα επιστρέφονται στην Επιτροπή εντός ορισμένης προθεσμίας.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:
Σε τι επίπεδο βρίσκεται η απορρόφηση της εμπροσθοβαρούς χρηματοδότησης ύψους 1 δις ευρώ που δόθηκε κατ'' εξαίρεση στην Ελλάδα;
Προτίθεται η Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να δοθεί παράταση στη χώρα, προκειμένου να προλάβει να αξιοποιήσει την παραπάνω πρόσθετη χρηματοδότηση σε περίπτωση που τα αιτήματα πληρωμών δεν την καλύψουν έως το τέλος του 2016;».
Η απάντηση της κας Cre?u εξ ονόματος της Επιτροπής (21.12.2016)
«Μετά την τροποποίηση του κανονισμού περί κοινών διατάξεων, περίπου 1 δισεκατομμύριo ευρώ έχει ήδη καταβληθεί στην Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) και το Ταμείο Συνοχής (Τ.Σ.), ως πρόσθετη αρχική προχρηματοδότηση για την περίοδο προγραμματισμού 2014 – 2020. Από το συνολικό αυτό ποσό, το ποσό των 353.500.000 ευρώ καλύπτεται αυτή τη στιγμή από τις αιτήσεις ενδιάμεσης πληρωμής που υποβάλλει η ελληνική αρχή πιστοποίησης για τα τρία Ταμεία (ΕΤΠΑ 148.800.000 ευρώ, ΕΚΤ 189.400.000 ευρώ και Ταμείο Συνοχής 15.300.000 ευρώ).
Οι υπηρεσίες της Επιτροπής συνεργάζονται στενά με τις ελληνικές αρχές για να εξασφαλίσουν ότι οι πόροι που διατίθενται χρησιμοποιούνται πλήρως και αποτελεσματικά για τη χρηματοδότηση επιτόπιων επενδύσεων. Ωστόσο, εάν το ποσό του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ δεν καλυφθεί πλήρως από τις αιτήσεις ενδιάμεσης πληρωμής έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 ανά Ταμείο και ανά πρόγραμμα, η Ελλάδα υποχρεούται να επιστρέψει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. το συνολικό ποσό της πρόσθετης αρχικής προχρηματοδότησης. Η επιστροφή αυτή δεν αποτελεί δημοσιονομική διόρθωση και δεν περιορίζει την υποστήριξη των προγραμμάτων από τα Ταμεία. Δεδομένου ότι η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου 2016 έχει καθοριστεί στον κανονισμό περί κοινών διατάξεων, δεν μπορεί να δοθεί
παράταση».
