Ο Boyko Μπορίσοφ είναι ο πιο επιτυχημένος πολιτικός της μετά κομμουνιστικής Βουλγαρίας. Έχει κυβερνήσει συνεχώς τη Βουλγαρία από τον Αύγουστο του 2009 μέχρι και σήμερα (με εξαίρεση την περίοδο 2013-14), κερδίζοντας όλες τις κοινοβουλευτικές εκλογές από τον Ιούλιο του 2009 και έπειτα (θα μπορούσε να προσθέσει κανείς και τις δημοτικές εκλογές του 2005, στις οποίες ο Μπορίσφ κατέλαβε τη θέση του δημάρχου της Σόφιας).
Οι πρόσφατες εκλογές ωστόσο θα μπορούσαν να σημαίνουν την αρχή του τέλους του: με καταγεγραμμένο το 54,63% των ψήφων (έως τις 12:00 το μεσημέρι) το κόμμα GERB συγκεντρώνει το 24,9% των ψήφων (έναντι του 32,65% που είχε καταλάβει στις εκλογές του 2017).
Επίσης σημαντικό είναι ότι οι τέως λαϊκιστές-εθνικιστές κυβερνητικοί εταίροι του GERB μένουν εκτός: τόσο το Εθνικό Βουλγαρικό Κίνημα του Βαλερί Σιμεόνοφ το οποίο καταποντίστηκε, όσο ιδιαίτερα το VMRO του πρώην Υπουργού Άμυνας Κράσιμιρ Καραχλανοφ (που τόσα είχε ποντάρει πάνω στη «Μακεδονική πολιτική του») το οποίο δεν κατάφερε να περάσει το όριο του 4%.
Η εκλογική απόδοση του DPS επίσης δεν αποτελεί «καλά νέα» για τον Μπορίσοφ. Το DPS - το οποίο παραδοσιακά εκφράζει τη μειονοτική τουρκική ψήφο, και του οποίου ο διεφθαρμένος ηγετικός πυρήνας στήριζε την κυβέρνηση Μπορίσοφ - δεν κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του (παρέμεινε στο 9,%).
Μάλιστα, αν και ο κυριότερος ανταγωνιστής της «μειονοτικής ψήφου», το κόμμα DOCT του Λιούτφι Μεστάν δεν κατέβηκε στις εκλογές, το DPS δεν κατάφερε να κινητοποιήσει την ψήφο των Βουλγάρων Τούρκων που ζουν και ψηφίζουν σε εκλογικά κέντρα στην Τουρκία. Ενδεικτικό ίσως της προβληματικής σχέσης που έχει η ηγεσία του DPS με την Άγκυρα…
Με βάση λοιπόν τα δεδομένα η θέση του GERB/Μπορίσοφ εμφανίζεται σαφώς εξασθενημένη σε σχέση με το 2017, ωστόσο ο σχηματισμός μιας νέας κυβέρνησης θα κριθεί από την ικανότητα των υπολοίπων κομμάτων να συνεργαστούν μεταξύ τους. Το σοσιαλιστικό κόμμα, το BSP, βίωσε τη σημαντικότερη φθορά του: 14,9% έναντι 27,19% το 2017!
Η κρίση την οποία βιώνει το κόμμα, εδώ και χρόνια έχει ξεκάθαρα επιδεινωθεί υπό την τωρινή του ηγεσία, με το κόμμα να δείχνει ανίκανο να υιοθετήσει μια ξεκάθαρη εκσυγχρονιστική ατζέντα, φλερτάροντας με φιλορωσικές, αντιμεταναστευτικές ακόμη και ομοφοβικές θέσεις…
Από τα πρωτοεμφανιζόμενα κόμματα, το κόμμα του δημοφιλούς τηλεπαρουσιαστή-μουσικού Σλάβι Τριφόνοφ, με το χαρακτηριστικό όνομα Υπάρχει Τέτοιος Λαός, κέρδισε το εντυπωσιακό 18,7%, απορροφώντας το μεγαλύτερο κομμάτι της ψήφου διαμαρτυρίας. Το Υπάρχει Τέτοιος Λαός κέρδισε και ένα μεγάλο κομμάτι των ψήφων των Βουλγάρων του εξωτερικού: γύρω στο 30%.
Ένα άλλο πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα η Δημοκρατική Βουλγαρία (DB) του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Χρίστο Ιβάνοφ κέρδισε το 10,5% των ψήφων. Η DB, με το πιο συγκροτημένο προεκλογικό πρόγραμμα από τα νέα κόμματα, φαίνεται να κερδίζει και τη μεγαλύτερη στήριξη από τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις της βουλγαρικής κοινωνίας.
Τέλος υπάρχει και το επίσης νέο κόμμα, με την επίσης χαρακτηριστική ονομασία Σήκω πάνω! Έξω οι μαφιόζοι!, που κερδίζει ένα 5%, απορροφώντας επίσης ένα κομμάτι της ψήφου διαμαρτυρίας.
Το μόνο που συνδέει τα αντιπολιτευόμενα κόμματα προς το GERB είναι η αντίθεση τους προς το GERΒ, που δεν αποτελεί από μόνη της ικανή συνθήκη σχηματισμού κυβέρνησης.
Σε περίπτωση αποτυχίας, η Βουλγαρία θα οδηγηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών με περιορισμένη εντολή (την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης της πανδημίας και ίσως της υιοθέτησης κάποιων βασικών μεταρρυθμίσεων, όπως στον τομέα της δικαιοσύνης) και με χρονικό ορίζοντα την προκήρυξη νέων εκλογών. Οπότε ο Μπορίσοφ παραμένει στο παιχνίδι…
*Ο Γεώργιος Χρηστίδης είναι Αν. Καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας
