Ηταν φασιστική η δικτατορία των συνταγματαρχών; Φυσικά και ήταν. Και φασιστική και δικτατορία. Κι όμως, ένας ιστορικός που υπήρξε και δεσμώτης της χούντας, ισχυρίζεται πως δεν ήταν «έτσι ακριβώς τα πράγματα». Κατά τον Αντώνη Λιάκο, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν… «αυταρχικός εκμοντερνισμός» που απέβλεπε στον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας. Αδιανόητο… Και κυρίως, ύβρις προς όσους μαρτύρησαν στις φυλακές και στις εξορίες κατά την περίοδο 67- 74 αλλά και προς την ιστορική μνήμη.
Η τοποθέτηση του κ. Λιάκου έγινε σε διαδικτυακή εκδήλωση που οργανώθηκε από το Culture through politics και μπορείτε να τη βρείτε εδώ
Συγκεκριμένα, είπε: «Συχνά όταν μιλάμε για τη δικτατορία των συνταγματαρχών, ξεμπερδεύουμε λέγοντας πως ήταν μια φασιστική δικτατορία. Δεν ήταν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Δεν είχε δηλαδή η δικτατορία την ίδια ιδεολογία που είχε ο Μεταξάς ή ο Χίτλερ ή ο Μουσολίνι, οι μεταπολεμικές δικτατορίες ήταν κατά κάποιο τρόπο προγραμματισμένες πάνω σε έναν αυταρχικό εκμοντερνισμό των χωρών αυτών. Γνωστοί θεωρητικοί έλεγαν ότι για να εκμοντερνιστούν οι καπιταλιστικές χώρες, να γίνουν σύγχρονες, χρειάζονται αυτού του είδους τα αυταρχικά ή δικτατορικά καθεστώτα τα οποία θα συγκρατούσαν τις κοινωνικές εντάσεις, τις κοινωνικές διαμαρτυρίες, ανατροπές, τις οποίες θα προκαλούσε ο εκμοντερνισμός της οικονομίας.
Επομένως, ήταν κατά κάποιο τρόπο καθεστώτα του αυταρχικού εκμοντερνισμού, του αυταρχικού εκσυγχρονισμού».
Θέμα της εκδήλωσης ήταν τα 50 χρόνια του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο, ως γνωστό ιδρύθηκε στη χούντα. Δεν θα φανταζόμασταν πως θα υπήρχε ιστορικός που θα ισχυριζόταν, περίπου, ότι πρέπει να δώσουμε… εύσημα στη χούντα γι’ αυτό. ‘Η ότι ίσως πρέπει να περιλάβουμε στον κατάλογο των υπουργών Πολιτισμού και τον χουντικό κ. Παναγιωτάκη. Ούτε και πως θα διατεινόταν ότι ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος είχε το υπουργείο Πολιτισμού- και Επιστημών τότε- ανάμεσα στα «βαριά» υπουργεία του.
Νομίζαμε πως τόσο ο Παπαδόπουλος όσο και τα υπόλοιπα μέλη της δράκας των εξωμοτών έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν ώστε να απαγορεύσουν την κουλτούρα, θεσπίζοντας δρακόντειες απαγορεύσεις σχετικά με την ελευθερία του Λόγου. Εξ ου και οι πνευματικοί άνθρωποι της χώρας, αναστήματα πρώτου μεγέθους, ανάμεσα στα οποία ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Αναγνωστάκης και η Λούλα Αναγνωστάκη, ο Μουρσελάς, ο Λειβαδίτης και τόσοι άλλοι, σταμάτησαν εις ένδειξη διαμαρτυρίας να δημοσιεύουν οτιδήποτε. Ταυτοχρόνως άλλοι, όπως ο Ρίτσος, ο Σεβαστάκης και η Παπά, ήταν εξορία, ενώ ο Βρεττάκος και ο Βασιλικός ζούσαν αυτοεξόριστοί στο εξωτερικό.
Εκκωφαντική υπήρξε η σιωπή στον χώρο των εκδόσεων, που ήχησε σαν τεράστιο χαστούκι εναντίον της χούντας. Είμαστε ακόμα σε εποχή πολύ πριν από το διαδίκτυο, οπότε αν κάτι δεν κυκλοφορούσε σε βιβλίο, δεν υπήρχε.
Το καθεστώς πανικοβλημένο από τις διεθνείς επικρίσεις για την πολιτική του (που οδήγησαν σε έξωσή του, ουσιαστικά από το Συμβούλιο της Ευρώπης) και σε επικρίσεις γιγάντων του πνεύματος στο εξωτερικό ειδικά για το καθεστώς λογοκρισίας, αποφασίζει να μαλακώσει τη στάση του. Ο Αντώνης Λιάκος είδε στην κατάργηση της προληπτικής λογοκρισίας… «ένδειξη ισχύος του καθεστώτος». Ακυρώνοντας έτσι τον σκληρό αγώνα που δόθηκε, και που περιελάμβανε την περίφημη δήλωση Σεφέρη κατά της δικτατορίας, τις διεθνείς πιέσεις να γυρίσει από την εξορία ο Γιάννης Ρίτσος και τις θρυλικές εκδόσεις «Δεκαοκτώ κείμενα» και «Νέα κείμενα».
Μα πώς μπόρεσε;
Και τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ για όλα αυτά; Αισθάνονται άνετα με τέτοιες απόψεις; Δικαιώνεται ο αντιδικτατορικός αγώνας; Τι;
