Ο εκπαιδευτικός, επιστημονικός και πολιτιστικός οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, η UNESCO, διαψεύδει στο Liberal.gr την Τουρκία και τους αξιωματούχους της ως προς την Αγία Σοφία. Σε απάντηση του Γραφείου Τύπου της UNESCO στο Παρίσι, σημειώνεται πως πρόκειται για ψέμα ότι δεν ενοχλούνται με τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί. Επίσης, αναφέρουν πως η μόνη τοποθέτηση που ισχύει είναι η τοποθέτηση που έγινε τον περασμένο Ιούλιο, και ήταν καταδικαστική για την αλλαγή χρήσης της Αγίας Σοφίας ως μνημείου.
Το ερώτημα που απευθύναμε προς το Γραφείο Τύπου της UNESCO ήταν το εξής: διαβάσαμε στην τουρκική εφημερίδα Yeni Safak ότι η Τουρκία λέει πως κάποιος από την UNESCO δήλωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί.
Παρακαλούμε να μας πληροφορήσετε αν αυτό αληθεύει; Αν ναι, πείτε μου ποιος αξιωματούχος της UNESCO έκανε τη δήλωση και τι ακριβώς είπε.
Μαζί, επισυνάφθηκε και ο σύνδεσμος για το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας, όπου η τουρκική πλευρά ισχυριζόταν ότι ο Οργανισμός δεν έχει πρόβλημα με τη μετατροπή.
Η απάντηση της επικεφαλής για την ενημέρωση Clare O’ Hagan ήταν η ακόλουθη:
«Η πληροφορία που διαβάσατε στη Yeni Safak είναι λανθασμένη. Η UNESCO εξέδωσε τη δήλωση που ακολουθεί τον Ιούλιο, όταν η Αγία Σοφία δηλώθηκε ως τζαμί και όχι ως μουσείο.»
Στη γνωστή δήλωση, στην οποία και εμμένει η UNESCO, αναφέρεται ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του».
Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η UNESCO από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει νέα διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», προστίθεται. Η UNESCO υπογράμμισε ακόμη ότι έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στις τουρκικές αρχές με επιστολές της και ότι επέδωσε ξανά το μήνυμα αυτό στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Οργάνωση.
«H UNESCO καλεί τις τουρκικές αρχές να ξεκινήσουν χωρίς καθυστέρηση διάλογο προκειμένου να αποφευχθεί η οπισθοχώρηση από την παγκόσμια αξία αυτής της σπάνιας κληρονομιάς, η διατήρηση της οποίας θα επανεξεταστεί από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς στην επόμενη συνεδρίασή της», ήταν η δήλωση που έκανε τον ίδιο καιρό η γενική διευθύντρια της UNESCO, Οντρεΐ Αζουλέ.
Η τουρκική πλευρά προσπαθεί τις τελευταίες ημέρες να δείξει ότι έχει «συγχωρχάρτι» του διεθνούς διαγωνισμού, πράγμα που όπως είδαμε δεν ισχύει.
Όπως όμως γράφει στο Liberal.gr o Νίκος Μελέτης τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς, «σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία έχει εξασφαλίσει την υπόγεια υποστήριξη από το εσωτερικό της UNESCO και συγκεκριμένα απο την Γερμανίδα διευθύντρια του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς (World Heritage Center) κατι που διευκολύνει τους χειρισμούς του Τ. Ερντογάν.
Η κ. Μ. Ρόσσλερ η οποία υποστηρίζει την Τουρκία στον σημαντικό αυτό διεθνή οργανισμό και δεν ενοχλήθηκε με την αλλοίωση της φυσιογνωμίας και της εικόνας της Αγιάς Σοφιάς έφθασε στο σημείο να στείλει πριν μερικές ημέρες και επιστολή στην Ελλάδα επικρίνοντας την χώρα μας γιατί δεν ενημέρωσε προκαταβολικά την UNESCO για τα τεχνικά έργα που έγιναν στην Ακρόπολη.
Και πράγματι τίθεται θέμα για την Αθήνα να ζητήσει από την UNESCO πλήρη ενημέρωση και όλο τον φάκελο της ‘αυτοψίας’ που πραγματοποίησε ο εκπρόσωπος της στην Αγιά Σοφιά και να ζητηθούν εξηγήσεις για το ποιος είναι τελικά που «προστατεύει» όχι τα Μνημεία αλλα τον κ. Ερντογάν.»
Αν και εφόσον πραγματοποιήθηκε μια τέτοια αυτοψία φυσικά. Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα πρέπει να ζητήσει την ενημέρωση της Γενικής Διευθύντριας και να μην αφήσει το θέμα στην τύχη του.
