Οι ΗΠΑ απειλούνται με απομόνωση, αυταρχισμός στη Ρωσία και την Τουρκία, η Ευρωπαϊκή Ένωση σε κρίση: μετά την εκλογή του Donald Trump στην προεδρία των ΗΠΑ όλα τα βλέμματα έχουν στραφεί στην Angela Merkel, η οποία ετοιμάζεται να αναλάβει νέες ευθύνες.
«Η έκφραση “ηγέτης του ελεύθερου κόσμου” χρησιμοποιείται συνήθως για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, και σπάνια χωρίς ειρωνεία. Μπαίνω στον πειρασμό να πω ότι ο ηγέτιδα του ελεύθερου κόσμου είναι τώρα η Angela Merkel», εκτίμησε ο Βρετανός ιστορικός Timothy Garton Ash, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα The Guardian.
Με την επίσκεψή του αύριο και μεθαύριο στη Γερμανία ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama υπογραμμίζει λίγο περισσότερο τις προσδοκίες που βαραίνουν τη Merkel, την οποία, πριν την αναχώρησή του από την Ουάσιγκτον, είχε χαρακτηρίσει «ίσως την πιο στενή διεθνή εταίρο των τελευταίων οκτώ ετών».
Ο Obama δεν επέλεξε να επισκεφθεί τη Βρετανία, παραδοσιακό εταίρο των ΗΠΑ, στο πλαίσιο της τελευταίας αποχαιρετιστήριας περιοδείας του στην Ευρώπη, αλλά τη Γερμανία, θέλοντας ίσως με αυτό τον τρόπο να δώσει τη σκυτάλη στο Βερολίνο.
«Η εκλογή του Donald Trump καθιστά την Angela Merkel την τελευταία που μπορεί να υπερασπιστεί τις ανθρωπιστικές αξίες της Δύσης», εκτιμά η New York Times. Σύμφωνα με τη γερμανική, αριστερή εφημερίδα TAZ «η σημασία της καγκελαρίου θα ενισχυθεί: πρέπει να διατηρήσει τη συνοχή της ΕΕ, να αντιμετωπίσει τον Putin και τον Erdogan και να ελέγξει τον Donald Trump».
Διότι ο νεοεκλεγείς Αμερικανός πρόεδρος προκαλεί φόβο ότι η συμμαχία των Δυτικών έχει τελειώσει, με τις δηλώσεις του ότι θα ενεργεί βάσει της αρχής «πρώτα η Αμερική», ακόμη και στις διατλαντικές σχέσεις.
Οι εναλλακτικές της Ευρώπης, που έχει γίνει ευάλωτη εξαιτίας του λαϊκισμού, για ηγεσία δεν είναι πολλές: η Βρετανία θα ασχολείται επί χρόνια με το Brexit, η Γαλλία και η Ιταλία αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό τους οικονομικές δυσκολίες.
Σε αυτό το πλαίσιο λίγοι είναι οι Γερμανοί που αμφιβάλλουν ότι η Merkel θα είναι υποψήφια για μια τέταρτη θητεία στην καγκελαρία στις εκλογές του 2017.
«Η καγκελάριος είναι μια από τους ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής της Δύσης που ενεργεί ως παγκόσμιος παράγοντας. Οπότε θα υποβάλει υποψηφιότητα, θα ενεργήσει ως υπεύθυνη ηγέτις», δήλωσε ο Norbert Rottgen, στέλεχος των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), στο CNN.
Η δημοτικότητα της Merkel αυξήθηκε μετά τις αμερικανικές εκλογές και ίσως η γερμανίδα καγκελάριος να αποκαλύψει τις προθέσεις της ήδη την Κυριακή.
«Με δεδομένες τις επιπτώσεις στην Ευρώπη της εκλογικής νίκης του Trump, αναμφίβολα θα αναλογιστεί ότι το καθήκον της δεν έχει ολοκληρωθεί και ότι πρέπει να συνεχίσει να ηγείται της Ευρώπης», εκτίμησε η Daniela Schwarzer διευθύντρια του γερμανικού ινστιτούτου ερευνών DGAP.
Στο συγχαρητήριο μήνυμά της προς τον Trump η Merkel ήταν ασυνήθιστα ξεκάθαρη, υπενθυμίζοντάς του τη σημασία των δημοκρατικών αξιών.
«Οι προσδοκίες από τη Γερμανία να ελέγξουμε τις αντιδημοκρατικές τάσεις είναι μια ιστορική ευθύνη και ελπίζω ότι θα σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων», δήλωσε η Stefani Weiss ειδική του γερμανικού ιδρύματος Bertelsmann.
Με τον Trump όμως η καγκελάριος θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον αναδιπλώνεται, κάτι που ήταν ήδη ορατό.
«Είχαμε ήδη παρατηρήσει υπό τον Obama ότι η διατλαντική σχέση είχε περιοριστεί και ότι οι ΗΠΑ δεν ήθελαν και δεν μπορούσαν να είναι οι αστυνόμοι του κόσμου», υπογράμμισε η αναλύτρια.
Μένει να μάθουμε ποιο θα είναι το περιθώριο ελιγμών της Merkel, η χώρα της οποίας δεν συμμετέχει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η οποία, παρά την πρόσφατη αποστολή στρατιωτών στο Μαλί για την αντιμετώπιση των ισλμιστών και στη Λιθουανία για την αντιμετώπιση της ρωσικής απειλής, παραμένει διστακτική να αναλάβει στρατιωτική δράση εκτός γερμανικού εδάφους.
Μπροστά στην επιθυμία του Trump να ανανεώσει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin, «η φιλοδυτική πολιτική της Merkel θα μπορούσε να καταλήξει σε φιάσκο», σημειώνει η γερμανική εφημερίδα Die Welt.
Μετά την εκλογή του Donald Trump στην προεδρία των ΗΠΑ, η Γερμανίδα καγκελάριος θα δει να αυξάνονται οι χώρες που επικρίνουν ανοικτά τη γενναιόδωρη μεταναστευτική της πολιτική, την υποστήριξή της προς το παγκόσμιο ελεύθερο εμπόριο ή την αναγκαιότητα να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή, καθώς και άλλα σημαντικά ζητήματα της πολιτικής της.
«Το έργο της Merkel μόλις έγινε εξαιρετικά πιο δύσκολο», προειδοποίησε η Κοστάντς Στέλτσενμιλερ, αναλύτρια του ιδρύματος Robert Bosch, σε άρθρο της στην Washington Post.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ