Κάποια στιγμή θα πρέπει να μάθουμε να λέμε τα σοβαρά για τη Δημοκρατία πράγματα χωρίς «ναι μεν αλλά». Αλλά και χωρίς να βλέπουμε τα πάντα ως ευκαιρία για επίθεση ή αντεπίθεση.
Τα κυριακάτικα συμβάντα στην πλατεία Νέας Σμύρνης μάς δίνουν αυτή τη δυνατότητα.
Ξεκάθαρα λοιπόν: δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, εξήγηση ή πιθανή παρεξήγηση για την άσκηση αστυνομικής βίας κατά πολιτών που δεν διαπράττουν αδικήματα. Αλλά και να διαπράττουν, το μέτρο της αστυνομικής αντίδρασης πρέπει να είναι κατ' ανώτατο όριο ανάλογο του αδικήματος, η δε άσκηση σωματικής βίας είναι το ύστατο, και μόνον αποτρεπτικό, μέτρο. Αυτονόητα πράγματα σε μια δημοκρατία, που συνιστούν, για τα αστυνομικά όργανα που τα παρέβησαν, όχι μόνο πειθαρχικώς κολάσιμες πράξεις αλλά και παράβαση καθήκοντος. Όχι επειδή οι πράξεις συνέβησαν εν μέση οδώ και βιντεοσκοπήθηκαν, αλλά γιατί συνέβησαν.
Ξεκάθαρα, επίσης: από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση, δια της εκπροσώπου της, καθώς και ο αρμόδιος Υπουργός, εκφράζοντας την πολιτική του Υπουργείου του, κατέστησαν σαφή την αποδοκιμασία τους έναντι τέτοιων πράξεων, ενώ και οι εισαγγελικές Αρχές κινήθηκαν για τη διερεύνηση και ενδεχόμενο ποινικό κολασμό τους. Η οργανωμένη Πολιτεία δεν σιώπησε και δεν κατέφυγε σε υπεκφυγές. Τίποτα δεν δικαιολογεί να «χρεωθεί» πράξεις που όχι μόνο κατηγορηματικά αποδοκίμασε αλλά και που ετοιμάζεται να τιμωρήσει. Αν αφήσει την υπόθεση στη μέση ή την «κουκουλώσει», τότε θα είναι υπόλογη.
Ξεκάθαρα, τέλος: η ταύτιση των θυτών πράξεων καθ' υπέρβαση καθήκοντος με τον πολιτικό τους προϊστάμενο, ολόκληρη την αστυνομία ή ολόκληρη την κυβέρνηση δεν αποτελεί δημοκρατικά ανεκτή άσκηση πολιτικής ή κριτικής. Το να στηλιτεύεται το γεγονός είναι ορθό και αναγκαίο. Το να χρησιμοποιείται ως αφορμή γενικεύσεων ή συμψηφισμών για την άσκηση άλλου είδους, δήθεν πολιτικής, ή μελλοντικής βίας δεν συμβάλλει στο ζητούμενο από όλους: μια καλύτερη ποιότητα Δημοκρατίας. Εκτός αν το ζητούμενο δεν είναι αυτό, αλλά το κομματικό όφελος, ή, ακόμα χειρότερα, η γενικευμένη έξαψη των παθών.
* Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος και πρώην ευρωβουλευτής