Εν αναμονή της σταδιακής ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων και με βάση και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα των εκλογών θα κριθεί σε 12 Πολιτείες, εκ των οποίων στις 10, είχε επικρατήσει ο Πρόεδρος Τραμπ το 2016.
Πρόκειται, κατά σειρά αριθμού εκλεκτόρων (παρατίθενται στις παρενθέσεις) που διαθέτουν, για τις εξής: Texas (38) Florida (29) Pennsylvania (20) Ohio (18) Michigan (16) Georgia (16) North Carolina (15) Arizona (11) Wisconsin (10) Minnesota (10), Nevada (6) και Iowa (6).
Με τον Μπάιντεν να έχει ουσιαστικά εξασφαλισμένες, βάσει προϊστορίας και δημοσκοπικών δεδομένων 216 ψήφους στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων και τον Τραμπ 125 ψήφους, αμφότεροι αναζητούν ανάμεσα σε αυτές, τις 197 ψήφους που ακόμη «παίζονται», τις υπόλοιπες που απαιτούνται προκειμένου να φτάσουν τον μαγικό αριθμό των 270 και να κερδίσουν τις εκλογές.
Ήδη αυτό το δεδομένο δείχνει το πλεονέκτημα που έχει ο Μπάιντεν, καθώς του αρκούν 54 ψήφοι ακόμη, ενώ ο Τραμπ αναζητά 145, ανάμεσα στις 197 που είναι ακόμη ανοιχτό το που θα πάνε. Ουσιαστικά, ο Πρόεδρος πρέπει πάλι να κερδίσει την συντριπτική πλειοψηφία αυτών των Πολιτειών για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του. Μία ανάλυση των δεδομένων σε καθεμία, δείχνει πόσο πιο δύσκολος από το 2016 είναι αυτός ο στόχος για εκείνον.
Texas
Το Texas (38), είναι μία Πολιτεία που σχεδόν κανείς δεν περίμενε να μην είναι δεδομένη για τον Πρόεδρο, ο οποίος την κέρδισε με 9 μονάδες διαφορά πριν τέσσερα χρόνια, ενώ οκτώ χρόνια πριν είχε προτιμήσει τον Ρόμνεϊ με σχεδόν 16 μονάδες. Αυτή όμως η τάση καταδεικνύει το πρόβλημα που αρχίζουν να αντιμετωπίζουν οι Ρεπουμπλικάνοι σε μία Πολιτεία όπου πλειοψηφία πια είναι οι μη-λευκοί κάτοικοι και οι ψηφοφόροι που ζουν σε μεγάλες Πόλεις. Το αποτέλεσμα είναι αυτή τη στιγμή ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics να δίνει ένα ισχνό προβάδισμα 1,2 μονάδων στον Πρόεδρο σε μία Πολιτεία όπου μάλιστα τα τελευταία χρόνια οι δημοσκοπήσεις συστηματικά υπερεκτιμούν την επιρροή των Ρεπουμπλικάνων, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει πχ στις Μεσοδυτικές Πολιτείες. Η πρωτοφανής συμμετοχή, με τις επιστολικές και πρόωρες ψήφους να έχουν ΗΔΗ ξεπεράσει το σύνολο των ψήφων το 2016 είναι ένα ακόμη μάλλον ανησυχητικό σημάδι για τον Πρόεδρο. Παρόλα αυτά, είναι ασφαλέστερο να θεωρήσουμε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί ένα πλεονέκτημα σε μία Πολιτεία την οποία οι Δημοκρατικοί έχουν να κερδίσουν από το 1976 και αυτή τη στιγμή δεν έχουν ούτε έναν εκλεγμένο αξιωματούχο σε Πολιτειακό επίπεδο. Πάντως, ενδεχόμενη ήττα του Προέδρου εδώ δεν εξανεμίζει απλώς οποιαδήποτε πιθανότητα επανεκλογής του, αλλά μάλλον θα σηματοδοτεί και μία ιστορική πανωλεθρία σε παναμερικανικό επίπεδο.
Florida
Η Florida (29) είναι η κατεξοχήν αμφίρροπη Πολιτεία, που ψηφίζει τον νικητή των εκλογών από το 2000 και μετά. Με το άνοιγμα της κάλπης, ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics δίνει προβάδισμα 1 μονάδας στον Μπάιντεν, έναντι της απόλυτης ισοπαλίας που έδειχνε την ίδια στιγμή το 2016, πριν ο Πρόεδρος την κερδίσει με 1 μονάδα διαφορά. Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι φυσικά παρακινδυνευμένη αλλά και εδώ, όπως και στο Texas, ο Πρόεδρος δεν έχει περιθώριο ήττας. Δεδομένου μάλιστα ότι αναμένεται η Florida να είναι από τις πρώτες Πολιτείες που θα ανακοινώσουν αποτελέσματα, τυχόν νίκη του Μπάιντεν θα σημάνει ουσιαστικά και την επικράτηση του στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων αφού θα έχει εξασφαλίσει παραπάνω από τις μισές εκλεκτορικές ψήφους που αναζητά.
Pennsylvania
Η Pennsylvania (20) είναι ίσως η πιο κρίσιμη Πολιτεία σε αυτές τις εκλογές και αυτή στην οποία έχουν επικεντρωθεί και τα δύο επιτελεία. Παραδοσιακά Δημοκρατική, υπήρξε το κλειδί στην εκλογή του Donald Trump το 2016, όταν ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics έδινε προβάδισμα σχεδόν 2 μονάδων στην Hillary Clinton, αλλά τελικά ο Πρόεδρος επικράτησε οριακά με 0,7 μονάδες. Αυτή τη φορά, το αντίστοιχο προβάδισμα του Joe Μπάιντεν στον μέσο όρο δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics βρίσκεται λίγο πάνω από τη μονάδα. Ας κρατήσουμε ότι είναι επίσης μία Πολιτεία με ελάχιστη εμπειρία στη διαχείριση μαζικών επιστολικών ψήφων και, εφόσον αποδειχτεί η κρίσιμη Πολιτεία, κάτι που προϋποθέτει νίκη του Προέδρου στις δύο μεγαλύτερες προαναφερόμενες, αλλά και άλλες Πολιτείες που θα αναλύσουμε παρακάτω, είναι πιθανό η έκβαση των εκλογών να καθυστερήσει αρκετό καιρό και να κριθεί στα δικαστήρια, όπως έχει προειδοποιήσει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Ohio
Το Ohio (18), Πολιτεία χωρίς την οποία ουδείς Ρεπουμπλικάνος υποψήφιος κέρδισε ποτέ την Προεδρία, έδωσε μία μεγάλη νίκη 8 μονάδων στον Τραμπ το 2016, έναντι 3,5 μονάδων που προέβλεπαν οι τότε δημοσκοπήσεις. Με το αντίστοιχο δημοσκοπικό προβάδισμα του να έχει μειωθεί αισθητά (1,4%), το πιο πιθανό είναι να έχουμε ένα πιο αμφίρροπο αποτέλεσμα αλλά με ένα πλεονέκτημα του Προέδρου, λόγω και της δημογραφικής σύνθεσης της Πολιτείας αλλά και μίας συστηματικής υποεκτίμησης των Ρεπουμπλικάνων εδώ τα τελευταία χρόνια από τους δημοσκόπους.
Michigan
Το, παραδοσιακό κάστρο των Δημοκρατικών, Michigan (16) σόκαρε τις ΗΠΑ το 2016. Όταν ψήφισε τον νυν Πρόεδρο με την οριακή διαφορά του 0,3%, κυρίως λόγω μειωμένης συμμετοχής των Αφροαμερικανών ψηφοφόρων στο Detroit σε συνδυασμό με μεταστροφή λευκών εργατικής τάξης στις αγροτικές περιοχές προς τον Trump. Δεδομένου πάντως ότι οι τότε δημοσκοπήσεις έδιναν ένα όχι πολύ άνετο προβάδισμα της τάξης των 3,4 μονάδων στην Clinton, πολλοί την κατηγόρησαν για το ότι δεν έδωσε τότε την πρέπουσα σημασία στην Πολιτεία αυτή, θεωρώντας την δεδομένη, αφού το 2012 είχε προτιμήσει τον Ομπάμα με σχεδόν 10 μονάδες διαφορά. Φέτος, οι Δημοκρατικοί είναι αποφασισμένοι να μην επαναλάβουν το ίδιο λάθος και έχουν ένα λίγο μεγαλύτερο προβάδισμα 4,2 μονάδων στον μέσο όρο των δημοσκοπήσεων, οπότε θα απαιτηθεί μεγαλύτερη αστοχία των δημοσκοπήσεων από το 2016 για να ξανακερδίσει ο Πρόεδρος.
Georgia
Η Georgia (16), στον βαθύ Νότο, είναι μία παραδοσιακά συντηρητική Πολιτεία, που όμως- όπως και το Texas- σταδιακά μετατοπίζεται, κάτι που οδήγησε σε μία όχι πολύ άνετη νίκη του Trump εκεί το 2016, με 5 μονάδες διαφορά, όπως ακριβώς είχαν προβλέψει οι δημοσκοπήσεις. Φέτος, ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics δείχνει μικρό προβάδισμα 1 μονάδας του Τραμπ. Ενδεχόμενη νίκη του Δημοκρατικού υποψηφίου εκεί δεν θα αφήσει περιθώρια ελπίδας στον Πρόεδρο για επανεκλογή. Ωστόσο, δεδομένου και του ιστορικού της Πολιτείας σε προεδρικές εκλογές, τον πρώτο λόγο φαίνεται να έχει ο Πρόεδρος, εκτός αν η συμμετοχή των πολυάριθμων Αφροαμερικανών ψηφοφόρων φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα, ενδεχόμενο που δεν αποκλείεται.
North Carolina
Η επίσης παραδοσιακά Ρεπουμπλικανική North Carolina (15) είναι μία από τις πιο αμφίρροπες Πολιτείες σε αυτές τις εκλογές. Το 2016 ψήφισε τον Τραμπ με 3,7 μονάδες διαφορά, έναντι 1 μονάδας που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. Φέτος, ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics δίνει ουσιαστικά ισοπαλία, με τον Πρόεδρο να έχει την ιστορία της Πολιτείας με το μέρος του, αλλά ταυτόχρονα κανένα περιθώριο ήττας.
Arizona
Η Πολιτεία της Arizona (11) ήταν μέχρι πρόσφατα προπύργιο των Ρεπουμπλικάνων, με τον Πρόεδρο Τραμπ να την κερδίζει με 3,5 μονάδες διαφορά, ελάχιστα κάτω από το προβάδισμα του στις τότε δημοσκοπήσεις που ανερχόταν σε 4 μονάδες, οι οποίες φέτος δίνουν προβάδισμα 1 μονάδας στον Μπάιντεν, σε μία Πολιτεία με υψηλό αστικό και μη-λευκό πληθυσμό, που τα τελευταία χρόνια φαίνεται να κινείται προς την κατεύθυνση των Δημοκρατικών, οι οποίοι το 2018 υποεκτιμήθηκαν στις αντίστοιχες δημοσκοπήσεις. Συνεκτιμώντας όλα τα δεδομένα, φαίνεται να έχει ένα μικρό προβάδισμα ο Μπάιντεν, κάτι που, αν επιβεβαιωθεί, θα είναι μεγάλο πρόβλημα για τον Πρόεδρο Τραμπ.
Wisconsin
Το παραδοσιακό προπύργιο των Δημοκρατικών στο Wisconsin (10) ήταν η μία από τις τρείς Πολιτείες που η Χίλαρι Κλίντον θεωρούσε δεδομένη το 2016 και τελικά ψήφισε τον Ντόναλντ Τραμπ με οριακή διαφορά 0,7% μονάδων. Ταυτόχρονα, ήταν η μοναδική Πολιτεία όπου υπήρξε παταγώδης διάψευση των δημοσκοπήσεων που έδειχναν άνετη νίκη της Κλίντον με 6,5 μονάδες διαφορά, αντίστοιχη με αυτήν που φαίνεται να έχει φέτος ο Joe Μπάιντεν. Το 2016 ελάχιστοι διέβλεπαν το αποτέλεσμα που προέκυψε, οι Δημοκρατικοί είχαν ξεκάθαρα παραμελήσει την Πολιτεία, όπως εξάλλου και οι περισσότεροι γνωστοί δημοσκόποι. Φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά και υπάρχουν σημάδια ότι ούτε καν οι ίδιοι οι Ρεπουμπλικάνοι ευελπιστούν σε μία ακόμη ανατροπή στην Πολιτεία αυτή. Αν πάντως η ιστορία επαναληφθεί, ο Πρόεδρος Τραμπ θα οδεύει προς την επανεκλογή του.
Minnesota
Ο μόνος λόγος που η Πολιτεία της Minnesota (10), που έχει να ψηφίσει τον Ρεπουμπλικάνο προεδρικό υποψήφιο από το 1972, βρίσκεται σε αυτή τη λίστα είναι η παρόμοια δημογραφική εικόνα της με τις τρεις άλλες κρίσιμες Μεσοδυτικές Πολιτείες (Wisconsin, Michigan, Pennsylvania). Η Κλίντον την κέρδισε, έστω και με μόλις 1,5 μονάδα διαφορά, ενώ τώρα ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων του Real Clear Politics δίνει προβάδισμα 4,3 μονάδων στον Μπάιντεν. Είναι μία Πολιτεία όπου οι Ρεπουμπλικάνοι δεν φαίνεται να θεωρούν ότι έχουν βάσιμες ελπίδες, ωστόσο, με δεδομένο τι συνέβη το 2016 στη γειτονική Πολιτεία του Wisconsin, εφόσον ο Τραμπ ανατρέψει όλα τα προγνωστικά, μπορεί ίσως να καταφέρει να την κερδίσει. Ωστόσο, το αδιαφιλονίκητο φαβορί εδώ είναι αναμφισβήτητα ο Μπάιντεν.
Nevada
Στη Nevada (6), Πολιτεία με πολλούς μη λευκούς ψηφοφόρους, η Κλίντον κέρδισε με μεγαλύτερη διαφορά (2,5 μονάδες) από ότι προέβλεπαν οι τότε δημοσκοπήσεις που έδιναν προβάδισμα 1 μονάδας στον Τραμπ το 2016. Με το προβάδισμα του Μπάιντεν στο μέσο όρο των δημοσκοπήσεων τώρα να βρίσκεται πάνω από τις 2 μονάδες και πολλά δεδομένα από την ανάλυση της μαζικής επιστολικής ψηφοφορίας να είναι ήδη διαθέσιμα, πολλοί θεωρούν ότι η νίκη του Δημοκρατικού υποψήφιου είναι προδιαγεγραμμένη.
Iowa
Τέλος, η, αγροτική και με ελάχιστους μη λευκούς ψηφοφόρους, Iowa (6), έχει επίσης ψηφίσει τον νικητή στις τελευταίες τέσσερις προεδρικές εκλογές και ο Πρόεδρος Τραμπ την κέρδισε με σχεδόν 10 μονάδες το 2016, τριπλάσια διαφορά από ότι προέβλεπαν οι τότε δημοσκοπήσεις. Φέτος, έχει ένα μικρότερο προβάδισμα 1,5 μονάδας, όμως η εξαιρετική εταιρεία δημοσκοπήσεων της Ann Selzer, από τις κορυφαίες στη χώρα και με εξειδίκευση στην Πολιτεία προχθές του έδωσε ένα πολύ μεγαλύτερο προβάδισμα 7 μονάδων. Μάλλον ο Πρόεδρος διατηρεί εδώ ένα πλεονέκτημα αλλά πολύ πιθανό αυτό να μην σημάνει κάτι άλλο πέρα από το ότι η Iowa αυτή τη φορά δεν θα συνταχθεί με τον νικητή των εκλογών.
Αυτά είναι τα δεδομένα στις Πολιτείες κλειδιά καθώς κλείνουν οι κάλπες. Προσπαθώντας να τα ταξινομήσουμε με βάση τον χάρτη των εκλογών και το Κολλέγιο των Εκλεκτόρων, εν τη απουσία μεγάλων ανατροπών ή σοβαρών δημοσκοπικών αστοχιών, η κατάσταση, σε μία έτσι και αλλιώς παρακινδυνευμένη πρόβλεψη, φαίνεται να διαμορφώνεται ως εξής, κατά την άποψη του γράφοντος:
*Με βαθύ κόκκινο εμφανίζονται οι σίγουρες Πολιτείες για τον Πρόεδρο Τραμπ
*Με βαθύ μπλε εμφανίζονται οι σίγουρες Πολιτείες για τον Μπάιντεν
*Με ελαφρύ κόκκινο και γαλάζιο αντίστοιχα, οι Πολιτείες όπου το αποτέλεσμα είναι αμφίρροπο σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις
* Νικόλας Νικολαϊδης, Διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών ΕΚΠΑ, Δικηγόρος
