Η έκρηξη κερδών των εισηγμένων μη τραπεζικών εταιρειών για το 2021, κατά 241% συγκριτικά με αυτά του 2020 και κατά 40% συγκριτικά με αυτά του 2019, αποτελεί ένα εξαιρετικό νέο τόσο για το Χ.Α. όσο και για το ελληνικό επιχειρείν, καθώς οι προσδοκίες των επενδυτών αναπτερώνονται με ορίζοντα τα επόμενα χρόνια.
Το αναπτυξιακό άλμα (8,3% αύξηση του ΑΕΠ) του 2021 και μια σειρά άλλοι παράγοντες, κάποιοι εκ των οποίων συγκυριακοί, δημιουργούν ένα κλίμα αισιοδοξίας για το ότι η ολική επαναφορά από τα αρνητικά αποτελέσματα του 2020 - του έτους της καθίζησης εξαιτίας της πανδημίας της Covid-19 – μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για περαιτέρω αύξηση μεγεθών των ελληνικών εισηγμένων τα επόμενα χρόνια.
Βεβαίως η υπέρβαση των περισσότερων από τις δυσκολίες που δημιούργησε η πανδημία δεν αποτελεί τη μόνη προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός σταθερού εδάφους για μια μακροχρόνια και σταθερή αύξηση των επενδύσεων, καθώς η αλματώδης αύξηση της κερδοφορίας των εισηγμένων το 2021 οφείλεται εν πολλοίς σε συγκυριακούς παράγοντες.
Επιπλέον είναι σημαντικό το οικονομικό ρίσκο το οποίο συνεπάγονται οι αλλεπάλληλες κρίσεις που αφορούν την αγορά ενέργειας, τις εφοδιαστικές αλυσίδες, την αύξηση του πληθωρισμού σε ιστορικά υψηλό επίπεδο στην Ε.Ε. και ο πόλεμος στην Ουκρανία, του οποίου οι μεσομακροπρόθεσμες συνέπειες είναι δύσκολο να προεκτιμηθούν.
Σε αυτό το περιβάλλον είναι εξαιρετικά σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην αναμόρφωση του τρόπου λειτουργίας του ελληνικού επιχειρείν και της ίδιας της κεφαλαιαγοράς, καθώς η ελληνική κεφαλαιαγορά – μικρού μεγέθους και περιφερειακή ως προς τις διαρκώς ενοποιούμενες ευρωπαϊκές - αντιμετωπίζει μια σειρά δυσχερειών που περιορίζουν τη δυνατότητα της να προσφέρει τα μέγιστα στις επιχειρήσεις.
Η δυσπιστία πολλών επιχειρήσεων, ο οικογενειακός τρόπος διοικητικής λειτουργίας τους που παραπέμπει σε μικρότερες επιχειρήσεις, η δυσπιστία τους προς το ελληνικό χρηματιστήριο, η αδυναμία τους να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις παρεχόμενες δυνατότητες, τα προβλήματα διασποράς, τα προβλήματα μεγέθους πολλών εταιρειών και ρευστότητας, οι πολλές εγγενείς αδυναμίες συμμόρφωσης στο πλαίσιο της Εταιρικής Διακυβέρνησης είναι στοιχεία κατ’ εξοχήν ανασταλτικά για τη μετάβαση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και της ίδιας της επιχειρηματικότητας στη νέα εποχή.
Την ανάγκη μεταρρυθμιστικών και αναζωογονητικών παρεμβάσεων στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει επισημάνει σε δημόσιες παρεμβάσεις του και ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (ΕΝΕΙΣΕΤ) Αθανάσιος Κουλορίδας.
Χαρακτηριστικά έχει προαναγγείλει την ανακοίνωση δράσεων με σκοπό τη διαμόρφωση προτάσεων οι οποίες θα αποβλέπουν στην «ανανέωση του επενδυτικού προϊόντος και τη βελτίωση του χρηματιστηριακού κλίματος και τη διαμόρφωση μιας στρατηγικής δεκαετίας για τη χρηματιστηριακή οικονομία».
Μερικές από αυτές τις δράσεις, όπως μπορούν να κωδικοποιηθούν με βάση τις πλέον πρόσφατες διαπιστώσεις της ΕΝΕΙΣΕΤ και του κ. Κουλορίδα, θα μπορούσαν να είναι:
- Η στρατηγική τοποθέτηση του ελληνικού χρηματιστηρίου από μια περιφερειακή αγορά σε μια εξειδικευμένη σύγχρονη αγορά στο κέντρο των εξελίξεων με έμφαση στο ESG (Περιβαλλοντική και Κοινωνική Διακυβέρνηση), πχ ως η πρώτη αμειγώς ESG αγορά στην Ευρώπη με έμφαση στην αειφορία, την εταιρική κοινωνική ευθύνη και την εταιρική διακυβέρνηση
- Παράλληλα, η παροχή της δυνατότητας διαπραγμάτευσης σε παράλληλη αγορά – σε έναν Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης - σε εταιρείες που δεν θέλουν να ακολουθήσουν αυτή την κατεύθυνση γιατί είτε δεν θέλουν να εφαρμόζουν πολύ αυστηρά κριτήρια είτε, λόγω της δομής και του χαρακτήρα τους, θεωρούν ότι το δικό τους μοντέλο διοίκησης είναι το πιο πρόσφορο για την επίτευξη των στόχων τους
- Η εν γένει υιοθέτηση και διαμόρφωση ουσιαστικών δεικτών ESG ώστε να αποφεύγεται το greenwashing (η κατ’ επίφασιν συμμόρφωση με τους κανόνες ESG).
- Η ενίσχυση των εκδόσεων ομολόγων ESG και η παροχή κινήτρων ώστε να υπάρξουν περισσότερες εισηγμένες ESG good companies.
- Η διευκόλυνση των στρατηγικών συγχωνεύσεων και εξαγορών - υπό το φως και των κανόνων, προς αυτήν την κατεύθυνση, που διέπουν τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Βιωσιμότητας της Ε.Ε. (NextGenerationEU).
- Η διευκόλυνση νέων εισαγωγών στο Χ.Α. με την παροχή φορολογικών κινήτρων.
- Ο επαναπροσδιορισμός των κανόνων διασποράς μετοχών, με στόχο την ενίσχυση των εισαγωγών με μεγάλη διασπορά, οι οποίες αποδεδειγμένα είναι περισσότερο ελκυστικές στους επενδυτές, ιδιαίτερα αν η διασπορά συνδυάζεται με ουσιαστικότερη συμμόρφωση προς τους κανόνες της εταιρικής διακυβέρνησης και του ESG.
Άλλωστε η πρόσκαιρη ευφορία για τα πρόσφατα θετικά αποτελέσματα θα ήταν ευχής έργον να λειτουργήσουν ως κίνητρο για παρεμβάσεις και αναβάθμιση και όχι ως πέπλο το οποίο θα καλύψει τις πολλαπλώς διαπιστωμένες αδυναμίες της ελληνικής αγοράς ώστε να οδηγήσει προστιθέμενη αξία στην ελληνική αγορά ώστε να ανταπεξέλθει στις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις που αποτελούν προμήνυμα διαρκών αναταράξεων στην παγκόσμια οικονομία.
