Την περασμένη Δευτέρα μιλήσαμε για τη γεωργία στη Ρουμανία και την πολύ ενδιαφέρουσα και στενή της σχέση με εμάς τους Έλληνες εδώ και... χιλιάδες χρόνια.
Σήμερα είναι σημαντικό να δούμε σε ποια κατάσταση βρίσκεται η γεωργία στη Ρουμανία και αν ακόμη παρουσιάζει ενδιαφέρον για επενδύσεις τα επόμενα χρόνια.
Μέλλον. Γιατί ο πρωτογενής τομέας της Ρουμανίας θα συνεχίσει να έχει ενδιαφέρον για τους σοβαρούς Έλληνες επενδυτές
Η Ρουμανία έχει μία σειρά από πλεονεκτήματα που καλώς ή κακώς δεν μπορούμε να τα βρούμε στην Ελλάδα (που έχει τα δικά της πλεονεκτήματα):
Μέσο περιθώριο κέρδους στον κλάδο: 13,6%
Στη Ρουμανία υπάρχουν περίπου 2.000.000 άνθρωποι που ασχολούνται με τη γεωργία ή / και έχουν μικρές καλλιέργειες ως ιδιώτες παραγωγοί. Η συνολική αξία της παραγωγής της φτάνει τα 19 – 20 δις ευρώ / χρόνο.
Υπάρχουν όμως και 12.000+ εταιρείες με αντικείμενο την αγροτική παραγωγή, οι οποίες με τζίρο 4,8 δις ευρώ το 2019 πέτυχαν μέσο περιθώριο κέρδους 13,6%.
Οι περισσότερες εταιρείες που ανήκουν σε ξένους επενδυτές πέτυχαν μεγαλύτερη κέρδη, ως και 24% επί του τζίρου.
Πολλή και εύφορη γη
Έχει 125.000.000 καλλιεργούμενα στρέμματα, ενώ άλλα 30.000.000 στρέμματα έχουν προοπτική να μπουν και αυτά σε πρόγραμμα καλλιέργειας τα επόμενα χρόνια.
Ακόμη και σήμερα μπορεί να βρει κάποιος μαζεμένα χωράφια για να νοικιάσει ή να αγοράσει, στο επίπεδο των χιλιάδων, ή δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων.
Τα χώματα στη Ρουμανία είναι εξαιρετικά εύφορα, από τα πιο εύφορα στην Ευρώπη.
Καλές υποδομές
Μπορεί μεν να μην υπάρχουν οι πολύ χαμηλές τιμές που υπήρξαν παλιά, όμως πλέον υπάρχουν καλές υποδομές και οι καλλιέργειες αποδίδουν πολύ καλά.
Σε εκατοντάδες σημεία, το νερό το βρίσκουμε εύκολα, συχνά στα 10 – 30 μέτρα. Το κόστος του γενικά είναι φθηνό.
Περίπου 3.000.000 στρέμματα αρδεύονται μέσω δημόσιων εγκαταστάσεων. Από το 2021 ξεκινούν δημοπρατήσεις έργων αξίας 5,7 δις ευρώ για την κατασκευή εκτεταμένων δικτύων άρδευσης και προστασίας των εδαφών σε διάφορα σημεία της χώρας.
Γεωστρατηγική θέση
Κοντά στη Δυτική Ευρώπη. Από τη Δυτική Ρουμανία το Μόναχο απέχει 8 ώρες, μέσω αυτοκινητοδρόμου.
Με πολλά λιμάνια στον Δούναβη, για εύκολη μεταφορά εμπορευμάτων
Με αντίστοιχες λιμενικές υποδομές με τις Ελληνικές, στο λιμάνι της Constanta και των άλλων λιμανιών στην ανατολική της πλευρά
Πολύ δυνατή εσωτερική αγορά
Η Ρουμανική εσωτερική αγορά έχει γίνει πολύ δυνατή τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας κατά πολύ την αντίστοιχη Ελληνική.
Όχι τυχαία, εξάγουμε φρουτολαχανικά αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρώ κάθε χρόνο προς τη Ρουμανία, αν και σιγά σιγά με τις μεγάλες Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις αυτό αρχίζει να αλλάζει και ό,τι μπορεί να παραχθεί στη Ρουμανία τα επόμενα 5 – 10 χρόνια αναμένεται να παράγεται εκεί και να φτάσουμε και σε εξαγωγές.
Πάντως εν έτει 2021 σε πολλές καλλιέργειες (πχ θερμοκηπίου) η Ρουμανία μπορεί να απορροφήσει ολόκληρη την παραγωγή κάποιου, όσο μεγάλη και αν είναι.
Παλιές και νέες καλλιέργειες
Στις «κλασσικές» της καλλιέργειες, η Ρουμανία είναι ήδη γνωστή. Σιτάρι, καλαμπόκι, ηλιόσπορος, ηλιέλαιο κλπ
Τα τελευταία χρόνια όμως αναπτύσσει δυναμικά δεκάδες άλλες καλλιέργειες, με τη βοήθεια και των ευρωπαϊκών κονδυλίων
Το ίδιο συμβαίνει και στην κτηνοτροφία, όπου η χώρα αναπτύσσεται ραγδαία και «κτίζει θέσεις» σταθερά τα τελευταία χρόνια.
Χαμηλή φορολογία και ΦΠΑ
Για εταιρείες με τζίρο ως 1.000.000 Ευρώ, η φορολογία είναι 1% ή 3% επί του τζίρου, ή ο ιδιοκτήτης διαλέγει να φορολογηθεί με 16% επί των κερδών. Χωρίς προκαταβολή φόρου, εισφορά αλληλεγγύης και άλλα κρυφά κόστη.
Για τζίρο άνω του 1 εκ. ευρώ η φορολογία είναι 16% επί των κερδών.
Ο ΦΠΑ σε όλη την αλυσίδα της αγροτικής παραγωγής είναι 9% και στα βιολογικά προϊόντα 5% = λιπάσματα, γεωργικά μηχανήματα κλπ όλα έχουν τον ίδιο ΦΠΑ με αυτόν που πουλάει κάποιος την παραγωγή του = δεν του μπλοκάρουν τη ρευστότητα.
Χαμηλότερη τιμή βενζίνης και ντίζελ σε σχέση με Ελλάδα, ως και -25%
Χαμηλότερη τιμή φυσικού αερίου (για θέρμανση θερμοκηπίου), ως και -35%
Επιδοτήσεις – Επενδύσεις – Χρηματοδοτήσεις
Οι ετήσιες επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρχίζουν και... «σοβαρεύουν», αυξανόμενες πολύ. Σε κάποιες περιπτώσεις, εθνικές και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις μπορούν να φτάσουν σε επίπεδα πολύ υψηλά, όπως πχ με τις ντομάτες, ή τις αγελάδες.
Τα Ευρωπαϊκά προγράμματα για τη στήριξη και τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα στη Ρουμανία θα ξεπεράσουν τα 10 δις ευρώ τα επόμενα χρόνια, προσφέροντας πάμπολλες ευκαιρίες σε κάθε σοβαρό επενδυτή που θέλει να μπει στη χώρα.
Η επιδότηση με 70% είναι συχνότατη σε σειρά κατηγοριών επενδύσεων, με κάποιες να μπορούν να φτάνουν και το 90%.
Οι περισσότερες μεγάλες τράπεζες καταλαβαίνουν το θέμα της γεωργίας και έχουν εξειδικευμένα τμήματα τραπεζικής για να δανειοδοτούν τους επενδυτές – παραγωγούς.
Ξένοι και Έλληνες που πετυχαίνουν
Είναι η μεγαλύτερη χώρα της περιοχής, κοντά σε εμάς, με κατοίκους που μας αγαπούν και εκεί είμαστε «εντός έδρας». Σε καμία άλλη χώρα δεν συμβαίνει αυτό.
Εύκολα ένας Έλληνας «καταλαβαίνει τι παίζει» στη Ρουμανία.
Όχι τυχαία, χιλιάδες ξένοι έχουν αγοράσει γη στη χώρα, μιας και το επενδυτικό περιβάλλον είναι φιλικό για αυτούς. Ακόμη και μετά την εφαρμογή νέας νομοθεσίας από το 2020, που δυσκολεύει την πώληση γης, και πάλι όλα είναι πολύ πιο εύκολα στη Ρουμανία από ότι σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Ρουμανία: Μία ενδιαφέρουσα χώρα για κάποιον που θέλει να κάνει κάτι μεγάλο στον αγροτικό ή κτηνοτροφικό κλάδο
Η Ρουμανία αποτελεί σήμερα μία από τις λίγες χώρες όπου κάποιος Έλληνας μπορεί να ξεκινήσει δουλειά με ένα σχετικά μικρό κεφάλαιο (500.000 και άνω) και σε λίγα χρόνια να κτίσει υπεραξίες και κέρδη εκατομμυρίων Ευρώ, δουλεύοντας «άσπρα» και πληρώνοντας όλους τους φόρους του. Σε καμία άλλη μεγάλη Ευρωπαϊκή χώρα δεν μπορεί να στηθεί μεγάλη παραγωγή με τόσο μικρό κόστος, για τον απλούστατο λόγο ότι έχουν προχωρήσει πάρα πολύ και το κόστος εισόδου είναι συχνά τεράστιο.
Η Ρουμανία δεν είναι παράδεισος. Όπως όλες οι χώρες, έχει και αυτή τα θέματα και τις δυσκολίες της. Αν όμως κάποιος έχει κεφάλαιο (τουλάχιστον 500.000 ευρώ για επένδυση / ίδια συμμετοχή σε επένδυση με χρηματοδότηση από Ευρωπαϊκά προγράμματα), επιχειρηματικό σχέδιο και σωστούς συνεργάτες, τότε στη Ρουμανία μπορεί να κάνει κάτι σπουδαίο στον κλάδο αυτόν και να εκμεταλλευτεί τη σωρεία πλεονεκτημάτων που διαθέτει η χώρα.
Όποιος μπορεί να το πετύχει στην Ελλάδα, καλό είναι να το κάνει εδώ. Όποιος όμως δυσκολεύεται να καταλάβει πώς θα βγάλει μεγάλα κέρδη με τόσο βαριά φορολογία, ΦΠΑ στην αγορά μεγαλύτερο από τον ΦΠΑ της πώλησης και μεγάλα πάγια κόστη (φυσικό αέριο, ρεύμα, νερό κλπ), τότε θα είχε ενδιαφέρον να μελετήσει και την περίπτωση της Ρουμανίας. Της τελευταίας μεγάλης αγροτικής χώρας όπου ένας Έλληνας μπορεί να στήσει δουλειές εκατομμυρίων, χωρίς τεράστιες επενδύσεις.
* Ο κ. Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι διευθύνων σύμβουλος της MORE στη Ρουμανία. Επίσης είναι σήμερα Πρόεδρος του Ρουμανικού Συνδέσμου Βιομάζας και Βιοαερίου και διετέλεσε επί χρόνια Αντιπρόεδρος της Ρουμανικής Αγροτικής Συνομοσπονδίας ProAgro (αντίστοιχο της ΠΑΣΕΓΕΣ) και εκλεγμένο μέλος δ.σ. του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοενέργειας.
