Εθνικό σχέδιο για την κλιματική κρίση: Οι τρεις δομικοί πυλώνες

Εθνικό σχέδιο για την κλιματική κρίση: Οι τρεις δομικοί πυλώνες

Στη στρατηγική της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση και αποκατάσταση φυσικών καταστροφών, οι οποίες -δυστυχώς- όπως είπε, την τελευταία περίοδο έχουν επηρεάσει σημαντικά μέρος της πρωτογενούς παραγωγής της Θεσσαλίας, αναφέρθηκε σήμερα από τα Τρίκαλα ο υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Χρήστος Τριαντόπουλος, μιλώντας στο AgriBusiness Thessaly Summit 2021 με θέμα "Το μέλλον του Θεσσαλικού κάμπου στην ψηφιακή εποχή".

Μία στρατηγική η οποία έχει καταστεί, πλέον, ξεκάθαρη και επιτακτική ανάγκη, τόνισε στη συνέχεια ο κ. Τριαντόπουλος, αν αναλογιστούμε τα ακραία φαινόμενα που έχουν πλήξει τον τελευταίο καιρό και τη Θεσσαλία, απόρροια της κλιματικής κρίσης. Ο υφυπουργός, αρμόδιος για θέματα κρατικής αρωγής και αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές, μίλησε για προκλήσεις στην εποχή της κλιματικής κρίσης, η οποία είναι ήδη εδώ, καθιστώντας πιο πιθανή από ποτέ την εκδήλωση μίας φυσικής καταστροφής, αυξάνοντας, παράλληλα, και τη σφοδρότητά της. Και εξήγησε:

 «Φυσικές καταστροφές, που συνδέονται με ακραία καιρικά φαινόμενα, που πλήττουν κοινωνίες, οικονομίες, υποδομές και, βέβαια, το φυσικό περιβάλλον. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχουμε βιώσει τα δυσμενή αποτελέσματα έντονων φυσικών καταστροφών, με συχνότητα και σφοδρότητα που απέχει από τα δεδομένα προγενέστερων περιόδων. Έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, μεγάλες δασικές πυρκαγιές, καύσωνες, απρόσμενοι παγετοί και άλλα ακραία φαινόμενα που παλαιότερα εμφανίζονταν σποραδικά, πλέον συμβαίνουν συχνά.

Οι προκλήσεις για τη χώρα μας μεγεθύνονται, καθώς ως γνωστόν πρέπει να διαχειριστούμε και τον υψηλό κίνδυνο της σεισμικής δραστηριότητας. Αυτές, λοιπόν, οι νέες συνθήκες δημιουργούν νέα δεδομένα, στα οποία και θα πρέπει τα σύγχρονα κράτη να προσαρμοστούν άμεσα, τόσο σε εθνικό, όσο και σε υπερεθνικό επίπεδο».

Ο κ. Τριαντόπουλος αναφέρθηκε σε ένα εθνικό σχέδιο της κυβέρνησης, η οποία ακολουθώντας τις οδηγίες του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως τόνισε, έχει εντοπίσει, από την πρώτη στιγμή, την αναγκαιότητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα που έχουν επιβάλει οι συνθήκες της κλιματικής κρίσης. Και απαντά με ένα εθνικό σχέδιο που εδράζεται σε τρεις δομικούς πυλώνες.

1. Ο πρώτος πυλώνας είναι η διαμόρφωση συνθηκών βιώσιμης, "πράσινης", ανάπτυξης για όλες και όλους.

Ένας πυλώνας με σημαντικές πρωτοβουλίες, μέσα από την ευρωπαϊκή και διεθνή συνεργασία, αλλά και μέσα από πρωτοποριακές εθνικές επιλογές, όπως η απολιγνιτοποίηση, το πρόγραμμα GReco-Island, η έκδοση "πράσινου" ομολόγου και ο νέος κλιματικός νόμος.

2. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την ανθεκτικότητα έναντι των φυσικών καταστροφών. Σε αυτό το επίπεδο δίνεται έμφαση, μεταξύ άλλων, σε έργα αντιπυρικής προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης, αλλά και νέες διαδικασίες και εργαλεία πρόληψης και πρόβλεψης. Σημαντικό ρόλο έχει αναλάβει, δε, το νέο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

3. Ο τρίτος πυλώνας επικεντρώνεται στην επόμενη ημέρα μετά την εκδήλωση μίας φυσικής καταστροφής, δηλαδή στη στήριξη και την αποκατάσταση μίας πληττόμενης περιοχής.

Την τελευταία διετία, υπογράμμισε επίσης ο κ. Τριαντόπουλος άλλαξε το σχετικό πλαίσιο, για να διευκρινίσει:

«Αρχικά, άλλαξε η φιλοσοφία, καθώς στόχος είναι η στήριξη να φτάσει γρήγορα σε όσους τη δικαιούνται και η αποκατάσταση να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν. Με βάση αυτή τη νέα φιλοσοφία διαμορφώθηκε και εμπλουτίζεται το πλαίσιο της Κρατικής Αρωγής. Μία θεσμική αλλαγή που προέκυψε μέσα από την εμπειρία και την τριβή στο πεδίο, με γνώμονα η πολιτεία να είναι κοντά και δίπλα στον πολίτη.

Το πρώτο βήμα της μεταρρύθμισης αφορούσε την επιχορήγηση των επιχειρήσεων μετά από μία θεομηνία, στις αρχές του 2021. Το αποτέλεσμα είναι μέσα σε λίγες εβδομάδες οι επιχειρήσεις να λαμβάνουν προκαταβολή στήριξης άμεσα και στους επόμενους μήνες να αρχίζουν να λαμβάνουν την τελική επιχορήγηση που δύναται να φτάνει ως και το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς, όταν με το προηγούμενο καθεστώς οι επιχειρήσεις λάμβαναν μόλις το 30% μετά από τρία, τέσσερα ή και περισσότερα χρόνια. Το πλαίσιο αφορά, πλέον, και τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις».

Το καλοκαίρι του 2021 εισήχθη, σύμφωνα με τον ίδιο, η διαδικασία της πρώτης αρωγής προς τους πληγέντες μέσα από μια ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα. Είναι, ουσιαστικά, τόνισε, μία προκαταβολή έναντι του ποσού που θα προκύψει για κάθε δικαιούχο στεγαστικής συνδρομής, αποζημίωσης οικοσκευής ή επιχορήγησης επιχείρησης. Προς την ίδια κατεύθυνση προχωρά και η εναρμόνιση των άλλων θεσμικών πλαισίων που αφορούν στη στεγαστική συνδρομή, την οικοσκευή και την αποζημίωση του πρωτογενούς τομέα. Προχωρά η εναρμόνιση με έμφαση στην ψηφιοποίηση, στην ταχύτητα και στη Δικαιοσύνη. Για να καταλήξει τονίζοντας:

«Και όλη αυτή η διεργασία θεσμικής εξέλιξης, η οποία είναι δύσκολη και απαιτητική, καθώς αφορά διαδικασίες με ρίζες πολλές δεκαετίες πριν, πραγματοποιείται παράλληλα με την εφαρμογή του πλαισίου στήριξης και αποκατάστασης. Ουσιαστικά, αλλάζουμε το θεσμικό πλαίσιο, καθώς το υλοποιούμε, διότι οι ανάγκες είναι εδώ, είναι ισχυρές και πιεστικές. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο».

Ειδική αναφορά ο υφυπουργός στον Πρωθυπουργό έκανε για τον "Ιανό", λέγοντας:

«Ήταν η πρώτη υπόθεση κατά την οποία χορηγήθηκαν προκαταβολές, ενώ για πρώτη φορά διευρύνθηκε και το δίχτυ ασφαλείας για να καλυφθούν και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Έτσι, αποτέλεσε τον "οδηγό" διαχείρισης και για άλλες περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, ενώ άρχισε να αποκρυσταλλώνεται το νέο θεσμικό πλαίσιο μέσω του νόμου 4797/2021 για την Κρατική Αρωγή που ψηφίστηκε από την ελληνική Βουλή τον περασμένο Απρίλιο. Σε όλη αυτή την περίοδο, στο πλαίσιο της υλοποίησης των μέτρων στήριξης και αποκατάστασης, προωθήθηκαν παρεμβάσεις που αφορούν άμεσα τον πρωτογενή τομέα».

Αναφερόμενος σε παρεμβάσεις μίλησε για στήριξη με προκαταβολή και τελική επιχορήγηση επιχειρήσεων, αλλά και αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καλύπτοντας -στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής (και όχι ΚΟΕ, π. ΠΣΕΑ)- τις ζημιές στο έγγειο κεφάλαιο, αλλά και άλλα στοιχεία του ενεργητικού που ήταν εκτός προβλέψεων μέχρι τότε.

Χορήγηση επιστρεπτέας προκαταβολής -στο πλαίσιο του τέταρτου κύκλου- προς επιχειρήσεις, αλλά και αγροτικές εκμεταλλεύσεις, χωρίς να έχουν απώλεια τζίρου -απλώς και μόνο επειδή ήταν στις πληττόμενες περιοχές από τον "Ιανό". Εμπροσθοβαρή και γενναία αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ προς τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σε πρωτοφανείς χρόνους.

Έκτακτη χρηματοδότηση των ΤΟΕΒ της Θεσσαλίας -αλλά και άλλων περιοχών- ώστε να γίνουν άμεσα και έγκαιρα οι αποκαταστάσεις στα δίκτυα, ώστε να μην διαταραχθεί ο καλλιεργητικός προγραμματισμός των αγροτών και κατ' επέκταση το εισόδημά τους. Όπως και προώθηση αντιπλημμυρικών έργων και έργων αποκαταστάσεων σε υποδομών, τα οποία διαμορφώνουν ένα πλέγμα προστασία της πρωτογενούς παραγωγής, κ.ά.

Για να καταλήξει τονίζοντας:

«Συνολικά, τα κονδύλια που διατέθηκαν ή έχουν δρομολογηθεί προς διάθεση ή έχουν δεσμευθεί για τα μέτρα στήριξης και αποκατάστασης στις περιοχές που επλήγησαν από τον Ιανό ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ, με το σημαντικότερο κομμάτι να στρέφεται στη Θεσσαλία, η οποία υπέστη και τη μεγαλύτερη ζημιά. Αυτό αποδεικνύει τη βούληση της Κυβέρνησης να στηρίξει πλήρως τις περιοχές που πλήττονται από μία φυσική καταστροφή, δίνοντας παράλληλα έμφαση και στην αναγέννησή της».